ਓਸਾਮਾ ਬਿਨ ਲਾਦੇਨ ਦੀ ਮੌਤ

ਓਸਾਮਾ ਬਿਨ ਲਾਦੇਨ, ਜੋ ਕਿ ਇਸਲਾਮੀ ਸਮੂਹ ਅਲ-ਕਾਇਦਾ ਦਾ ਸੰਸਥਾਪਕ ਅਤੇ ਪਹਿਲਾ ਲੀਡਰ ਸੀ, ਨੂੰ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ 2 ਮਈ, 2011 ਨੂੰ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਮਿਆਰੀ ਸਮੇਂ ਅਨੁਸਾਰ ਰਾਤ ਦੇ ਇੱਕ ਵਜੇ ਤੋਂ ਥੋੜ੍ਹੀ ਦੇਰ ਬਾਅਦ ਅਮਰੀਕਾ ਦੀ ਨੇਵੀ ਸੀਲਜ਼ ਦੁਆਰਾ ਮਾਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।^[1][1][2][3] ਇਸ ਓਪਰੇਸ਼ਨ ਦਾ ਕੋਡ ਨਾਮ, ਓਪਰੇਸ਼ਨ ਨੈਪਚਿਊਨ ਸਪੀਅਰ ਸੀ ਅਤੇ ਇਸਨੂੰ ਸੈਂਟਰਲ ਇੰਟੈਲੀਜੈਂਸ ਏਜੰਸੀ (ਸੀ.ਆਈ.ਏ.) ਵੱਲੋਂ ਜੌਇੰਟ ਸਪੈਸ਼ਲ ਓਪਰੇਸ਼ਨਜ਼ ਕਮਾਂਡ ਦੇ ਨਾਲ ਮਿਲ ਕੇ ਅੰਜਾਮ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਇਹਨਾਂ ਦੀ ਸਹਾਇਤਾ ਕੁਝ ਹੋਰ ਅਮਰੀਕੀ ਏਜੰਸੀਆਂ ਨੇ ਵੀ ਕੀਤੀ ਸੀ, ਜਿਹਨਾਂ ਦੇ ਨਾਮ ਯੂ.ਐਸ. ਨਵਲ ਸਪੈਸ਼ਲ ਵਾਰਫ਼ੇਅਰ ਡਿਵੈਲਪਮੈਂਟ ਗਰੁੱਪ, 160ਵੀਂ ਸਪੈਸ਼ਲ ਓਪਰੇਸ਼ਨਜ਼ ਏਵੀਏਸ਼ਨ ਰੈਜੀਮੈਂਟ (ਏਅਰਬੌਰਨ) ਅਤੇ ਮਰੀਨ ਟੈਕਟੀਕਲ ਵਾਰਫ਼ੇਅਰ ਸਕੁਆਡ੍ਰੋਨ 4 ਹਨ। ਇਸ ਕਾਰਵਾਈ ਨਾਲ ਅਮਰੀਕਾ ਦੀ ਦਸ ਸਾਲਾਂ ਦੀ ਖੋਜ ਦਾ ਅੰਤ ਹੋ ਗਿਆ ਜਿਹੜਾ ਕਿ 11 ਸਿਤੰਬਰ ਦੇ ਹਮਲੇ ਦੇ ਦੋਸ਼ੀ ਓਸਾਮਾ ਬਿਨ ਲਾਦੇਨ ਨੂੰ ਲੱਭ ਰਿਹਾ ਸੀ।

ਓਸਾਮਾ ਬਿਨ ਲਾਦੇਨ ਦੀ ਮੌਤ

ਮਿਤੀ	ਮਈ 2, 2011 (2011-05-02) ਪੀਕੇਟੀ
ਟਿਕਾਣਾ	ਬਿਲਾਲ ਕਸਬੇ, ਐਬਟਾਬਾਦ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਓਮਾਮਾ ਬਿਲ ਲਾਦੇਨ ਦਾ ਅੱਡਾ
ਭਾਗੀਦਾਰ	ਸੈਂਟਰਲ ਇੰਟੈਲੀਜੈਂਸ ਏਜੰਸੀ ਸਪੈਸ਼ਲ ਐਕਟੀਵਿਟੀਜ਼ ਡਿਵੀਜ਼ਨ ਯੂ.ਐਸ. ਨਵਲ ਸਪੈਸ਼ਲ ਵਾਰਫ਼ੇਅਰ ਡਿਵੈਲਪਮੈਂਟ ਗਰੁੱਪ 160ਵੀਂ ਸਪੈਸ਼ਲ ਓਪਰੇਸ਼ਨਜ਼ ਏਵੀਏਸ਼ਨ ਰੈਜੀਮੈਂਟ (ਏਅਰਬੌਰਨ) ਮਰੀਨ ਟੈਕਟੀਕਲ ਵਾਰਫ਼ੇਅਰ ਸਕੁਆਡ੍ਰੋਨ 4
ਨਤੀਜਾ	ਉੱਤਰੀ ਅਰਬ ਸਾਗਰ ਵਿੱਚ ਓਸਾਮਾ ਬਿਨ ਲਾਦੇਨ ਨੂੰ ਵਹਾਇਆ।
ਮੌਤ	ਓਸਾਮਾ ਬਿਲ ਲਾਦੇਨ (54) ਖ਼ਾਲਿਦ ਬਿਨ ਲਾਦੇਨ (23) ਅਬੂ ਅਹਿਮਦ ਅਲ-ਕੁਵੈਤੀ (33) ਅਬੂ ਅਹਿਮਦ ਅਲ-ਕੁਵੈਤੀ ਦਾ ਭਰਾ, ਅਬਰਾਰ (30) ਬੁਸ਼ਰਾ, ਅਬਰਾਰ ਦੀ ਪਤਨੀ (ਉਮਰ ਦਾ ਪਤਾ ਨਹੀਂ)

