Top Qs
Tijdlijn
Chat
Perspectief
Frederik Engel Jeltsema
Nederlands beeldhouwer (1879-1971) Van Wikipedia, de vrije encyclopedie
Remove ads
Frederik Engel (Fré) Jeltsema (Uithuizen, 4 oktober 1879 – 's-Gravenhage, 16 februari 1971) was een Nederlands beeldhouwer, medailleur en kunstschilder.

Leven en werk
Samenvatten
Perspectief
Privéleven
Fré Jeltsema, zoon van Rembertus Jeltsema en Anje Westerhuis, kwam uit een rijke boerenfamilie op het Noord-Groninger Hogeland. Hij was bij de geboorte door een medische onduidelijkheid als meisje (Frederika Engelina) ingeschreven in het geboorteregister en werd Free genoemd. Zijn ouders voedden hem als meisje op, ook nadat op driejarige leeftijd bleek dat hij een jongen was. Omdat hij als vrouw door het leven ging, zou hij beschuldigd kunnen worden van travestie, en er werd hiermee in Parijs ook een chantagepoging ondernomen. Uiteindelijk is door een vonnis d.d. 7 mei 1906 van de arrondissementsrechtbank in Groningen op 11 mei 1906 de vergissing rechtgezet middels een wijziging van de geboorteakte, louter administratief en dus zonder medische ingreep[1], en is hij zich ook gaan presenteren als man. Jeltsema is later twee keer getrouwd geweest. Het huwelijk met Jeannette Blom (1868-1956), weduwe van ondernemer Mathieu van Roggen, duurde van 1923 tot aan haar overlijden. Jeltsema woonde echter al kort na de Tweede Wereldoorlog samen met Mien Oorbeek (1903-1989), met wie hij hertrouwde.
Loopbaan
Jeltsema volgde van 1892 tot 1896 de Academie Minerva in de stad Groningen. Hij volgde daarna aanvankelijk een opleiding voor tekenleraar, maar koos uiteindelijk voor een opleiding tot beeldhouwer aan de Rijksacademie voor beeldende kunsten in Amsterdam (1899-1902). Daar doceerde de beeldhouwer Ferdinand Leenhoff, met wie Jeltsema sterk bevriend raakte. In 1902 verwierf hij de Prix de Rome met het beeld De Smart in klei. In het kader daarvan volgde hij een stage bij de Franse beeldhouwer en medailleur Jules Chaplain in Parijs.
Tijdens zo'n buitenlandse stage werd hij teruggeroepen voor het ontwerpen van de hieronder genoemde huldigingspenning. Hij verrichtte dit werk in het atelier van de schilderes Geesje Mesdag-van Calcar, met wie hij levenslang bevriend bleef. Zij was de weduwe van de schilder Taco Mesdag, een broer van Hendrik Willem Mesdag.
Remove ads
Werken
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads