Grafitt

Grafitt er eit særs bøyeleg og blautt mineral med svart farge og strek. Mineralet er så bløytt at det fargar papir svart. Grafitt er den alminnelege modifikasjonen av krystallisert karbon. Men karbon er polymorft, og ved høgt trykk vil diamant vere den stabile fasen.

Grafitt
Grafitt
Generelt
Kategori	Native element mineral
Kjemisk formel	C
Strunz-klassifisering	01.CB.05a
Krystallsymmetri	Heksagonal diheksagonal dipyramidal H-M-symbol: (6/m 2/m 2/m) Romgruppe: P 63/mmc
Einingscelle	a = 2,461 Å, c = 6,708 Å; Z = 4
Identifikasjon
Farge	Jernsvart til stålgrå; mørkeblå i transmittert lys
Krystallform	Søyleforma, sekskanta blada massar, korna til kompakte massar
Krystallsystem	Heksagonal
Tvilling	Finst
Kløyv	Basal – perfekt på {0001}
Brot	Flakete, elles kantete når ikkje på kløyv
Fastleik	Fleksibel, ikkje-elastisk, kan skjerast
Mohs hardleiksskala	1–2
Glans	Metallisk, jordaktig
Strekfarge	Svart
Transparens	Ugjennomsiktig, gjennomsiktig berre i ekstremt tynne flak
Tettleik	2,09–2,23 g/cm3
Optiske eigenskapar
Optiske eigenskapar	Einaksa (–)
Pleokroisme	Kraftig[1]
Oppløyselegheit	Smelta nikkel
Kjelder	[2][3][4]

Grafitt vert nytta i smelteverk og metallindustri til eldfaste diglar og støypeformer, sidan han toler ein temperatur på nesten 4000 °C. Dessutan blir grafitt brukt til belegg i bremsetromlar, som smøremiddel og i blyantar, batteri, anodar og mykje anna.

Grafitt finst særleg naturleg i metamorfe bergartar (fylittar og gneisar)^[5] og kan. I Noreg finst det til dømes ved Skaland på Senja, Jennestad i Sortland og Holandsfjord i Nordland.

Verda over vert det produsert naturleg grafitt på kring 600 000 tonn per år. Dei største produsentlanda er Kina, India, Mexico, Brasil og Madagaskar. Høgaste grafittkvalitet får ein frå Sri Lanka.