Region ultraperiferica

Una region ultraperiferica (RUP) es un territòri de l'Union europèa mas situat fòra del continent europèu. Las RUP foguèron reconegudas pel primièr còp dins una declaracion annexida al tracata de Maastricht de 1992. Dempuèi 2009, son definidas a l'article 349

del tractat sul foncionament de l'Union europèa que precisa lo bias que lo drech europèu pòt i èsser adaptat.

Las regions ultraperifericas fan partit de l'Union europèa, a contrari del autres territòris ultramarins dependent de païses membres de l'Union europèa nomenats païses e territòris d'otramar (PTOM). Aquestes darrièrs fan pas partit del territòri comunautari quitament se lors ciutadans possedisson la nacionalitat d'un Estat membre de l'Union. Mas, ni los departaments d'otramar (que son de regions ultraperifericas), ni los païses e territòris de las otramars fan pas partit de l'espaci Schengen (levat Açòres, Canàrias e Madèira).

Geografia

Las regions ultraperifericas apareisson en blau clar sus la mapa çai dejós de territòris associats a l'Union europèa. Se trapan dins l'ocean Atlantic, en America del Sud e dins l'ocean Indian.

Territòri metropolitan de l'Union Europèa      Regions ultraperifericas      Païses e territòris d'otramar      Autres territòris especials Groenlàndia Illa Clipperton Guaiana Polynésie française Tèrras australas e antartidas francesas Guadalope Martinica Maïòta Nòva Caledònia La Reünion Sant Martin Sant Bartomieu Sant Pèire e Miquelon Wallis e Futuna Antilhas neerlandesas Açòres Madère illas Canàrias Anguilha Bermudas Territòri antartida britanica Illas Verges britanicas Territòri britanic de l'ocean Indian Illas Caïmans Illas Malvinas Montserrat Illas Pitcairn Santa Elena, Ascension e Tristan da Cunha Illas Georgia del Sud e Sandwich del Sud Illas Turcas e Caïcas

Lista de las regions ultraperifericas

Depuèi lo 1èr de genièr de 2017 i a 9 regions ultrapérifericas:

• una comunautat autonòma d'Espanha: las illas Canàrias;
• cinc departaments d'otramar franseses: la Guaiana, la Martinica, la Guadalopea, Maiòta e La Reünion;
• una collectivitat d'otramar francesa: Sant Martin;
• doas regions autonòmas portuguesas: las Açòras e Madèira.

• 
  Illas Canàrias (Espanha).
• 
  Guadalope (França).
• 
  Guaiana (França).
• 
  Martinica (França).
• 
  Maiòta (França).
• 
  La Reünion (França).
• 
  Sant Martin (França).
• 
  Açòres (Portugal).
• 
  Madèira (Portugal).

Economia e demografia

Regropan mai de 4,5 milions d'abitants e recebèron 1,03 miliard d'èuros per an al títol de la politica regionala de l'Union europèa^[1]. Representan una granda partida del territòri maritim de l'Union europèa çò que li permet amb 25 milions de km²

d'ocupar lo primièr reng mondial. Provesisson tanben l'Union europèa en produchs agricòls exotics (rum, sucre de canna, bananas, etc). Representan près de 80 % de la biodiversitat europèa.

Estatut

Lor existéncia es reconeguda per l'article 349

del tractat sul foncionament de l'Union europèa (TFUE) (ex-article 299, paragraf 2, du tractat instituissent la Comunautat europèa).

Fusada Ariana al Centre espacial guaianés près de Kourou.

L'estatut de RUP rebat de l'especificitat d'aquestas regions al respècte del rèste de l'UE. En efièch, lor desvolopament es fach dificil per l'alunhament, l'insularitat e lor dependéncia a vejaire d'unas produccions (sucre, bananes, etc.). Mas, permeton lo provesiment dels mercats de l'UE en produchs exotics mas subretot lo contraròtle su las vastas zonas maritimas a son entorn^[2].

L'estatut de RUP permet a l'Estat membre d'adaptar lo drech europèu per unes aspèctes^[3]:

• Las RUP son exclusidas del territòri fiscal comunautari e donc aplican pas las disposicions de la TVA intracomunautària, permetent a l'Estat-membre d'aplicar un taus derogatòri.
• Las RUP pòdon beneficiar d'ajudas d'estat pel desvelopament de las regions coma d'exoneracions fiscalas, sus la base de la derogacion acordada per l'article 87.3 del TFUE.
• Los abitants o los transportaires pòdon beneficiar de subvencions pels trajèctes aerians o maritims essencials per mantenir la continuitat territoriala.
• Las RUP aplican las disposicions de l'acòrdi de Cotono conclutz entre l'UE e los païses ACP al subjècte de la cooperacion regionala e l'importacion de produchs.

