Sent Estròpi de Bòrn

Sent Estròpi de Bòrn ^[1],[2] (Saint-Eutrope-de-Born en francés) es una comuna agenesa situada dins lo departament d'Òut e Garona e la region de Novèla Aquitània, ancianament d'Aquitània.

Vilatge d'Occitània

Sent Estròpi de Bòrn Saint-Eutrope-de-Born
Descobridor o inventaire
Data de descobèrta
Contrari
Color
Simbòl de quantitat
Simbòl d'unitat
Proprietat de
Fondador
Compren
Data de debuta
Data de fin
Precedit per
Seguit per
Coordenadas
L'ostal de comuna, a Sent Bebian.
Geografia fisica
Coordenadas	44° 34′ 11″ N, 0° 41′ 58″ E
Superfícia	38,28 km²
Altituds  · Maximala  · Mejana  · Minimala	185 m 100 m 83 m
Geografia politica
País	Guiana Agenés
Estat	França
Region 75	Novèla Aquitània
Departament 47	Òut e Garona
Arrondiment 473	Vilanuèva d'Òut
Canton 4735	Lo Naut Agenés Perigòrd (Vilarial abans 2015)
Intercom 244700530	CC de las Bastidas en Naut Agenés Perigòrd
Cònsol	Jocelyne Colliandre (2020-2026)
Geografia umana
Populacion Populacion totala (2018)	678 ab. Evolucion de la populacion 696 ab.
Densitat	18,03 ab./km²
Autras informacions
Còde postal	47210
Còde INSEE	47241

Geografia

Lo capluèc de la comuna es a Sent Bebian, en situacion centrala, mas lo vilatge pus important es Bòrn. L'escòla mairala es a Sent Bebian e l'escòla primària a Bòrn ^[3]. Las construccions recentas se despartisson mai que mai entre Bòrn e Sent Bebian.

Comunas a l'entorn.

Perimètre del territòri

Comunas confrontantas de Sent Estròpi de Bòrn

Montaut	Vilarial	Sent Estèfe de Vilarial
Lograta		Lo Laussó
Cancor	Bodin de Bòrregard

Toponimia

• Bòrn, atestat en 1271 (Born (parrochia de ~)) ^[1] vendriá, segon Dauzat e Rostaing, d'un prelatin borna, « font », qu'a donat lo nom d'un tipe de riu, la Borne ^[4]. Son seguits per Astor (citat per B. Boyrie-Fénié), e Bénédicte Boyrie-Fénié accèpta tanben la proposicion, mas se demanda, per Bornèl, vilatge situat a qualques km e definit coma un pichon Bòrn, del nom d'un castèl que deu èsser lo de Bòrn, se lo sens es pas, coma en catalan, lo de « liça », o, coma en ancian occitan, lo de « bòrd » (Bòrn es al bòrd (al bòrn) d'un planòl). La prononciacion es [bɔr] ^[1].
• Sent Estròpi. Es lo nom d'un avesque de Santas (lo primièr ?), Eutropius. La fòrma d'evolucion normala, *Eutròpi, es inusitada dins la region e remplaçada per Estròpi, per atraccion del vèrbe estropiar. La prononciacion es [seŋtes'trɔ'pi de'bɔr]^[1],[5]. Se ditz que cal pas samenar las mongetas e los milhòcs per Senta Estròpia, o Sent Estròpi (lo 30 d'abril), perqué seràn estropiats.
• Sent Vevian ( o puslèu Bebian : veire Sent Bebian, en parlar non betacista, e l'atestacion de 1271, citada per B. Boyrie-Fénié, Sancto Bebiano (Parrochia de ~) ^[1], a una data que la confusion de v e de b èra pas possibla al nòrd de l'Agenés) es lo nom d'un autre avesque de Santas, al sègle V (puslèu que d'un dels 40 martirs de Sebastea o Sebasteia o tanben Sebaste ^[6],[7]). La prononciacion es [seŋbe'βja de'bɔr] ^[1].
• Barbas (nom francés) fai pensar a Barbas (Lorena), que ven benlèu del nom latin d'òme Barbatius (fundus), ambe d'atestacions Barbes, en 1186, Barbas, en 1240, Barbaix, en 1337.^[8]. Dins un Barbatius francés, i es antepausat (passa a la sillaba precedenta) e dona teoricament *Barbais (cf. palatiu (m) > palais). Pr'aquò, en occitan, palatiu(m) dona l'occitan vièlh palatz, pretium dona prètz e Barbatius donariá *Barbatz, puèi eventualament Barbaç (fòrma grafica suggerida).
• Piis (en francés) : cal comprene Pi(n)s, probablament.
• Villas o Villars (en francés) correspond normalament a Vilars en occitan. Lo mot vilar, del latin villare, designa una partida de la villa, donc un vilatjòt, una bòria, un luèc apartat... ^[9]. Una de las fòrmas francesas fa pensar que l'r es mut.
• Lugagnac (en francés), donc en occitan Luganhac, pichona parròquia d'abans 1789 ^[10] deu venir, coma los autres luècs d'aquel nom, del nom d'òme latin Lucanius e del sufixe -acum^[11] , latinizacion del sufixe gallés -aco(n). Luganhac èra donc probablament una anciana granda propietat antica qu'aviá per mèstre Lucanius.

