Det gamle testamentet

Det gamle testamentet, ofte forkorta til GT, òg kalla Den hebraiske bibelen, er eit kanonisk (heilag) skrift for jødedommen og kristendommen.^[1] Skriftet er ein av to hovuddelar av Bibelen; Den andre hovuddelen er Det nye testamentet (ofte forkorta til NT).^[1]

For artikkelen om den hebraiske bibelen i eit jødisk perspektiv, sjå Tanákh.

Kristendommen

Treeininga

Gud Fader | Jesus | Den heilage ande |

Skrifter

Bibelen: GT/NT katekisme | salmebok

Utøving

Forbøn | gudsteneste | kyrkje | liturgi | nattverd | sabbat  | sakrament Bøner: «Fader vår» | «Hill deg, Maria» | Jesusbøna

Retningar

Anglikansk | ortodoks | katolsk | luthersk | presbyteriansk |

Livssyklus

Dåp | konfirmasjon | ekteskap | død | gravferd

Merkedagar

Kyrkjeåret: Advent | jul | faste | påske | pinse | olsok | hausttakkefest | helgemesse

Viktige personar

Nye testamentet: Maria | Paulus Mellomalderen: Augustin | Gregor den store | Ansgar Reformasjonen: Jan Hus | Martin Luther | Jean Calvin | Ulrich Zwingli Pietisme og lekmannsrørsle: Pontoppidan | Hans Nielsen Hauge | Lars Levi Læstadius

Geistlege

biskop | pave | prest

Abrahamittiske rel.

Jødedom  kristendom

islam  bahá’í  sikhisme

Det gamle testamentet «er [eit] kristen[t] [omgrep] og har som føresetnad Det nye testamentet (den kristne dobbeltkanon)», skriv Store Norske Leksikon.^[1]

Den hebraiske Bibelen og Det gamle testamentet inneheld om lag dei same bøkene, men rekkefølgen er ulik. Innan dei katolske og ortodokse kyrkjene har testamentet 46 bøker, i protestantismen er sju av desse tekne ut som apokryfe og protestantiske biblar har dei 39 bøker som tilsvarer dei 24 som er godkjende som jødisk kanon.

Namn

Namnet til testamentet kjem frå latin Vetus Testamentum, ei omsetjing av det greske I Palea Diathiki som tyder 'den gamle pakta' eller 'testamentet'. Dette var for å visa at ein meinte den gamle pakta mellom Gud og jødane var blitt erstatta av ei ny då Messias (Jesus) kom til menneska.

Det vanlegaste jødiske namnet på dei same skriftene er Tanákh.

Bøkene i Det gamle testamentet etter kristen tradisjon

• Fyrste mosebok
• Andre mosebok
• Tredje mosebok
• Fjerde mosebok
• Femte mosebok
• Josva
• Domarane
• Rut
• Samuelsbøkene (1-2)
• Kongebøkene (1-2)
• Krønikebøkene (1-2)
• Esra
• Nehemja
• Ester
• Job
• Salmane
• Salomos ordtøke
• Forkynnaren
• Høgsongen
• Jesaja
• Jeremia
• Klagesongane
• Esekiel
• Daniel
• Hosea
• Joel
• Amos
• Obadja
• Jona
• Mika
• Nahum
• Habakkuk
• Sefanja
• Haggai
• Sakarja
• Malaki

Dei deuterokanoniske eller apokryfe bøkene

• Tobit
• Judit
• Den greske Ester-boka (blir ikkje rekna som ei eiga bok, men som tillegg til Ester)
• Visdommens bok
• Sirak
• Baruk
• Tillegg til Daniels bok (blir ikkje rekna som ei eiga bok, men som tillegg til Daniel)
• Fyrste makkabearbok
• Andre makkabearbok