ଏଟିପିକାଲ୍ ଆଣ୍ଟିସାଇକୋଟିକ

ଏଟିପିକାଲ୍ ଆଣ୍ଟିସାଇକୋଟିକ (ଇଂରାଜୀ ଭାଷାରେ Atypical antipsychotics/ AAP ) ହେଉଛି ଆଣ୍ଟିସାଇକୋଟିକ୍ ଶ୍ରେଣୀର ଏକ ପ୍ରକାର ଔଷଧ | ^[୩] ମୁଖ୍ୟତଃ ଉତ୍ତେଜନା, ସିଜୋଫ୍ରେନିଆ ଏବଂ ବାଇପୋଲାର ଡିଜଅଡର ରୋଗମାନଙ୍କ ପାଇଁ ଏହା ବ୍ୟବହୃତ ହୁଏ | ^[୪] ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ବ୍ୟବହାରରେ ଅଟିଜିମ୍ କିମ୍ବା ଅବସାଦ ନିମନ୍ତେ ମଧ୍ୟ ବ୍ୟବ‌ହାର ହୋଇଥାଏ | ^[୫] ଏହି ଶ୍ରେଣୀର ବିଭନ୍ନ ଔଷଧମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଗୋଟିଏ ଅନ୍ୟଠାରୁ ଅଧିକ ପ୍ରଭାବଶାଳୀ ଭାବରେ କୌଣସି ସ୍ପଷ୍ଟ ପ୍ରମାଣ ନାହିଁ | ^{[୨] [୬]} ଏହି ଔଷଧ ଗୁଡ଼ିକ ପାଟିରେ କିମ୍ବା ମାଂସପେଶୀରେ ଇଞ୍ଜେକ୍ସନଦ୍ୱାରା ନିଆଯାଇପାରେ | ^{[୧] [୨]} ଦୀର୍ଘକାଳୀନ ଇଞ୍ଜେକସନ ମଧ୍ୟ ଉପଲବ୍ଧ | ^[୨]

ଏଟିପିକାଲ୍ ଆଣ୍ଟିସାଇକୋଟିକ
Drug class
Skeletal formula of clozapine, the first atypical antipsychotic
Class identifiers
Synonyms	Second generation antipsychotic (SGAs), serotonin–dopamine antagonist (SDAs)
Use	Agitation, schizophrenia,bipolar[୧]
Biological target	Dopamine receptor and serotonin receptor[୨]
Clinical data
Drugs.com	Drug Classes
In Wikidata

ପାର୍ଶ୍ୱ ପ୍ରତିକ୍ରିୟାରେ ନିଦ୍ରାଳୁ ଦୋଷ, ଓଜନ ବୃଦ୍ଧି, ମଧୁମେହ, ଯୌନ‌କ୍ରିୟା ଅସୁବିଧା ଓ ଅନିଚ୍ଛାକୃତ ଚଳନ ବ୍ୟାଧି ହୋଇପାରେ କିନ୍ତୁ ଶେଷୋକ୍ତ ଅସୁବିଧା ସ୍ୱାଭାବିକ ଆଣ୍ଟିସାଇକୋଟିକ ତୁଳନାରେ କମ୍ ଦେଖାଯାଏ | ^[୧] ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଗମ୍ଭୀର ପାର୍ଶ୍ୱ ପ୍ରତିକ୍ରିୟାରେ ନ୍ୟୁରୋଲେପ୍ଟିକ୍ ମାଲିଗନାଣ୍ଟ ସିଣ୍ଡ୍ରୋମ ଏବଂ ଲଙ୍ଗ କ୍ୟୁଟି ସିଣ୍ଡ୍ରୋମ ହୋଇପାରେ। ^[୨] କ୍ଲିଜାପିନ ଯୋଗୁ କମ ଶ୍ୱେତ ରକ୍ତକଣିକା ଓ ହୃତ୍‌ପିଣ୍ଡ ପ୍ରଦାହ ହୋଇପାରେ । ^[୧] ଡିମେନ୍ସିଆ ଥିଲେ ମୃତ୍ୟୁ ଆଶଙ୍କା ଅଧିକ ହୁଏ । ^[୨] ଡୋପାମାଇନ୍ ଏବଂ ସେରୋଟୋନିନ ପାଇଁ ମସ୍ତିଷ୍କରେ ଥିବା ରିସେପ୍ଟର ଗୁଡ଼ିକୁ ଅବରୋଧ କରି କାର୍ଯ୍ୟକ୍ଷମ ହୁଅନ୍ତି | ^[୨]

୧୯୭୦ ଦଶକରେ ଏଟିପିକାଲ୍ ଆଣ୍ଟିସାଇକୋଟିକ୍ସ ଔଷଧ ଗୁଡ଼ିକ ଡାକ୍ତରୀ ବ୍ୟବହାରରେ ଆସିଥିଲା | ^[୭] ଏମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ କେତେକ ଔଷଧ ଜେନେରିକ ନାମରେ ଉପଲବ୍ଧ ଏବଂ ଅପେକ୍ଷାକୃତ ଶସ୍ତା | ^[୧] ୨୦୧୮ ମସିହାରେ ଯୁକ୍ତରାଷ୍ଟ୍ରରେ ୟୁନାଇଟେଡ୍ ଷ୍ଟାଟସ୍ରେ କୋଟିଆପିନ ୫୯ ତମ ସର୍ବାଧିକ ପ୍ରେସକ୍ରିପସନ ହୋଇଥିବା ଔଷଧ ଏବଂ ଆରିପିପ୍ରାଜୋଲ୍ ୧୦୧ତମ ସର୍ବାଧିକ ପ୍ରେସକ୍ରିପସନ ଔଷଧ ଥିଲା | ^[୮]