ਈਰਾਨ

ਈਰਾਨ (جمهوری اسلامی ايران, ਜਮਹੂਰੀ-ਏ-ਇਸਲਾਮੀ-ਏ-ਈਰਾਨ) ਏਸ਼ੀਆ ਦੇ ਦੱਖਣ-ਪੱਛਮ ਖੰਡ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਦੇਸ਼ ਹੈ। ਇਸਨੂੰ ਸੰਨ 1935 ਤੱਕ ਫਾਰਸ ਨਾਂਅ ਨਾਲ ਵੀ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਇਸ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਤਹਿਰਾਨ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਦੇਸ਼ ਉੱਤਰ-ਪੂਰਬ ਵਿੱਚ ਤੁਰਕਮੇਨਿਸਤਾਨ, ਉੱਤਰ ਵਿੱਚ ਕੈਸਪੀਅਨ ਸਾਗਰ ਅਤੇ ਅਜਰਬਾਈਜਾਨ, ਦੱਖਣ ਵਿੱਚ ਫਾਰਸ ਦੀ ਖਾੜੀ, ਪੱਛਮ ਵਿੱਚ ਇਰਾਕ ( ਕੁਰਦਿਸਤਾਨ ਸਰਜ਼ਮੀਨ) ਅਤੇ ਤੁਰਕੀ, ਪੂਰਬ ਵਿੱਚ ਅਫ਼ਗ਼ਾਨਿਸਤਾਨ ਅਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨਾਲ ਘਿਰਿਆ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਦਾ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਧਰਮ ਇਸਲਾਮ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਖੇਤਰ ਸ਼ੀਆ ਬਹੁਲ ਹੈ।

ਸਰ ਆਗਹ ਸਈਅਦ ਦਾ ਪਿੰਡ

ਈਰਾਨ ਦਾ ਇਸਲਾਮੀ ਗਣਤੰਤਰ جمهوری اسلامی ایران ਜਮਹੂਰੀ ਇਸਲਾਮੀ ਈਰਾਨ
ਝੰਡਾ ਰਾਜ ਚਿੰਨ੍ਹ
ਮਾਟੋ: استقلال. آزادی. جمهوری اسلامی Independence, Freedom, Islamic Republic
ਐਨਥਮ:  ਈਰਾਨ ਦਾ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਗਾਣ  (ਅਧਿਕਾਰਕ) [Ey Iran] Error: {{Lang}}: text has italic markup (help)  (De facto) (Persian: Oh Iran)
ਰਾਜਧਾਨੀ ਅਤੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਸ਼ਹਿਰ	ਤਿਹਰਾਨ
ਅਧਿਕਾਰਤ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ	ਫ਼ਾਰਸੀ
ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ	ਆਰਮੇਨੀ, Assyrian Neo-Aramaic, ਅਜ਼ੇਰੀ, ਕੁਰਦਿਸ਼, Luri, ਬਲੋਚੀ, ਅਰਬੀ, Turkmen
ਵਸਨੀਕੀ ਨਾਮ	ਈਰਾਨੀ
ਸਰਕਾਰ	ਇਸਲਾਮੀ ਗਣਤੰਤਰ
• Supreme Leader	Ali Khamenei
• ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ	Mahmoud Ahmadinejad
• First Vice President	Mohammad-Reza Rahimi
• Speaker of the Parliament	Ali Larijani
• Chief Justice	Sadegh Larijani
ਵਿਧਾਨਪਾਲਿਕਾ	Consultative Assembly
Unification
• Median Empire	625 BC
• Safavid Empire	1501
• ਇਸਲਾਮੀ ਗਣਤੰਤਰ	1 ਅਪ੍ਰੈਲ 1979
• ਮੌਜੂਦਾ ਸੰਵਿਧਾਨ	24 ਅਕਤੂਬਰ 1979
ਖੇਤਰ
• ਕੁੱਲ	1,648,195 km2 (636,372 sq mi) (18ਵਾਂ)
• ਜਲ (%)	0.7
ਆਬਾਦੀ
• 2010 ਅਨੁਮਾਨ	7,78,91,220[1] (17ਵਾਂ)
• 2010 ਜਨਗਣਨਾ	7,47,00,000
• ਘਣਤਾ	45/km2 (116.5/sq mi) (163ਵਾਂ)
ਜੀਡੀਪੀ (ਪੀਪੀਪੀ)	2010 ਅਨੁਮਾਨ
• ਕੁੱਲ	$858.652 billion[2] (18ਵਾਂ)
• ਪ੍ਰਤੀ ਵਿਅਕਤੀ	$11,395[2]
ਜੀਡੀਪੀ (ਨਾਮਾਤਰ)	2010 ਅਨੁਮਾਨ
• ਕੁੱਲ	$359.970 billion[2]
• ਪ੍ਰਤੀ ਵਿਅਕਤੀ	$4,777[2]
ਗਿਨੀ (2008)	38[3] Error: Invalid Gini value
ਐੱਚਡੀਆਈ (2010)	0.702[4] Error: Invalid HDI value · 70ਵਾਂ
ਮੁਦਰਾ	Rial (﷼) (IRR)
ਸਮਾਂ ਖੇਤਰ	UTC+3:30 (IRST)
• ਗਰਮੀਆਂ (DST)	UTC+4:30 (Iran Daylight Time (IRDT))
ਡਰਾਈਵਿੰਗ ਸਾਈਡ	right
ਕਾਲਿੰਗ ਕੋਡ	98
ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਟੀਐਲਡੀ	.ir
Bookrags.com Iranchamber.com Statistical Center of Iran. "جمعيت و متوسط رشد سالانه" (in Persian). Retrieved 2009-02-13.{{cite web}}: CS1 maint: unrecognized language (link) [ਮੁਰਦਾ ਕੜੀ] CIA Factbook

ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਕਾਲ ਵਿੱਚ ਇਹ ਵੱਡੇ ਸਾਮਰਾਜਾਂ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਰਹਿ ਚੁੱਕਿਆ ਹੈ। ਈਰਾਨ ਨੂੰ 1979 ਵਿੱਚ ਇਸਲਾਮੀਕ ਲੋਕ-ਰਾਜ ਘੋਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਇੱਥੇ ਦੇ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਸ਼ਹਿਰ ਤੇਹਰਾਨ, ਇਸਫਹਾਨ, ਤਬਰੇਜ, ਮਸ਼ਹਦ ਆਦਿ ਹਨ। ਰਾਜਧਾਨੀ ਤਹਿਰਾਨ ਵਿੱਚ ਦੇਸ਼ ਦੀ 15 ਫ਼ੀਸਦੀ ਜਨਤਾ ਰਿਹਾਇਸ਼ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਈਰਾਨ ਦੀ ਮਾਲੀ ਹਾਲਤ ਕੱਚੇ ਤੇਲ ਅਤੇ ਕੁਦਰਤੀ ਗੈਸ ਦੇ ਨਿਰਯਾਤ ਉੱਤੇ ਨਿਰਭਰ ਹੈ। ਫਾਰਸੀ ਇੱਥੋਂ ਦੀ ਮੁੱਖ ਭਾਸ਼ਾ ਹੈ।