Lågt blodtrykk

Lågt blodtrykk eller hypotensjon er ein tilstand med unormalt lågt blodtrykk i pulsårene i systemkretsløpet.^[1] Blodtrykk er definert som den krafta blodet ytar mot dei indre veggane i pulsårene når hjarta pumpar blod. Hypotensjon er generelt rekna som systolisk blodtrykk på mindre enn 90 mmHg eller diastolisk blodtrykk på mindre enn 60 mmHg.^[2][3] I praksis plar ein å rekne blodtrykket som lågt fyrst når symptom er tilstades.^[4]

Lågt blodtrykk
Ein kan konstatera lågt blodtrykk gjennom blodtrykksmåling.
Klassifikasjonar og ressursar
ICD-9-kode:	458 eller 796.3
ICD-10-kode:	I95
DiseasesDB	6539
MedlinePlus	007278
MeSH	D007022

Hypotensjon står i motsetnad til hypertensjon, som er ein tilstand med høgt blodtrykk. Det er ein fysiologisk tilstand, og vert ikkje rekna som ein sjukdom. Det er ofte tilknytt sjokk, men er ikkje naudsynleg ein indikasjon for dette.

For nokre menneske som trenar og er elles i toppform, så er lågt blodtrykk eit teikn på god helse.^[5] For andre kan lågt blodtrykk føre til ørske og uviting, og stundom alvorleg liding i det kardiovaskulære-, endokrine- eller nevrologiske systemet. Veldig lågt blodtrykk kan utmatte hjernen og andre vitale organ for oksygen, og føre til livstrugande sjokk.

Symptom og sjukdomsteikn

Kardinalsymptoma for hypotensjon omfattar omtåke og ørske. Viss blodtrykket er lågt nok kan uviting og anfall førekoma.

Symptoma ved hypotensjon skuldast ofte dei føreliggjande årsakene til hypotensjon, heller enn sjølve effektane av tilstanden:

brystsmerte andenaud hjarterytmeforstyrringar (uregelmessige) feber høgare enn 38.3 °C hovudverk stivleik i nakken kraftige smerter i øvre rygg hoste med slim langvarig diaré eller oppkast dyspepsi (dårleg melting)

dysuri (smertefull urinering) biverknadar frå lækjemiddel akutte og livstrugande allergiske reaksjonar anfall uviting alvorleg utmatting mellombels tåkelagt syn bindevevssjukdom (Ehlers-Danlos’ syndrom) svart, tjøreaktig avføring

Diagnose

For dei fleste vaksne er det helsemessig bra å ha eit blodtrykk kring 120/80 mmHg.

Eit blodtrykksfall på så lite som 20 mmHg kan føre til forbigåande hypotensjon.^[6]

Evaluering av nevrokardiogen synkope vert utført med ein vippetest.

Handsaming

Handsaminga av lågt blodtrykk er avhengig av årsaka. Kronisk hypotensjon er sjeldan meir enn eit symptom. Asymptomatisk hypotensjon i friske menneske krev oftast ikkje medisinsk handsaming. Tilsetting av elektrolyttar i dietten kan lindre symptoma ved mild hypotensjon. Ein morgondose med koffein kan òg vere effektivt. I milde tilfelle der personen fortsatt er responsiv, kan det vere nyttig å legge personen på ryggen og heve beina, slik at den venøse returen gjev meir blod til kritiske organ i brystkassen og hovudet. Trendelenburgs leie har vore mykje brukt gjennom historia, men er ikkje lenger tilrådd.^[7]