Camil Chabaneu

Camil Chabaneu, nat lo de 4 març de 1831 a Nontron, ont es mòrt lo 21 de julhet de 1908, es un filològ, romanista e felibre occitan.

Biografia

Filh de Marie Geneviève Pastoureau-Vallade e de Pierre Chabaneau, director de las pòstas, la vocacion fillologica li venguèt fòrça lèu, quora consultèt las òbras de François Raynouard a la bibliotèca municipala de Marmandq, ont son paire èra foncionari. Se conformèt pasmens a las volontats de son paire e, sens quitament passar lo bachelierat, dintrèt dins l'administracion postala.^[1].

Autodidacte que non aparteniá a cap d'escòla, format per sos sols esfòrces, sens cap d'autra ajuda que los libres^[2], èta controlaire a Angoulême quand publiquèt, en 1863, son Histoire et théorie de la conjugaison française, òbra d’érudicion e sustot de reflexion, qu'atrasèt cap a el l’atencion de filològs de carrièra, com Émile Littré e Émile Egger, en primièr puèi de Michel Bréal e de Gaston Paris^[1], e li valguèron le prèmi Archon-Despérouses de 1879^[3].

Poèta el meteis, publiquèt Poésies intimes en çò de Lemerre. En 1872, comencèt de se far un nom dins la Revue des Langues Romanes, a la quala collaborèt assiduament pendent longtemps, en publicant de nombroses tèxtes inedits acompanhats de comentaris sabents, aital coma en Romania e dins los Annales du Midi. Dempuèi, sos trabalhs innombrables sus la filologia romanica e los trobadors atirèron l'atencion de tota l'Euròpa saberuda.

En 1876, completèt e publiquèt dins sa forma definitiva la Gramatica Lemosina, progressivament desvolopada amb una tièra d'articles escrits dins la Revue des Langues Romanes^[4]. Lo meteis an, deven majoral del Felibritge, que n'èra estat membre dempuèi sa creacion en 1854. En 1878, l'intervencion de Michel Bréal convenquèt lo director de l'ensenhament superior, Albert Dumont, d'admetre aquel autodidacte, non diplomat, qu'ocupava encara alara lo pòste de mèstre de pòsta a Conhac, dins l'ensenhament superior, coma professor d'onor, a la facultat de Montpelhièr, sens aver passèt l'agregacion^[5], quand tres nòus corses i foguèron creats. L'acuèlh inicial de sos collègas foguèt puslèu tebés, mas aquela cadièra foguèt la primièra a èsser estada creada dins las províncias. A la mòrt de Anatole Boucherie, en 1883, combinèt las cadièras d'ancian francés e d'ancian provençal.

Lo 20 de setembre de 1903, pendent la primièra Felibrejada de Peirigòrd a Maruelh, faguèt, coma president del Bornat, en succession d'Auguste Chastanet, un discors aclamat per Frederic Mistra e per Pèire Devoluí, capoulièr del Félibritge.

Fòrça distincions an coronat son òbra : laurejat de l'Acadèmia Francesa en 1879, puèi elegit correspondent de l'Acadèmia de las Inscripcions e Bèlas Letras en 1886.^[6], doctor honoris causa de l’universitat de Bonn^[1], President d'onor de la Société pour l'étude des langues romanes^[1], capiscòl dels felibres de Peirigòrd, membre del Comitat dels Trabalhs Istorics e Scientifics dempuèi 1899 etc. Qualques meses abans sa mòrt, l’Acadèmia dels Jòcs Florals li donèt de mestresas en memòria del trabalh de primièra classa qu’aviá consacrat a sas originas dins l’‘Istòria de Lengadòc.

Lo naut reng qu'ocupava demest los filològs romanics de França e de l'estrangièr menèt a la dedicacion, a l'escasença de son setanta cinquen an, d'un volum collectiu intitulat Mélanges Chabaneau^[2].

Omatges

Son nom és estat donat a una plaça a Montpelhièr^[7].

• Prèmi Archon-Despérouses 1879.
• Cavalièr de la Legion d'onor (31 de decembre de 1895)
• Oficièr de la Legion d'onor (13 de genièr de 1908)

Publicacions parcialas

•  {{{títol}}} (in-8º). OCLC 461762672. .
•  {{{títol}}} (in-f°). OCLC 248961063. .
•  {{{títol}}} (in-8º). OCLC 6977256. .
•  {{{títol}}} (in-8º). OCLC 43974562. .
•  {{{títol}}} (in-8º). OCLC 799092427. .
•  {{{títol}}} (in-8º). OCLC 29135382. .
•  {{{títol}}} (30 cm). OCLC 19359495. .

Edicions scientificas

•  {{{títol}}}. .
•  {{{títol}}}. .
•  {{{títol}}}. .
•  {{{títol}}}. .