Istòria

• De 1793 a 1801, la comuna, devat lo nom de Born, fuguèt capluèc de canton^[12]; adara Bòrn es pas capluèc de comuna. Bòrn èra pas una vila (un vintenat de fuècs, segon Durengues ^[13]), mas èra milhor plaçada qu'adara per las comunicacions : èra sul camin de Castilhonés a Montflanquin per Bornèl e Montaut Le Jeune ^[14].
• En 1826, la comuna annexèt Piis e Villas (noms francés) ^[15].

Administracion

Lista dels cònsols successius

Periòde		Identitat	Etiqueta	Qualitat
mai de 2020	2026	Jocelyne Colliandre
març de 2001	2020	René Ortyl		agricultor
1971	2001	Hervé Bord
1953	1971	Paul Fitte
1944	1953	Émile Moliérac
1936	1944	Élie Balse
1929	1936	Pierre Dorn Rabanel
1912	1929	Pierre SOVILLIE
1900	1912	Denis Chalibat
1880	1900	Jean Duberger
1871	1880	Pierre Saumitou
1870	1871	Léo Issartier
1869	1870	Jacques Delard
1859	1869	Joseph Arman de BECHON
1851	1859	Jean Boulle
1848	1851	Sylvain Delbourg
1815	1848	Jean Joseph Bernard ALBIE
1808	1815	Jean Baptiste Delbourg
1805	1808	Gabriel Hugou
1798	1805	Jean Boulle
1797	1798	Jean Baptiste Andreau
1796	1797	ALBIE
1794	1796	Claude Sarrus
1793	1794	Louis Vergniol
1792	1793	Pierre Garrigou [16]
Totas las donadas non son pas encara conegudas.

• Abans la refòrma cantonala de 2014, aplicada en 2015, la comuna èra del canton de Vilarial; es ara del canton de Le Haut Agenais Périgord (en francés), donc del Naut Agenés Perigòrd.

Demografia

modificar « persona »  v · d · m  Evolucion demografica Populacion comunala actuala (2013): 690, totala: 716
1793	1800	1806	1821	1831	1836	1841	1846	1851
1 555	1 455	1 404	1 427	1 954	1 906	1 862	1 807	1 675
1856	1861	1866	1872	1876	1881	1886	1891	1896
1 684	1 573	1 523	1 407	1 357	1 286	1 274	1 174	1 150
1901	1906	1911	1921	1926	1931	1936	1946	1954
1 130	1 096	1 166	949	943	940	893	871	843
1962	1968	1975	1982	1990	1999	2006	2007	2008
717	633	569	560	557	609	667	675	683 701
2009	2010
696 715	694 713
Fonts
Base Cassini de l'EHESS - Nombre retengut a partir de 1962 : Populacion sens comptes dobles - Sit de l'INSEE Evolucion de la populacion 1962-2008

• 1826 : annexion de Piis e de Villas (noms francés)
• En 2018 la populacion èra de 678 abitants e la densitat èra de 17,71 ab/km².

Luècs e monuments

• Castèl de Bòrn, del sègle XV e fòrtament modificat, près de Bòrn
• Castèl de Scandaillac (nom francés) : Escandalhac ? Es del sègle XIII e fuguèt modificat al sègle XVI. Es pres de Sent Estròpi, ancianament Sent Estròpi d'Escandalhac ^[17].
• sièis glèisas, en general del sègle XIV al sègle XVI : Barbaç, Bòrn, Luganhac, Pins, Sent Bebian e Sent Estròpi ^[18].

Personalitats ligadas emb la comuna

Veire tanben

• Comunas d'Òut e Garona

Ligams extèrnes