Sesamex

Sesamex (géén ISO-naam) is een organische verbinding die gebruikt wordt in insecticiden. Het is ook gekend onder de merknaam Sesoxane. Het is een synergist, die in combinatie met een ander insecticide een versterkt effect heeft dat groter is dan de som van de effecten van de afzonderlijke stoffen. Sesamex is in het bijzonder een synergist voor de pyrethrinen (die veel gebruikt worden binnenshuis tegen vliegen), pyrethrine-achtige insecticiden zoals allethrine, evenals methoxychloor.^[1]

Sesamex
Structuurformule en molecuulmodel
Structuurformule van sesamex
Algemeen
Chemische formule	C15H22O6
IUPAC-naam	(RS)-5-{1-[2-(2-ethoxyethoxy)ethoxy]ethoxy}-1,3-benzodioxool
Andere namen	Sesoxane
Molaire massa	298,33 g/mol
SMILES	CCOCCOCCOC(C)OC1=CC2=C(C=C1)OCO2
InChI	1/C15H22O6/c1-3-16-6-7-17-8-9-18-12(2)21-13-4-5-14-15(10-13)20-11-19-14/h4-5,10,12H,3,6-9,11H2,1-2H3
CAS-nummer	51-14-9
PubChem	5796
Wikidata	Q2800151
LD50 (ratten)	2000 mg/kg
Fysische eigenschappen
Aggregatie­toestand	vloeibaar
Kleur	geel
Goed oplosbaar in	kerosine
Tenzij anders vermeld zijn standaardomstandigheden gebruikt (298,15 K of 25 °C, 1 bar).
Portaal    Scheikunde

Sesamex en andere gelijkaardige stoffen werden in de jaren '50 van de 20e eeuw ontwikkeld door Morton Beroza aan de Agricultural Research Service van het Amerikaanse ministerie van landbouw.^[2] De naam verwijst naar sesamol, een fenolderivaat dat voorkomt in sesamolie en dat gebruikt wordt voor de synthese van sesamex.

Piperonylbutoxide is een andere veel gebruikte synergist.

Bronnen, noten en/of referenties

1. U.S. Patent 2948654, "Insecticidal composition comprising Sesoxane and methoxychlor" van 9 augustus 1960 aan E.I. du Pont de Nemours and Company
2. U.S. Patent 2832792, "3,4-methylenedioxyphenyl acetals as synergists for pyrethrins" van 29 april 1958 aan Morton Beroza