Tiwi

Tiwi (uttalt ˈtiːwi^[2]) er eit australsk språk som er tala av tiwiar frå Nordterritoriet i Australia. Tiwiane kjem frå øyane Bathurst og Melville like nord for kysten av Austalia.

Tiwi
Klassifisering	isolert språk
Bruk
Tala i	Australia
Område	Nordterritoriet
Tiwitalande i alt	1 830 (folketeljing 1996, omfattar også dei som ikkje talar språket flytande).[1]
Språkkodar
ISO 639-1	Ingen
ISO 639-2	Aus
ISO 639-3	tiw

Utbreiinga av tiwi i høve til kringliggjande pamanyunganske språk nord i Australia.

Tiwi er eit isolert språk og er tradisjonelt polysyntetisk, det vil seie at enkeltord kan vera bygde av svært mange morfem. Språket har eit hundretals nominalar (noko liknande substantiv og adjektiv) som kan setjast saman med verb, ofte i ei ganske ulik form frå sine usamansette former.^[3] Språkkontakt med europeiske språk (engelsk) har ført til store endringar i språket, slik at moderne tiwi er mykje meir analytisk enn det tradisjonelt le polysyntetiske språket, i tillegg til endringar i ordtilfanget. I ei undersøking frå 1993 snakka berre folk over 55 år tradisjonell tiwi, medan alle under 30 år snakka moderne tiwi.^[4]

Døme

Døma under viser skilnaden mellom tradisjonell og moderne tiwi:

Tradisjonell tiwi

a-mpi-ni-watu-wujingi-ma-jirrikirnigi-yangurlimay-ami

ho-NPST-LOC-morgon-DUR-COM-lys-gå-MOV

Ho (sola) skin der borte om morgonen

(Bokstaveleg ho går der borte om morgonene med lys)

Moderne tiwi

japinari wokapat a-mpi-jiki-mi kutawu with layt

morgon går ho-NPST-DUR-gjera der med lys

Eit anna døme på tiwi er stadnamnet Wurrumiyanga, som tyder 'staden der sikadane bur'.^[5]