Airen

Airen (Ayrens en francés) z-es 'na comuna auvernhata, situada dins lo departament del Cantal e la region d'Auvèrnhe-Ròse-Aups, ancianament d'Auvèrnhe.

Vilatge d'Occitània

Airen Ayrens
Descobridor o inventaire
Data de descobèrta
Contrari
Color
Simbòl de quantitat
Simbòl d'unitat
Proprietat de
Fondador
Compren
Data de debuta
Data de fin
Precedit per
Seguit per
Coordenadas
Roïnas del chastèl de Clavèiras (nom supausat).
Geografia fisica
Coordenadas	44° 59′ 08″ N, 2° 19′ 40″ E
Superfícia	25,5 km²
Altituds  · Maximala  · Mejana  · Minimala	729 m 600 m 517 m
Geografia politica
País	Auvèrnhe
Estat	França
Region 84	Auvèrnhe-Ròse-Aups, ancianament d'Auvèrnhe
Departament 15	Cantal
Arrondiment 151	Orlhac
Canton 1507	Sant Pau de las Landas, ancianament de Laròcabrau
Intercom 241500230	Comunautat d'Aglomeracion de la Conca d'Orlhac SIREN 241500230
Cònsol	Philippe Granier (2014-2020)
Geografia umana
Populacion Populacion totala (2018)	641 ab. Evolucion de la populacion 655 ab.
Densitat	23,88 ab./km²
Autras informacions
Gentilici	Ayrencois (en francés)
Còde postal	15250
Còde INSEE	15016

Segon Joan Francés Blanc, la comuna es partejat entre parlars lengadocians e un bocin auvernhat^[1].

Geografia

Aquesta seccion es voida, pas pro detalhada o incompleta. Vòstra ajuda es benvenguda !

Comunas vesinas

Distanças e posicion relativa

Airen

Taissièras de Cornet
(2,9 km)

Crandèlas
(3,0 km)

Sant Victor
(4,2 km)

Sant Pau de las Landas
(4,7 km)

Frais Anglars
(6,4 km)

Noudòm
(6,5 km)

Sent Santin de Cantalés
(7,4 km)

Jussac
(7,5 km)

Naucèla
(7,6 km)

Relhac
(7,7 km)

Perimètre del territòri

Comunas confrontantas de Airen

Sant Victor	Sant Alire	Frais Anglars
		Jussac
Sant Pau de las Landas		Taissièras de Cornet Crandèlas

• Airen e Noudòm se tòcan pas, mas se'n manca pas de gaire.

Toponimia

Las fòrmas ancianas son Eren, en 1316, Ayrenh, al sègle XIV, Ayren, en 1378, Aeren, en 1449, Ayrentum, Ayrentis, en 1522, Airens, en 1630 (estat civil d'Orlhac), Airans, en 1663, Ayram, en 1666, Eyrens, en 1678, Eyren, en 1680, Airen, en 1680, Ayrein, en 1684, Eyrem, en 1698, Airain, en 1712, Ayrin, en 1756 , Ayrens, 1772, Ayrems, en 1784 ^[2]. Airen auvernhàs pòt pas èsser separat d'Ayrens, ni benlèu d'Eyrenville (nom francés). -S finala es decorativa e ven d'Orlhac coma sovent en Cantal (i a una vertadièra epidèmia de -s finalas apostissas entre 1610 e 1630, venguda dels escribas orlhagueses); mas per l'Airen(s) agenés, -s finala ven benlèu dels gentilicis sense sufixe d'Occitània de l'oèst : los abitants d'*Airen son los *Airens, puèi per confusion del gentilici ambe'l toponime, aqueste recep tanben -s del plural. Per l'Airens agenés, Burgan e Lafon interprètan lo nom coma aira, del latin area, amb lo sens d'espaci voide, e sufixe -ensem ^[3] (que conven pas, -ensem > -és). Las fòrmas ancianas fan pensar que -n finala es articulada. Per Eyrenville, amb l'òrdre germanic determinant-determinat (atestacions Sancta Maria de Aurevilla en 1053, Eyrenvilla en 1298 e Ayrenvilla en 1340, Chantal Tanet e Tristan Hordé explican lo nom per un nom germanic d'òme, Hairingus, seguit del latin villa ^[4]. Cal benlèu prene en consideracion la fòrma Ayrenh, del sègle XIV, totben qu'isolada. Mas justament un nom germanic pòt donar una finala -nh (Hrom-stang > Romestanh). Cal escriure Airenh ?

Istòria

Aquesta seccion es voida, pas pro detalhada o incompleta. Vòstra ajuda es benvenguda !

Administracion

Lista dels cònsols successius

Periòde		Identitat	Etiqueta	Qualitat
mai de 2009	2020	Philippe Granier	divèrs esquèrra	comerçant
2008	mai 2009	Robert Wallez
març de 2001	2008	Jean Chanut
	2001
Totas las donadas non son pas encara conegudas.

• Abans la refòrma cantonala de 2014, aplicada en 2015, la comuna èra del canton de Laròcabrau; es ara del canton de Sant Pau de las Landas.

Demografia

modificar « persona »  v · d · m  Evolucion demografica Populacion comunala actuala (2013): 609, totala: 620
1793	1800	1806	1821	1831	1836	1841	1846	1851
1 390	1 240	1 135	1 151	1 191	1 164	1 183	1 140	1 148
1856	1861	1866	1872	1876	1881	1886	1891	1896
1 117	1 001	1 005	990	962	960	965	1 061	912
1901	1906	1911	1921	1926	1931	1936	1946	1954
960	852	838	740	751	702	642	632	569
1962	1968	1975	1982	1990	1999	2006	2007	2008
513	505	444	544	545	494	Cercar	551	557 567
2009	2010
562 572	564 574
Fonts
Base Cassini de l'EHESS - Nombre retengut a partir de 1962 : Populacion sens comptes dobles - Sit de l'INSEE Evolucion de la populacion 1962-2008

Luòcs e monuments

• Lo chastèl de Clavèiras (nom supausat) d'estil trobador.
• A l'interseccion del meridian de París e del 45n parallèl nòrd, que se tròba dins un camp, quatre arbres son estats plantats a l'escasença de las celebracions de la Meridiana verda del 14 de julhet de 2000. Los arbres son dispausats en cairat dont las cimas son dirigidas cap als ponches cardenals, çò que permet de visualizar lo ponch d'interseccion e de s'i téner^[5].

Clicatz sus una vinheta per l’agrandir.

• 
  Fagus sylvatica pliocenica - Airen – Musèu de Tolosa.
• 
  Estatua de trobador dins lo parc del chastèl.
• 
  Façada del chastèl en 1900.
• 
  Armas figurant sus un veirial provenent fòrt probablament del Chastèl de Clavèiras.
• 
  Idem.
• 
  Idem.
• 
  Idem.

Personalitats ligadas amb la comuna

Véser tanben

Ligams extèrnes