Dempuèi lo 1èr de genièr de 2012 Sant Bartomieu es pas pus una region ultraperiferica de l'Union europèa. Sant Martin (partida francesa) gardèt son estatut de RUP, qu'es lo sieu dempuèi son desligament de la Guadalope e son accession a l'estatut de COM^[4],

^[5].

La federacion de las Antilhas neerlandesas avent estat dissolgudas lo 10 d'octobre de 2010: los territòris insulars de Bonaire, Saba e Sant Eustaqui venguèron de comunas neerlandesas a estatut particular. En consequéncias, lo govèrn dels Païses Basses demandèt, après aquesta reforma, la classificacion d'aquestes territòris en regions ultraperifericas de l'Union europèa. Mas, los territòris insulars neerlandeses de Curaçao e de Sint-Maarten, venguts coma Aruba, d'Estats autonòms associats a la Corona dels Païses Basses, lor estatut de país e territòri d'otramar a donc pas de rason d'evoluar.

Sintèsi dels estatuts europèus de las regions ultraperifericas

Aqueste tablèu sintetic representa los estatuts juridics europèus de las 9 regions ultraperifericas.

Statut européen des régions ultrapériphériques

RUP	Dins l'Union?	Applicacion del drech de l’Union	Executòri dabans los tribunals	Euratom	Ciutadanetat de l'Union	eleccions del Parlament	Espaci Schengen	Espaci TVA	Territòria douanièr de l’Union	Mercat comun europèu	Zona Èuro
Illas Canàrias Grand Canària | Tenerife | Lanzarote | La Palma | La Gomera | El Hierro | Fuerteventura	Òc	Amb exempcions (RUP)	Òc					Non	Òc
La Reünion	Òc	Amb exempcions (RUP)	Òc				Non[6]	Non	Òc[7]
Guaiana
Martinica
Guadalope
Maiòta
Sant Martin[8]
Açòres	Òc	Amb exempcions (RUP)	Òc
Madèira

Conferéncia dels Deputats de las regions ultraperifericas al Parlament europèu

1a legislatura 2009-2014

La Conferéncia dels Deputats de las RUP al Parlament europèu foguèt fondada en setembre de 2009 a l'iniciativa de l'ensemble dels Deputats europèus de las RUP per sagelar una unitat de defensa collectiva de las RUP al nivèl de las institucions europèas. La creacion d'aquesta conferéncia se trapèt consolidada per la redaccion d'una plataforma comuna de proposicions per las RUP portadas al President de la Comission europèa de l'epòca, José Manuel Barroso.

La conferéncia dels Deputats de las RUP se reünís regularament a Brusèlas e a Estrasborg per preparar l'ensemble dels dossièrs venent tocar las RUP al nivèl europèu. D'encontras regularas son organizadas amb lo President de la Comission europèa, e los diferents Comissaris europèus, per evocar l'ensemble dels subjèctes problematics e trobar de solucions a la revendicacions de las RUP fondadas sus la basa de l'article 349.

2a legislatura 2014-2019

La conferéncia dels Deputats de las RUP se renovelèt en 2014 a l'eissida de las eleccions europèas. Es compausada per la legislatura 2014-2020 de Younous Omarjee, Maurice Ponga, Louis-Joseph Manscour, Gabriel Mato, Luis Fernando Lopez Aguillar, Sofia Ribeiro, Claudia Monteiro de Aguiar, Ricardo Serrao Santo, Liliana Rodrigues.

Un trabalh regular entre la Conferéncia dels Deputats de las RUP al Parlament europèu e la Commissària al desvelopament regional, Corina Cretu, s'es formalizat pel primièr còp. De conjunt amb la Conferéncia e la Comissària son a l'initiativa de reünion de trabalh tematics que son invitats los autres comissaris encargat de politicas plan importantas per las RUP: pèsca, politica maritima, environament, recerca, mercat interior, politica de concurréncia, relacions exterioras e politica comerciala exteriora, agricultura, etc.

Conferéncias dels presidents de las regions ultraperifericas

• Ia
• IIa
• IIIa
• IVa
• Va
• VIa
• VIIa Canàrias 14 e 15 d'octobre de 2002^[9]
• VIIIa París 2 juin 2003
• IXa Martinica del 29 al 31 d'octobre de 2003
• Xa Açòres del 2 al 4 de setembre de 2004
• XIa La Reünion del 1èr al 4 de setembre de 2005, en preséncia de Danuta Hübner, commissària europèa encargada de la politica regionala
• XIIa Guadalope del 19 al 21 d'octobre de 2006
• XIIIa
• XIVa
• XVa
• XVIa
• XVIIa Martinica 3 e 4 de novembre de 2011^[10]
• XVIIIa Açòres 13 e 14 de setembre de 2012^[11], en preséncia de Johannes Hahn, Comissari europèu encargat de la politica regionala, e de George Georghiou, representant la Presidéncia de l’Union europèa e del govèrn de Chipre^[12]
• XIXa
• XXa