Limburg (Verenigd Koninkrijk der Nederlanden)

Limburg was een van de provincies van het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden en besloeg het gebied van de huidige Nederlandse en Belgische provincies Limburg.

Provincie Limburg
Provincie van het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden
←  ←  1815 – 1839  →  →
(Details)
Kaart
Geel: het voormalig departement Nedermaas Groen: delen van het voormalig Roerdepartement Rode lijn: splitsing van 1839 H (groen) = Horst, H (geel/wit) = Hertogenrade, M = Melick en Herkenbosch, N = Nederkruchten, R = Rechteroever van de Maas, S = Sittard en Susteren, T = Tegelen
Algemene gegevens
Hoofdstad	Maastricht
Oppervlakte	4631,85 km²
Bevolking	338.000 (1830)[1]
Talen	Limburgs, Nederlands (ingevoerd in 1819), Frans (afgeschaft in 1823)
Religie(s)	Rooms-katholicisme
Regering
Regeringsvorm	Provincie
Staatshoofd	Gouverneur des Konings

Geschiedenis

De provincie ontstond in 1815 uit het voormalige Franse departement Nedermaas en delen van het Roerdepartement.

Bij het Congres van Wenen ging het Roerdepartement naar Pruisen, maar tevens werd besloten dat de Benedenmaas geheel binnen het nieuwe Verenigd Koninkrijk der Nederlanden zou komen. Hiervoor stond Pruisen het kanton Horst (H), Sittard (S) en in het noorden een strook aan de rechteroever van de Maas (R) af aan de Nederlanden. In ruil verkreeg Pruisen Nederkruchten (N). In 1817 vonden bij het Traktaat van Aken nog enige veranderingen plaats. Naast enige kleine grenscorrecties gingen Tegelen (T) en Melick (M) naar de Nederlanden, in ruil ging 's-Hertogenrade (H) naar Pruisen.

Het was de bedoeling dat deze provincie naar haar hoofdstad Maastricht zou gaan heten. Koning Willem I der Nederlanden wilde echter niet dat de naam Limburg verloren ging, en zo werd de nieuwe provincie vernoemd naar het vroegere hertogdom Limburg, waarvan het relatief kleine, meer zuidelijk gelegen kerngebied na 1648 tot de Spaanse, later Oostenrijkse Nederlanden had behoord. Het oude hertogdom Limburg, zelf ook in meerderheid Limburgstalig, kwam vrijwel geheel in de Waalse provincie Luik te liggen en verloor zo het verband met de nieuwe provincies die zijn naam hadden overgenomen. Alleen in het noorden van het hertogdom was er enige overlapping met de nieuwe provincie Limburg.

Bij de inwerkingtreding van het Verdrag van Londen in 1839 werd de provincie opgesplitst in een Belgische provincie Limburg en een nieuw hertogdom Limburg, dat pas later (in 1866) de Nederlandse provincie Limburg werd.

Arrondissementen

Bestuurlijk was de provincie opgedeeld in de arrondissementen Roermond, Maastricht en Hasselt. De arrondissementen waren groter dan de huidige drie Vlaams-Limburgse arrondissementen: zo bestond het arrondissement Maastricht ook uit Tongeren en omgeving.

Gouverneurs

Termijn	Naam	Politieke kleur	Afbeelding
1815-1828	Charles de Brouckère (1757-1850)	orangist
1828-1831	Maximilien Henri Ghislain de Beeckman Libersart

Zie ook de artikelen over de gouverneurs van de Belgische en Nederlandse provincie Limburg vanaf 1830.