Sant Gervasi (Lengadòc)

Sant Gervasi o puslèu Sant Gervais [san džer'bajs]^[1] (Saint-Gervais-sur-Mare en francés) es una comuna lengadociana situada administrativament dins lo departament d'Erau e la region d'Occitània, ancianament de Lengadòc-Rosselhon.

Vilatge d'Occitània

Sant Gervais Saint-Gervais-sur-Mare
Descobridor o inventaire
Data de descobèrta
Contrari
Color
Simbòl de quantitat
Simbòl d'unitat
Proprietat de
Fondador
Compren
Data de debuta
Data de fin
Precedit per
Seguit per
Coordenadas
Sant Gervais vist de Neiran.
Armas
Geografia fisica
Coordenadas	43° 39′ 10″ N, 3° 02′ 27″ E
Superfícia	24,29 km²
Altituds  · Maximala  · Mejana  · Minimala	940 m 340 m 280 m
Geografia politica
País	Lengadòc
Estat	França
Region 76	Occitània
Departament 34	Erau
Arrondiment 341	Besièrs
Canton 3431	Clarmont d'Erau (capluòc del Canton de Sant Gervais abans 2015)
Intercom 243400538	CC de Grand Òrb
Cònsol	Jean-Luc Falip (2014-2020)
Geografia umana
Populacion Populacion totala (2018)	862 ab. Evolucion de la populacion 877 ab.
Densitat	35,65 ab./km²
Autras informacions
Còde postal	34610
Còde INSEE	34260

Geografia

La comuna es situada dins los cantons nauts d'Erau dins los Monts d'Òrb, entre los monts d'Espinosa e d'Escandòrgue.

Es integrada dins lo Pargue Natural Regional del Naut Lengadòc.

Masatges e bòrias[2]

• Castanet lo bas
• Las Nièras
• Meclè
• Rongàs
• Las Salas

Perimètre del territòri

Comunas confrontantas de Sant Gervais

Sent Ginièis de Varençal	Melagas (Avairon)	Graisseçac
		Sant Estève d'Estrechós
Ròsis		Tauçac

Toponimia

Sant Gervais

La prononciacion es [san džer'bajs]. Las fòrmas ancianas son ecclesia S. Gervasii en 966, de S. Gervasio en 1204, 1271, S. Gervasii, jurixdictionis et districtus de S. Gervasio en 1344, de S. Gervasio en 1404, Sainct Gervys en 1579, S. Gervais en 1613, le bourg de St Gervais en 1740-60, St Gervais en 1770-72 (mapa de Cassini)^[1].

Lo nom de Sant Gervais (o Gervasi, fòrma semi-sabenta) es lo d'un martir a Milan del temps de Dioclecian associat a son besson Protais (o Protasi) ^[3],[4]. Per un vilatge o una vila, Sant Gervais es un agionime. Es pas impossible que la vilòta aja agut un autre nom (veire Neiran)

Neiran

^[5] Segon totas las aparéncias e fòra de la finala, Neiran es lo meteis nom que Nerac, ancianament Neirac. Vendriá doncas d'un nom gallés d'òme, Nerius amb lo sufixe anu(m) (-acu- per Nerac ^[6]). Neiran seriá donc probablament lo nom d'una anciana granda proprietat antica qu'aviá per mèstre Nerius. Mas, quand òm vei lo siti enlairat e malaisit de Neiran, las paucas possibilitats agricòlas, es evident que se tracta pas que del nom : jamai i aguèt pas de proprietat rurala a Neiran. Lo siti de Neiran foguèt utilizat en periòde d'inseguretat e abandonat pauc a pauc a partir del sègle XV. Los que s'i installèron venián d'un luòc nommat Neiran e lo nom se mudèt amb eles. Aquel Neiran èra benlèu Sant Gervais o un luòc situat a proximitat.

Frank R. Hamlin confirma las explicacions lingüisticas donadas pels contributors. La prononciacion es [nè'jro]. Las fòrmas ancianas son : castro de Neirano en 1199, de Neirano en 1204, castello de Veirano [legir : Neirano] en 1209, de Neyrano, de Nerano en 1271, Nayro (cadastre). Neiran ven del gentilici latin Nerius, amb lo sufixe -anum. Neiran èra una proprietat galloromana^[7].