ਐਬਟਾਬਾਦ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਓਸਾਮਾ ਬਿਨ ਲਾਦੇਨ ਦੇ ਟਿਕਾਣੇ ਉੱਪਰ ਮਾਰੀ ਗਈ ਰੇਡ ਨੂੰ ਅਫ਼ਗ਼ਾਨਿਸਤਾਨ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।^[4]

ਅਮਰੀਕੀ ਮਿਲਟਰੀ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਅਮਰੀਕੀ ਸੰਗਠਨ ਸ਼ਨਾਖ਼ਤ ਕਰਨ ਲਈ ਲਾਦੇਨ ਦੇ ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਅਫ਼ਗਾਨਿਸਤਾਨ ਲੈ ਗਏ ਸਨ ਅਤੇ ਉਸ ਪਿੱਛੋਂ ਉਸਨੂੰ ਇਸਲਾਮੀ ਰਵਾਇਤਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਮੌਤ ਦੇ 24 ਘੰਟਿਆਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਅਰਬ ਸਾਗਰ ਵਿੱਚ ਵਹਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।^[5][5][6]

ਅਲ-ਕਾਇਦਾ ਨੇ ਉਸਦੀ ਮੌਤ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ 6 ਮਈ ਨੂੰ ਕਈ ਅੱਤਵਾਦੀ ਵੈਬਸਾਈਟਾਂ ਉੱਪਰ ਕੀਤੀ ਸੀ ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਉਸਦੀ ਮੌਤ ਦਾ ਬਦਲਾ ਲੈਣ ਦੀ ਸੌਂਹ ਵੀ ਖਾਧੀ ਸੀ।^[7] ਕਈ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਅੱਤਵਾਦੀ ਸੰਗਠਨਾਂ ਨੇ ਜਿਹਨਾਂ ਵਿੱਚ ਤਹਿਰੀਕ-ਏ-ਤਾਲੀਬਾਨ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵੀ ਸ਼ਾਮਿਲ ਸੀ, ਸੌਂਹ ਖਾਧੀ ਕਿ ਉਹ ਇਸਦੀ ਅਮਰੀਕਾ ਨੂੰ ਜਵਾਬੀ ਕਾਰਵਾਈ ਰਾਹੀਂ ਜਵਾਬ ਦੇਣਗੇ ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਤੋਂ ਵੀ ਬਦਲਾ ਲੈਣ ਦੀ ਸੌਂਹ ਖਾਧੀ ਜਿਸਨੇ ਇਹ ਕਾਰਵਾਈ ਨਹੀਂ ਰੋਕੀ।^[8] ਇਸ ਰੇਡ ਦਾ ਅਮਰੀਕਾ ਦੀ 90% ਜਨਤਾ ਵੱਲੋਂ ਸਮਰਥਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ,^[9][10] ਅਤੇ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ, ਨੇਟੋ, ਯੂਰਪੀ ਯੂਨੀਅਨ ਅਤੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਸਰਕਾਰਾਂ ਵੱਲੋਂ ਇਸਦੀ ਸਰਾਹਨਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ।^[11][11] ਪਰ ਹੋਰਾਂ ਨੇ ਇਸਦੀ ਨਿੰਦਾ ਵੀ ਕੀਤੀ ਸੀ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀ ਦੋ-ਤਿਹਾਈ ਜਨਤਾ ਸ਼ਾਮਿਲ ਸੀ।^[12]

ਉਸਦੀ ਮੌਤ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵੱਜੋਂ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਯੂਸਫ਼ ਰਜ਼ਾ ਗਿਲਾਨੀ ਨੇ ਸੀਨੀਅਰ ਜਸਟਿਸ ਜਾਵੇਦ ਇਕਬਾਲ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਹੇਠਾਂ ਇੱਕ ਕਮੀਸ਼ਨ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤਾ ਜਿਹੜਾ ਕਿ ਹਮਲੇ ਦੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਦੇ ਹਾਲਾਤਾਂ ਦੀ ਸਮੀਖਿਆ ਕਰ ਸਕੇ।^[13] ਐਬਟਾਬਾਦ ਕਮੀਸ਼ਨ ਰਿਪੋਰਟ ਨੇ ਇਹ ਸਿੱਟਾ ਕੱਢਿਆ ਕਿ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀ ਮਿਲਟਰੀ ਅਤੇ ਇੰਟੈਲੀਜੈਂਸ ਅਥਾਰਟੀਆਂ ਦੀ ਮਿਲੀ-ਜੁਲੀ ਅਸਫ਼ਲਤਾ ਕਾਰਨ ਓਸਾਮਾ ਬਿਨ ਲਾਦੇਨ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ 9 ਸਾਲਾਂ ਤੱਕ ਲੁਕਿਆ ਰਿਹਾ ਅਤੇ ਅਲ ਜਜ਼ੀਰਾ ਨੂੰ ਇਸਦਾ ਪਤਾ 8 ਜੁਲਾਈ, 2013 ਨੂੰ ਲੱਗਿਆ।^[14]