Maset

Un maset o masèl, cabanon, barraqeta, bastidon^[1] es una pichona construccion rurala que possedís generalament un membre unic, en maçonariá ligada (enducha o non de mortièr) e a cobèrta de teulas, que pòt servir coma bòria pichòta (veire mas) o coma ostalet dominical a las gents pichonas dels borgs e de las vilas.

Pels articles omonims, vejatz Maset (omonimia).

Maset a Castèlnòu de Guèrs, dins Eraur.

Maset a Mesa, dins Eraur.

Maset catalan, malgrat que la majoritat es pintada de blanc.

Los masets s'encontran mai que mai dins Lengadòc e sustot dins los departaments de Gardon, d'Ardecha e d'Eraur, mas son presents tanben als Païses Catalans.

Originas del tèrme

Aquel tèrme, diminutiu en lengadocian de "mas", es uèi palficat dins la literatura toristica o immobiliària regionala dins l'accepcion d'ostalet campèstre, mas a agut bèl temps a un emplec mai lasc : designava atal la cabana de pèira seca a La Vacariá e Sant Martin de Castrias dins Eraur, una faiçon de dire que la cabana es, tot coma lo maset, una abitacion temporària o sasonièra^[2].

Autres noms

Los masets ten aqueles noms estrangièrs:

• maset en catalan, mas tanben casot (casòt) a Rosselhon o casup a la comarca istorica de La Marina;
• mazet en francés
• maset en occitan ancian^[1], dont l'occitanoromanic modèrne maset e lo francés mazet.

Utilizacion

Lo maset èra al sègle XIX lo « auxiliar indispensable del trabalh agricòla » dins las zònas d'abitat gropat (los vilatges) mas tanben dins las d'abitat dispersat (los mases). Las parcèlas cultivadas alunhadas justificavan la preséncia d'un maset per recaptar los espleches, abrigar temporàriament los òmes e bèstias en cas d'auratge, sarrar provisòriament la recòlta^[2].

Aquelas construccions pichonas èran, en general, plan presadas en fin de setmana per qualque partida de campanha en familha o entre amics e vesins a la fin del sègle xix e a la debuta del XX^[3].

Masets d'Usètge

Maset dins un vinhal a Castèlnòu de Guèrs, dins Eraur.

Plans

Fustatges e cobèrta

Maçonariá

Oberturas

Inscripcions

Aiga

Amainatjament interior

Masets d'Ardecha meridionala

Morfologia

Parets

Dintrada e oberturas

Amainatjament

Quadre vegetal

Periòde de construccion

Ocupants

Masets dels Païses Catalans

Maset dins un vinhal a Cotlliure.

Catalonha del Nòrd

Anecdòta

En 2007, de casòts abandonats o en roïna son estats transformats en « totèms » identitaris en i fasent pintrar per un artista d'objèctes o de produits catalans tipics. Atal, a Sant Llorenç de la Salanca, près de l'Estanh de Leucata, lo Conselh general dels Pirenèus Orientals a subvencionat la pintura, sus las parets de casòts, de barcas levantinas, una embarcacion de pesca utilizada un còp èra lo long de la còsta mediterranèa de Provença (notadament Marselha) als Païses Catalans^[4].

Galariá

• 
  Maset nimesenc als Jardins de la Fònt
• 
  Maset demièg la Val d'Òrb, près Ròcabrun (PNR Naut Lengadòc)

Venir

Bibliografia

• Émile Causse, Physiologie du mazet ou aperçu du mazet au point de vue philosophique, Clavel-Ballivet, Nîmes, 1862, 24 p.

• Ernest Sarran d'Allard, Les mazets nîmois, dans Revue du Midi, t. 13, 1898, No 4, p. 314-334, No 5, p. 382-399, No 6, p. 484-512

• Jules Igolen, Nîmes, la garrigue et les mazets, les sept collines, les anciennes fortifications, Chastanier, Nîmes, 1936, 163 p.

• Monique Bernat, Un maset en pierre sèche dans la garrigue nîmoise, dans Connaissance du pays d'oc, No 41, janvier-Modèl:Date-, p. 62-66

• Josette Jardin, Les capitelles et masets du quartier de Villeverte III sont sauvés !, in Maisons paysannes de France, 1980, No 2, p. 18-20

• André Cablat, Les cabanes de défricheurs du Larzac héraultais (baracous, caselles, masets, baumas), in L'architecture vernaculaire rurale, t. 4, 1980, p. 85-93

• Michel Rouvière, Les masets [en Ardèche], in Revue de la Société des enfants et amis de Villeneuve-de-Berg, Modèl:53e, n. s., No 49, 1993, p. 31-38

• Nicole Jourdan, Paulette Carrique, Christiane Chabert (aidée de Marie Baron), Mazets en Uzège (Le patrimoine des hommes du terroir), cahier No 1 de Histoire et civilisation de l'Uzège, 2007, 48 p.

• Pascale Parat-Bezard, Le maset : phénomène social nimois au sègle XIX et jusqu'aux alentours de 1930, in Collectif des Garrigues, Atlas des Garrigues, regards croisés, Modèl:Date-, p. 306-307