Yttrium

Yttrium er eit transisjonsmetall med kjemisk symbol Y og atomnummer 39. Grunnstoffet har fått namnet etter staden det først vart oppdaga.

39 Strontium ← Yttrium → Zirkonium Sc ↑ Y ↓ La Heile tabellen
Generelle eigenskapar
Namn, kjemisk symbol, atomnummer	Yttrium, Y, 39
Kjemisk serie	Transisjonsmetall
Gruppe, periode, blokk	3, 5, d
Tettleik, hardleik	4472 kg/m3, (?) (ikkje SI)
Utsjånad	Sølvkvitt
Atomeigenskapar
Atommasse	88,90585 u (ikkje SI)
Atomradius (berekna)	180 (212) pm
Kovalent radius	162 pm
Ioneradius	90 pm (ladning: +3)
van der Waals radius	(?) pm
Elektronkonfigurasjon	[Kr]4d15s2
Elektron per energinivå	2, 8, 18, 9, 2
Oksidasjonstrinn (oksid)	+3 (svak base)
Krystallstruktur	Heksagonal
Fysiske eigenskapar
Tilstandsform	Fast stoff
Smeltepunkt	1795 K (1522°C)
Kokepunkt	3611 K (3338°C)
Molart volum	19,88 cm3/mol
Fordampingsvarme	363 kJ/mol
Smeltevarme	11,4 kJ/mol
Damptrykk	5,31 Pa ved 1795 K
Ljodfart	3300 m/s ved 20 °C
Diverse eigenskapar
Elektronegativitet	1,22 (Paulings skala)
Spesifikk varmekapasitet	300 J/(kg·K)
Elektrisk konduktivitet	1,66 MS/m
Termisk konduktivitet	17,2 W/(m·K)
Ioniseringspotensial	606 kJ/mol 1187 kJ/mol 1986 kJ/mol 5970 kJ/mol 7440 kJ/mol 8980 kJ/mol 11200 kJ/mol 12500 kJ/mol 14100 kJ/mol 18400 kJ/mol
Mest stabile isotopar
Iso- top Naturleg førekomst Halverings- tid (ikkje SI) NM NE MeV (ikkje SI) NP 88Y (kunstig) 106,65 d β+ 0,760 88Sr 89Y 100% (stabil)
SI-einingar og STP er brukt unntatt der det er avmerkt

Historie

Grunnstoffet vart oppdaga i eit mineral frå Ytterby i Sverige.

Sambindingar

Yttriumoksid er den viktigaste sambindinga til yttrium.

Bruk av yttrium

Yttrium vert brukt i legeringar med andre metall.

Stoffet vert brukt som katalysator.

Bakgrunnsstoff

• Webelements - yttrium