John Blankensteinprijs

De John Blankensteinprijs is de jaarlijkse homo-emancipatieprijs van de stad Den Haag. Deze benadrukt het belang van een gelijkwaardige positie en participatie van homoseksuele mannen en vrouwen. De prijs bestaat uit een prijsobject en een geldbedrag in de vorm van een stimuleringssubsidie.

Geschiedenis

Op 12 juni 2008 werd door de gemeenteraad van Den Haag bij de behandeling van de nota Homo-emancipatie 'Gewoon Anders 2008-2010'^[1] een motie aangenomen waarin het college van burgemeester en wethouders van deze stad werd verzocht om jaarlijks een homo-emancipatieprijs uit te reiken. Deze motie^[2] was ingediend door raadslid Tymen Colijn van de SP. In de tekst werd overwogen “dat de gemeente Den Haag zich als homovriendelijke stad wil profileren” en “het instellen van een jaarlijkse Haagse homo-emancipatieprijs hier prima in past”. Daarbij was de raad onder andere van mening dat “het instellen van deze jaarlijkse Haagse homo-emancipatieprijs een bijdrage kan leveren aan begrip voor homoseksualiteit” en “de gemeente Den Haag zich hierdoor uitspreekt dat er oor en oog is voor homo-emancipatie”, alsmede dat “er door deze prijs aandacht zal/kan komen voor homo gerelateerde activiteiten”. Hierop nam op 13 januari 2009^[3] het college van burgemeester en wethouders van Den Haag het formele besluit om de Haagse homo-emancipatieprijs in te stellen alsmede dat deze werd vernoemd naar de Hagenaar John Blankenstein.

John Blankenstein

De Haagse homo-emancipatieprijs is vernoemd naar de voormalige voetbalscheidsrechter John Blankenstein (1949-2006). Eind jaren ’80 kreeg hij nationale en internationale bekendheid door als een van de eerste professionele voetbalscheidsrechters voor zijn homoseksualiteit uit te komen. Vervolgens heeft hij dit thema voortdurend aan de orde gebracht. Voor het doorbreken van het taboe en het bespreekbaar maken van homoseksualiteit, onderscheidde COC Nederland hem in 2003 met de Bob Angelo Penning. Hij was laatstelijk voorzitter en bestuurslid van de Haagse lhbt-belangenvereniging COC Haaglanden.

Kunstobject Liesbeth Busman

Het kunstobject dat deel uitmaakt van de John Blankensteinprijs is ontworpen en vervaardigd door de Haagse goudsmid en kunstenares Liesbeth Busman^[4][5] (geboren 1977). Zij omschrijft de symbolen die er in verwerkt zijn als: “De John Blankensteinprijs is een object waarin de driehoekige volumen diverse stadia van ontplooiing en groei verbeelden. De driehoek is een archetypisch, universeel symbool voor het vrouwelijke en het mannelijke principe. Door de individuele driehoeken met elkaar te verbinden – manvrouwvrouwmanmanvrouw etc. – vormen ze een ontwikkelende gemeenschap waaraan de mens, ongeacht zijn of haar seksuele geaardheid, vorm, kleur en betekenis geeft. Elke driehoekige volume vorm is anders: de individuele volumen ontvouwen zich in het object en geven steeds meer van het roze binnenste bloot. Het binnenste van de volumen is met roze 'Traumgold' bladgoud verguld. Het roze heeft een signaalfunctie: letterlijk zoals John Blankenstein als scheidsrechter signalen gaf met zijn scheidsrechtersfluitje, maar ook figuurlijk vanwege zijn signaalpositie binnen de homo-emancipatie. Achter het object geven de schaduwen door het plexiglas heen een veranderende, vrije weergave van het object. De homo-emancipatie is in beweging. Bij het onderste driehoekige deel is de vorm helemaal ontvouwd. Het roze innerlijk heeft zich vrijgemaakt. Dit deel is tevens te dragen als broche. Zo kan de homo-emancipatie verder worden uitgedragen.”^[6]

Organisatie

Bij de toekenning en uitreiking van de prijs zijn de volgende partijen betrokken: de jury, COC Haaglanden en de gemeente Den Haag. De organisatie en de uitvoering zijn ondergebracht bij COC Haaglanden^[7], dat deel uitmaakt van COC Nederland. Inzake de organisatie en de toekenning van de prijs werd in het collegebesluit van 13 januari 2009^[3] een reglement opgenomen.

Toekenning

De verdiensten van de voorgedragen kandidaat moeten bijdragen aan een positieve beeldvorming met betrekking tot homo-emancipatie. De prijswinnaar is bereid een ambassadeursfunctie of rolmodel te vervullen. Niet alleen personen, maar ook succesvolle initiatieven komen in aanmerking voor de prijs. Het prijzengeld dient ten goede te komen aan de bevordering van homo-emancipatie. Het gaat hier om een stimuleringssubsidie. Kandidaten kunnen worden voorgedragen door derden maar kunnen ook zichzelf voordragen. Betrokken gemeentelijke instellingen, de uitvoerende instantie, medewerkers en zittende juryleden komen niet voor de prijs in aanmerking. In aanmerking komt een kandidaat woonachtig in Den Haag en/of van wie de verdiensten een duidelijke verbinding hebben met deze gemeente. De winnaar komt, gedurende vijf op de uitreiking volgende jaren, niet in aanmerking voor de prijs. De prijs wordt niet postuum uitgereikt.