Londres (Anglatèrra)

Londres^{[3][nt 1]} (en anglés: London) es la capitala del Reialme Unit aital coma d'Anglatèrra. Sa populacion èra estimada a 7 500 000 abitants, en 2005. Sa superfícia totala es 1579 km² (2,6 km² e 8600 abitants dins la City).

Aquel article tracta sus la capitala d'Anglatèrra e del Reiame Unit. Per d'autras significacions, vejatz Londres (omonimia).

Londres (Anglatèrra)

London (en-gb) Llundain (cy) Lunnainn (gd) Lunnon (sco)
Nom oficial	London (en-gb)
Administracion
Capitala de	Reialme Unit e Anglatèrra
Lenga oficiala	anglés
Politica
• Cònsol màger	Sadiq Aman Khan (2016–)
Geografia
51° 30′ 26″ N, 0° 07′ 39″ O
Estat	Reialme Unit
Nacion constitutiva	Anglatèrra
Region	Londres
Comtat ceremonial	Grand Londres
Superfícia	1 572 km²
Altitud mejana	4 m[1]
Punt culminant	Biggin Hill (245 m)
Fus orari	UTC±00:00 (ora estandard) ora de Greenwich UTC+01:00 (ora d'estiu) Euròpa/Londres
Demografia
• Totala	8 799 728[2] ab. (2021 )
• Densitat	5 597,79 ab./km²
Autras informacions
Còdi postal	E, EC, N, NW, SE, SW, W, WC, BR, CM, CR, DA, EN, HA, IG, KT, RM, SM, TN, TW, UB e WD
Prefix telefonic	20, 1322, 1689, 1708, 1737, 1895, 1923, 1959 e 1992
ISO 3166-2	GB-LND
Sit web	london.gov.uk

Situada a la broa del flume Tamèsi dins lo sud-èst de l'illa de Grand Bretanha, foguèt fondada a l'entorn de l'an 43 pels romans amb lo nom de Londinium. Londres es format per la City e 32 comunas. Lo còr de la vila, l'anciana City de Londres, manten encara sos limits medievals, mas dempuèi lo sègle XIX lo tèrme Londres fa tanben referéncia a l'ensemble de la metropòli que s'es desvolpada a l'entorn. L'actuala connurbacion forma la region de Londres e l'aira administrativa del Grand Londres. Uèi la City representa una pichona part de Londres, exactament 2,6 km², mas que conserva son estatut de ciutat e de Comtat ceremonial d'Anglatèrra, mentre que las 32 municipalitats de Londres forman part del Comtat cerimonial del Grand Londres. Tres de las 32 municipalitats an d'estatuts especials, Westminster ten l'estatut de ciutat, las municipalitats de Kingston upon Thames, de Kensington e de Chelsea tenon l'estatut de municipalitat Reiala.

La posicion de Londres subre lo flume Tamèsi la fa tanben ideala per lo transport maritim. Tamèsi travèrsa la ciutat d'oèst en èst e la devesís en doas parts. Sas ribas, pasmens, son unidas per nombroses tunèls e ponts, lo mai famós dels quals es lo Tower Bridge o Pont de la Torre, d'estil neogotic.

Londres es una de las capitalas mondiala dels negòcis, de la finança e dels centres culturals,^[6] e son influéncia en politica, educacion, mòda e art ne fan una de las ciutats globalas majoras.^[7] A Londres quatre luòcs son Patrimòni de l'Umanitat: lo Palais de Westminster, l'Abadiá de Westminster e la glèisa de Santa Margarita; la Torre de Londres; lo luòc istòric de Greenwich; e los Jardins botanics reials de Kew.^[8] La ciutat es una de les destinacions toristicas mondialas majoras, e sa popularitat aumentèt a causa del creissement economic^[9]

Londres ten una populacion fòrça diversa, amb de culturas e religions desparièras e s'i parlan mai de 300 lengas.^[10] En 2011 la populacion oficiala èra de 8.174.100,^[11] dins los limits del Grand Londres e es la vila pus poblada de l'Union Europèa.^[12] e s'estima que l'aira metropolitana ten una populacion d'entre 12 e 14 milions de personas. Londres foguèt lo sèti dels Jòcs Olimpics d'estiu 2012. Londres ten la ret mai vasta de mètro del mond, amb una extension de mai de 400 km. Los principals aeropòrts de Londres son los de Heathrow, Gatwick e Stansted. I a tanben d'autres aeropòrts menors, coma lo de la City, lo de Luton e de Southend.

Galariá

Panorama de Londres, vist de la Catedrala de Sant Pau.

• 
  Plaça Piccadilly Circus, amb un autobus roge.
• 
  Lo Palais de Westminster, sèti del Parlament Britanic, a Londres.
• 
  Town Hall, Sheffield.

Nòtas

1. En nòrma mistralenca: Loundre^[4] o Loundro.^[5]