Olivenolje

Olivenolje er ei vegetabilsk matolje som vert vunne ut av oliven.^[1] Olja er som oftast lys gul av farge, men kan også ha eit grønskjær på grunn av klorofyllinnhald.^[1] Ho er ei ikkje-tørrande olje som hovudsakleg inneheld glyserolester av oljesyre, olein (80–85 %), i tillegg til palmitin-, arachidin- og linolsyre.^[1]

Olivenolje med oliven på ein tallerk.

Grønfarga olivenolje til å dyppa brød i.

Olja vert laga ved å knusa oliven til ein pasta av olivenkjøt og kjernar. Denne vert lagt på matter, som vert pressa før olivenolja vert ekstrahert (skild frå vatnet) i ein sentrifuge.

Den beste kvaliteten av olivenolje blir laga gjennom kaldpressing av oliven. Denne olja er kjend som «jomfruolje», «vierge» eller extra virgin.^[1] Olja må ikkje vera varmebehandla, innehalda mindre enn 1 % syre, og farge, smak og aroma må vera av beste sort. Ein kan vinna ut meir olje, men av dårlegare kvalitet, gjennom sterkare utpressing og ved ekstraksjon.^[1]

Den beste olivenolja er blant dei dyraste planteoljene og blir brukt som næringsmiddel (til dømes som matolje, hermetikkolje og salatolje) og i medisinen. Olje av dårlegare kvalitet kan mellom anna brukast til å laga såpe.^[1]

Olivenoljer bør oppbevarast ved 14-18 grader, utan tilgang til lys, lukt og fukt.