Las Nièiras

Masatge e potz de mina. La prononciacion es [las 'njèjros]. Las fòrmas ancianas son les Nieres en 1759 e cap a 1780, les Averes en 1770-72. Lo nom representa al plural lo resultat del latin nigram, « negra ». nièr es lo resultat fonetic normal del latin nigrum, remplaçat per la fòrma savanta negre a data fòrça anciana (Ronjat, II , p. 228)^[8]

Castanet lo Bas

Lo nom es atestat Castanet en 1643 e en 1770-72 (mapa de Cassini). Frank R. Hamlin pensa que lo besonh de destriar los dos vilatges per un determinant es recent^[9]. Castanet lo Bas s'opausa, de segur, a Castanet lo Naut, situat 8 km a l'oèst de Sant Gervais. Castanet lo Bas es a 290-300 m, Castanet lo Naut a mai de 430 m. Castanet es eretièr del latin castaneum « castanh, castanhièr », e del sufixe -etum, de valor collectiva. Hamlin precisa que lo nom ven del latin castanetum « castanhal, castanheda » puslèu que d'una formacion occitana, que seriá normalament castanhet^[10],[9]. La motivacion del nom es l'abondància dels castanhièrs (e lor utilitat per l'alimentacion umana).

Meclè

La prononciacion es [mè'klè]. Las fòrmas ancianas son Meques en 1643, Mesque en 1771, Mecle en 1770-72 (mapa de Cassini). L'etimologia es escura^[11]. Un derivat de měgălē-, subrenom de Cibele, poiriá convenir.

Rongàs

Las fòrmas ancianas son : de S. Mauricio, de Regatz cum mansis en 1271 (transcripcion fautiva, la virgula es en tròp), de Rongassio en 1516, l'eglise et le village de Rongas en 1740-60, Rongas, 1770-72 (mapa de Cassini). Probablament lo nom es prelatin : tèma *rong-, de valor desconeguda (la mencion de 1271 representa probablament rõgatz), amb lo sufixe -atis. Combarnous (Revue Internationale d'Onomastique, XXVII p. 33) i vei lo radical gallic rug- « camin »^[12].

Istòria

Pendent l'ancian regim la comuna se disiá Sant Gervasi Vila, per la desapariar de Sant Gervasi Tèrra Forana (uèi Ròsis).

La comuna èra estacada al departament de Tarn tre la constitucion dels departaments.

La comuna foguèt incorporada a Erau amb la lèi del 28 pluviôse de l'an V qu'escambièt lo canton d'Angles e lo canton de Sant Gervasi.

Prenguèt son nom francés actual amb lo decrèt del 8 octobre de 1958.

Administracion

Lista dels cònsols successius

Periòde		Identitat	Etiqueta	Qualitat
març de 2001	2026	Jean-Luc Falip	PS	Representant de comèrci, conselhièr general puèi departamental, president de l'anciana comunautat de comunas dels Monts d'Òrb
	2001
Totas las donadas non son pas encara conegudas.

• Abans la refòrma cantonala de 2014, aplicada en 2015, la comuna èra del canton de Sant Gervais (capluòc); es ara del canton de Clarmont d'Erau.

Demografia

modificar « persona »  v · d · m  Evolucion demografica Populacion comunala actuala (2013): 866, totala: 880
1793	1800	1806	1821	1831	1836	1841	1846	1851
990	1 013	1 307	1 258	2 505	2 605	2 573	2 523	2 620
1856	1861	1866	1872	1876	1881	1886	1891	1896
2 297	2 256	2 328	2 197	2 053	2 069	2 030	1 780	1 690
1901	1906	1911	1921	1926	1931	1936	1946	1954
1 660	1 615	1 594	1 514	1 520	1 394	1 338	1 238	1 255
1962	1968	1975	1982	1990	1999	2006	2007	2008
1 096	873	860	859	813	789	813	803	824 843
2009	2010
842 862	861 881
Fonts
Base Cassini de l'EHESS - Nombre retengut a partir de 1962 : Populacion sens comptes dobles - Sit de l'INSEE Evolucion de la populacion 1962-2008

• En 1830-31, la comuna ganhèt de masatges sus l'ancian Sent Gervais Tèrraforenca, vengut Ròsis (masatge de Les Nières, en francés, etc)
• En 2018 la populacion èra de 862 abitants e la densitat èra de 35,49 ab/km².

Luòcs e monuments

• La glèisa parroquiala de Sant Gervais e Sant Pròtais
• La capèla dels penedents blancs (retaule del sègle 17)
• La capèla de Nòstra Dòna de Loreta
• La capèla de Sant Bertomieu
• Lo site de Neiran (s XI-XX)
• L'anciana bastida dels campanièrs Granier a Castanet lo bas. Uèi a Erépia

Personalitats ligadas amb la comuna

• Jaume Roergas de Serviez (1679-1727) istorian.
• Emanuel de Serviez (1755-1804) general e òme politic.

Veire tanben

• Comunas d'Erau

Ligams extèrnes

Wikimedia Commons prepausa de documents multimèdia liures sus Sant Gervasi (Lengadòc).