Lukeni lua Nimi

Lukeni lua Nimi (ook bekend als Ntinu Nimi a Lukeni; ca. 1380-1420) wordt traditioneel beschouwd als de stichter van de Lukeni-Kanda en de eerste koning van het Koninkrijk Kongo. In latere mondelinge overleveringen werd hij vaak aangeduid als Nimi a Lukeni, een naam die door sommige moderne historici, waaronder Jean Cuvelier, werd gepopulariseerd. Hij stond bekend om zijn verovering van het Koninkrijk Mwene.

Lukeni lua Nimi
1380 – 1420
Koning van Kongo
Opvolger	Quinanga van Kongo
Geboren	Circa. 1380
Overleden	1420
Vader	Nimi a Nzima
Dynastie	Lukeni-Kanda

Levensloop

Lukeni lua Nimi, ook bekend als Ntinu Nimi a Lukeni, was de zoon van Nimi a Nzima, heerser van het Koninkrijk Mpemba Kasi, en Luqueni Luansanze, de dochter van de Mwene Mbata. Hun huwelijk werd gearrangeerd om een alliantie tussen Mpemba Kasi en Mbata te versterken, volgens verslagen die in de 17e eeuw werden opgetekend door Giovanni Cavazzi da Montecuccolo. Zijn geboortenaam, Lukeni lua Nsanze, suggereert dat hij minstens de vierde zoon was.

Tijdens het bewind van zijn vader was Lukeni lua Nimi verantwoordelijk voor het innen van tolgelden van reizigers in zijn domein. Een bekende overlevering vertelt hoe hij een zwangere vrouwelijke verwant doodde omdat zij weigerde tol te betalen. Dit werd niet bestraft, maar eerder gezien als een bewijs van zijn meedogenloosheid of zijn onpartijdigheid in de rechtshandhaving.

Oorspronkelijk afkomstig uit het Koninkrijk Vungu (of Bungu) in de Mayombe-regio, gelegen tussen het huidige Congo-Brazzaville en Congo-Kinshasa, wordt hij traditioneel beschouwd als de veroveraar van het gebied rond het huidige M'banza-Kongo. Hij verdreef de lokale heerser, Mwene Kabunga of Mwene Mpangala, droogde een meer op en vestigde daar zijn hoofdstad. Hij nam de titel Ntinu aan en stichtte het Koninkrijk Kongo, hoewel sommige bronnen deze prestatie aan zijn vader toeschrijven. Ook zou hij de Inkisi-vallei hebben veroverd, wat leidde tot de annexatie van het Koninkrijk Nsundi en het Koninkrijk Mpangu, waarna hij het land verdeelde onder zijn volgelingen en familieleden.

Lukeni lua Nimi stierf vermoedelijk op jonge leeftijd, aangezien zijn zoon, Nkuwu a Ntinu, nog geen volwassene was en hem niet kon opvolgen. In plaats daarvan ging de macht over op zijn neef, Nanga van Kongo. Op basis van de omstandigheden rond zijn dood en opvolging schatten historici zijn geboorte tussen 1367 en 1402, en zijn sterfjaar tussen 1402 en 1427.

Zie ook

• Koninkrijk Kongo
• Geschiedenis van Angola

Bibliografie

• van Thornton, John K. (2020). Een geschiedenis van West-Centraal Afrika tot 1850 . Cambridge: Cambridge University Press.
• Mattheus, Bruce (2022). Nimi A Lukeni : De koning vervalste Kôngo . La Loupe, N'Tamo (Brazzaville). Parijs: Paari éditeur (in het Frans).

Koningen van het Koninkrijk Kongo

Kilukeni-dynastie (1390–1567)	Lukeni lua Nimi · Quinanga van Kongo · Nlaza van Kongo · Nkuwu a Ntinu van Kongo · João I van Kongo · Afonso I van Kongo · Pedro I van Kongo · Diogo I Nkumbi a Mpudi · Afonso II van Kongo · Bernardo I van Kongo · Henrique I van Kongo
Kwilu-dynastie (1567–1622)	Álvaro I van Kongo · Álvaro II van Kongo · Bernardo II van Kongo · Álvaro III van Kongo
Nsundi-dynastie (1622–1626)	Pedro II van Kongo · Garcia I van Kongo
Kwilu-dynastie (1626–1636)	Ambrósio I van Kongo · Álvaro IV van Kongo
Kimpanzu-dynastie (1636)	Álvaro V van Kongo
Kinlaza-dynastie (1636–1665)	Álvaro VI van Kongo · Garcia II van Kongo · António I van Kongo
Kongolese burgeroorlog (1665–1678)	Afonso II van Kongo en Nkondo · Álvaro VII van Kongo · Álvaro VIII van Kongo · Pedro III van Kongo · Álvaro IX van Kongo · Rafael I van Kongo · Afonso III van Kongo · Daniel I van Kongo
Gesplitste Koninkrijken (1678–1709)	Garcia III van Kibangu · André I van Kibangu · Manuel I van Kibangu · Álvaro X van Kibangu · Pedro IV van Kongo · Pedro III van Kongo · João II van Lemba · Manuel II van Kongo
Na de herovering van São Salvador (1709–1891)	Pedro IV van Kongo · Manuel II van Kongo · Garcia IV van Kongo · Nicolau I van Kongo · Afonso IV van Kongo · António II van Kongo · Sebastião I van Kongo · "Pedro V" · Álvaro XI van Kongo · José I van Kongo · Afonso V van Kongo · Álvaro XII van Kongo · Aleixo I van Kongo · Joaquim I van Kongo · Henrique II van Kongo · Garcia V van Kongo · André II van Kongo · Henrique III van Kongo · Álvaro XIII van Kongo · Pedro V van Kongo
Na het 1881-verdrag met Portugal (1891–1914)	Álvaro XIV van Kongo · Henrique IV van Kongo · Pedro VI van Kongo · Manuel Nkomba van Kongo · Manuel III van Kongo
Troonpretendenten sinds 1914	Álvaro XV van Kongo · Pedro VII van Kongo · António III van Kongo · Isabel Maria da Gama, Q van Kongo (regentes) · Pedro VIII van Kongo · Isabel Maria da Gama van Kongo (regentes)

Bron

• Dit artikel of een eerdere versie ervan is een (gedeeltelijke) vertaling van het artikel Lukeni_lua_Nimi op de Engelstalige Wikipedia, dat onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen valt. Zie de bewerkingsgeschiedenis aldaar.