Eugene Wigner

Eugene Wigner (fødd 17. november 1902 i Budapest i Austerrike-Ungarn, død 1. januar 1995 i Princeton i New Jersey) var ein ungarsk-amerikansk fysikar og matematikar.

Eugene Paul Wigner
Eugene Paul Wigner
Fødd	17. november 1902 Budapest, Austerrike-Ungarn
Død	1. januar 1995 (92 år) Princeton, New Jersey, USA
Bustad	USA
Statsborgarskap	Amerikansk (etter 1937) Ungarsk (før 1937)
Nasjonalitet	Ungarn, USA
Område	Teoretisk fysikk Atomfysikk Kjernefysikk Faste tilstanders fysikk
Yrke	matematikar, fysikar, universitetslærar, teoretisk fysikar, kjernefysiker
Institusjonar	University of Göttingen University of Wisconsin–Madison Princeton University Manhattanprosjektet
Alma mater	Technische Universität Berlin
Doktorgradsrettleiar	Michael Polanyi
Doktorgradsstudentar	John Bardeen
Influerte	George Cowan Robert Serber
Utmerkingar	Enrico Fermi-prisen (1958) Max Planck-medaljen (1961) Nobelprisen i fysikk (1963) National Medal of Science (1969)
Ektefelle	Amelia Frank, Mary Annette Wheeler, Eileen Clare-Patton Hamilton
Barn	David Wheeler Wigner
Medlem	Royal Society Det ungarske vitskapsakademiet American Academy of Arts and Sciences American Philosophical Society American Association for the Advancement of Science American Physical Society Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen National Academy of Sciences Göttingens vitenskapsakademi

Nobelprisen i fysikk
1963

Frå 1930 til 1933 var han professor i teoretisk fysikk i Göttingen i Tyskland, og frå 1938 til 1971 ved Princeton University i USA. Han vart tildelt Nobelprisen i fysikk i 1963 «for bidraga hans til teorien om atomkjerne og elementærpartiklar, særleg gjennom oppdagainga si og bruken av grunnleggjande symmetri-prinsippa». Dette var eine halvdelen av prisen. Den andre halvdelen vart gjeve til Maria Goeppert-Mayer og J. Hans D. Jensen. Prinsippet han fekk prisen for vart utvikla av han i 1930-åra, og har vist seg å vere av fundamental tyding i kjerne- og elementærpartikkelfysikken. Under andre verdskrigen var Wigner knytt til University of Chicago og arbeidde med utvikling av ein kjernereaktor i samband med Manhattan-prosjektet. I 1946–47 var han forskingsdirektør for Oak Ridge National Laboratory. Han har utført viktige arbeid innan reaktorfysikk og bruk av kjerneenergi ved sidan av studia sine av gruppeteori og symmetri innan teoretisk fysikk.

Kjelder

• Delar av denne artikkelen bygger på «Eugene Wigner» frå Wikipedia på bokmål, den 7. august 2011.
• Eugene Wigner. I Store norske leksikon. Henta frå: http://snl.no/Eugene_wigner