Hr.Ms. O 15 (1932)

De Hr.Ms. O 15 was een Nederlandse onderzeeboot van de O 12-klasse. De O 15 is het enige schip van de O 12-klasse dat door de scheepswerf Wilton-Fijenoord uit Rotterdam is gebouwd.^[1] Het schip was een van de vele Nederlandse schepen die tijdens de Spaanse Burgeroorlog konvooidiensten uitvoerde. Tijdens het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog was de O 15 gestationeerd in Curaçao. Vanwege de situatie in de Caribische Zee keerde het schip terug naar Europa waar het vanuit Dundee patrouilles voor de Noorse kust uitvoerde en konvooien naar Archangelsk begeleidde. Het schip overleefde de Tweede Wereldoorlog en werd vlak na de Japanse overgave uit dienst genomen om in 1946 te worden gesloopt in Hendrik-Ido-Ambacht.^[2]

Vlag Hr.Ms. O 15 Vlag
Hr.Ms O 15 in de haven van IJmuiden op 14 juni 1935
Geschiedenis
Kiellegging	3 maart 1930[1]
Tewaterlating	27 mei 1931[1]
In dienst gesteld	28 juli 1932[1]
Uit dienst gesteld	1 september 1945[1]
Algemene kenmerken
Waterverplaatsing	610 ton (boven water)[1] 754 ton (onder water)[1]
Afmetingen	60,4 x 6,8 x 3,6 meter[1]
Bemanning	29-31 koppen[1]
Techniek en uitrusting
Machinevermogen	2 x 900 pk (dieselmotor)[1] 2 x 310 pk (elektromotor)[1]
Snelheid	16 knopen (boven water)[1] 8 knopen (onder water)[1]
Bewapening	5 x 53 cm torpedobuizen[1] 2 x 44 mm kanon[1] 1 x 12,7 mm mitrailleur[1]
Portaal    Marine

Voor de Tweede Wereldoorlog

In 1935 bezocht de O 15 samen met het zusterschip de O 13 de Wereldtentoonstelling in de Belgische hoofdstad Brussel. Tijdens de Spaanse Burgeroorlog heeft de O 15 van 23 maart tot 24 juni 1937 konvooidiensten uitgevoerd voor de Spaanse kust ter bescherming van de Nederlandse koopvaardij. Op 2 oktober 1939 vertrok de O 15 samen met de O 20 en de Van Kinsbergen richting Curaçao. Vanwege de dreiging van zeemijnen in Het Kanaal nemen de schepen de lange route om Schotland heen. Na 27 dagen arriveert de O 15 op 29 oktober in Curaçao.^[2]

Tijdens Tweede Wereldoorlog

Tijdens de Duitse aanval op Nederland in 1940 bevond de O 15 zich in de haven op Curaçao voor periodiek onderhoud. Begin juli werd na overleg tussen de Nederlandse marine en de Britse marine besloten dat er geen Nederlandse onderzeeboten nodig waren in de Caribische Zee. De O 15 kreeg daarom de opdracht om via Kingston, Bermuda en Halifax naar het Verenigd Koninkrijk te varen. De reis naar Bermuda gebeurde onder begeleiding van de Dundee, een Britse sloep van de Falmouthklasse. In Hamilton vonden de hoogst noodzakelijke reparaties plaats aan de dieselmotoren zodat de O 15 verder kon naar Halifax en de dieselmotoren daar volledig konden worden gereviseerd. In Halifax bleek de revisie van de dieselmotoren niet te kunnen worden uitgevoerd, omdat het juiste materiaal niet aanwezig was en er een personeelstekort was in de haven. Voordat de O 15 naar Philadelphia kon vertrekken om de reparaties uit te voeren, werkte het eerst mee aan het testen van het CSC (Canadian Sea Control)-type radar. Pas op 15 september 1942 kon de O 15 de oversteek maken richting Dundee. Vanuit Dundee voer de O 15 patrouilles voor de Noorse kust en begeleidde het schip konvooien van en naar het Russische Archangelsk. Ook werd de O 15 zo nu en dan gebruikt voor ASW/ASDIC-testen. Voor het onderhoud van de O 15 werd gebruikgemaakt van onderdelen van de in 1943 uit dienst genomen O 14.^[2]