Koper(II)sulfaat

Koper(II)sulfaat is het koperzout van zwavelzuur. De zuivere watervrije stof komt voor als een wit kristallijn poeder. Koper(II)sulfaat vormt echter gemakkelijk blauwe kristallen van het pentahydraat: CuSO₄ · 5 H₂O. Watervrij koper(II)sulfaat komt in de natuur voor onder de vorm van het mineraal hydrocyaniet. Het pentahydraat komt voor als het mineraal chalcanthiet.

Koper(II)sulfaat
Structuurformule en molecuulmodel
eenheidscel koper(II)sulfaat ■ Cu2+ ■ S ■ O
■ koper(II)sulfaat ■ pentahydraat Watervrij koper(II)sulfaat, waarop water is gedruppeld vormt het pentahydraat.
Algemeen
Molecuul­formule	CuSO4
IUPAC-naam	koper(II)sulfaat
Andere namen	kopersulfaat, kopervitriool, blauwe aluin, blauwe vitriool
Molmassa	159,609 g/mol
SMILES	[O-]S(=O)(=O)[O-].[Cu+2]
InChI	1/Cu.H2O4S/c;1-5(2,3)4/h;(H2,1,2,3,4)/q+2;/p-2/fCu.O4S/qm;-2
CAS-nummer	7758-99-8
EG-nummer	231-847-6
PubChem	24462
Wikidata	Q107184
Waarschuwingen en veiligheids­maatregelen
Waarschuwing
H-zinnen	H302 - H315 - H319 - H410
EUH-zinnen	geen
P-zinnen	P273 - P305+P351+P338 - P501
EG-Index-nummer	029-004-00-0
VN-nummer	3077
ADR-klasse	Gevarenklasse 9
MAC-waarde	0,1[1]
LD50 (ratten)	(oraal) 960[2] mg/kg
LD50 (konijnen)	(intraveneus) 10 mg/kg
Fysische eigenschappen
Aggregatie­toestand	vast
Kleur	wit
Dichtheid	(bij 15,5°C) 2,286[1] g/cm³
Kookpunt	250[3] °C
Oplosbaarheid in water	317[1] g/L
Goed oplosbaar in	water
Matig oplosbaar in	methanol, glycerol
Slecht oplosbaar in	ethanol
Geometrie en kristal­structuur
Kristal­structuur	triklien[3]
Tenzij anders vermeld zijn standaardomstandigheden gebruikt (298,15 K of 25 °C, 1 bar).
Portaal    Scheikunde

Synthese

Industriële bereiding gebeurt door inwerking van zwavelzuur op koper(II)oxide of koper(II)sulfide.^[4]

In het laboratorium gebeurt de bereiding meestal door behandelen van koper(II)hydroxide met zwavelzuur:

${\displaystyle {\ce {Cu(OH)2 + H2SO4 -> CuSO4 + 2H2O}}}$

Eigenschappen

De oplosbaarheid van koper(II)sulfaat vermeerdert sterk met de temperatuur. Bij afkoeling van een verzadigde oplossing treedt dadelijk kristallisatie in. Koper(II)sulfaat wordt meestal in de oplossing gevormd als het pentahydraat. Bij verhitten boven 200°C ontstaat het witte watervrije product.