ਕੁਆਂਟਮ ਤਰਕ

From Wikipedia, the free encyclopedia

Remove ads
Remove ads

ਕੁਆਂਟਮ ਮਕੈਨਿਕਸ ਅੰਦਰ, ਕੁਆਂਟਮ ਲੌਜਿਕ ਅਜਿਹੇ ਕਥਨਾਂ ਬਾਬਤ ਕਾਰਣਾਂ ਵਾਸਤੇ ਕਨੂੰਨਾਂ ਦਾ ਇੱਕ ਸੈੱਟ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜੋ ਕੁਆਂਟਮ ਥਿਊਰੀ ਦੇ ਸਿਧਾਂਤਾਂ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ| ਇਹ ਖੋਜ ਖੇਤਰ ਅਤੇ ਇਸਦਾ ਨਾਮ 1936 ਦੇ ਇੱਕ ਪਰਚੇ[1] ਵਿੱਚ ਗਾਰੈੱਟ ਅਤੇ ਜੌਹਨ ਵੌਨ ਨਿਊਮਾਨ ਦੁਆਰਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਜੋ ਕਲਾਸੀਕਲ ਤਰਕ ਦੀ ਸਪਸ਼ਟ ਅਸਥਰਿਤਾ ਦਾ ਕੁਆਂਟਮ ਮਕੈਨਿਕਸ ਅੰਦਰਲੇ ਪੁਜੀਸ਼ਨ ਅਤੇ ਮੋਮੈਂਟਮ ਵਰਗੇ ਪੂਰਕ ਅਸਥਿਰਾਂਕਾਂ ਦੇ ਨਾਪ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਤੱਥਾਂ ਨਾਲ ਮੇਲ ਕਰਨ ਦਾ ਯਤਨ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ|

ਕੁਆਂਟਮ ਲੌਜਿਕ ਦੀ ਫਾਰਮੂਲਾ ਵਿਓਂਤਬੰਦੀ ਜਾਂ ਤਾਂ ਪਰੋਪੋਜ਼ੀਸ਼ਨਲ ਲੌਜਿਕ ਦੇ ਇੱਕ ਸੋਧੇ ਹੋਏ ਰੂਪ (ਵਰਜ਼ਨ) ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ ਜਾਂ ਇੱਕ ਗੈਰ-ਵਟਾਂਦ੍ਰਾਤਮਿਕ ਅਤੇ ਗੈਰ-ਸਹੋਯੋਗਿਕ ਕਈ-ਮੁੱਲ ਵਾਲੇ ਤਰਕ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ।[2][3][4][5][6]

ਕੁਆਂਟਮ ਲੌਜਿਕ ਦੀਆਂ ਕੁੱਝ ਅਜਿਹੀਆਂ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾਵਾਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ ਜੋ ਸਪਸ਼ਟ ਤੌਰ 'ਤੇ ਇਸਨੂੰ ਕਲਾਸੀਕਲ ਲੌਜਿਕ ਤੋਂ ਵੱਖਰਾ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ, ਸਭ ਤੋਂ ਜਿਆਦਾ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਤੌਰ 'ਤੇ, ਪ੍ਰੋਪੋਜ਼ੀਸ਼ਨਲ ਲੌਜਿਕ ਦੇ ਡਿਸਟ੍ਰੀਬਿਊਟਿਵ ਨਿਯਮ ਦੀ ਅਸਫਲਤਾ:[7]

p ਜਾਂ (q ਜਾਂ r) = (p ਅਤੇ q) ਜਾਂ (p and r),

ਜਿੱਥੇ ਚਿੰਨ੍ਹ p, q ਅਤੇ r ਪ੍ਰੋਪੋਜ਼ੀਸ਼ਨਲ ਅਸਥਿਰਾਂਕ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਸਮਝਣ ਲਈ ਕਿ ਡਿਸਟ੍ਰੀਬਿਊਟਿਵ ਨਿਯਮ ਕਿਉਂ ਫੇਲ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਕਿਸੇ ਰੇਖਾ ਉੱਤੇ ਗਤੀਸ਼ੀਲ ਕਿਸੇ ਕਣ ਦੀ ਕਲਪਨਾ ਕਰੋ ਅਤੇ ਮੰਨ ਲਓ ਕਿ,

p = "ਅੰਤ੍ਰਾਲ [0, +1/6] ਵਿੱਚ ਕਣ ਦਾ ਮੋਮੈਂਟਮ ਹੁੰਦਾ ਹੈ"
q = "ਅੰਤ੍ਰਾਲ [−1, 1] ਵਿੱਚ ਕਣ ਹੁੰਦਾ ਹੈ"
r = "ਅੰਤ੍ਰਾਲ [1, 3] ਵਿੱਚ ਕਣ ਹੁੰਦਾ ਹੈ"

(ਇਕਾਈਆਂ ਦੀ ਅਜਿਹੀ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਵਰਤਦੇ ਹੋਏ ਜਿੱਥੇ ਘਟਾਇਆ ਹੋਇਆ ਪਲੈਂਕ ਦਾ ਸਥਿਰਾਂਕ 1 ਹੋਵੇ) ਫੇਰ ਅਸੀਂ ਜਰੂਰ ਇਹ ਦੇਖ ਸਕਾਂਗੇ ਕਿ:

p ਅਤੇ (q ਜਾਂ r) = ਸਹੀ

ਦੂਜੇ ਸ਼ਬਦਾਂ ਵਿੱਚ, ਇਹ ਪਰਖ ਸਕਾਂਗੇ ਕਿ,

ਕਣ ਦਾ ਮੋਮੈਂਟਮ 0 ਅਤੇ +1/6 ਦਰਮਿਆਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਇਸਦੀ ਪੁਜੀਸ਼ਨ −1 ਅਤੇ +3 ਦਰਮਿਆਨ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।

ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ, ਕਥਨ (ਪ੍ਰੋਪੋਜੀਸ਼ਨ) "p ਅਤੇ q" ਅਤੇ "p ਅਤੇ r" ਦੋਵੇਂ ਗਲਤ ਨਿਕਲਦੇ ਹਨ, ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਅਨਸਰਟਨਟੀ ਸਿਧਾਂਤ ਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਵਾਨਿਤ ਪੁਜੀਸ਼ਨ ਅਤੇ ਮੋਮੈਂਟਮ ਦੇ ਇਕੱਠੇ ਮੁੱਲਾਂ ਉੱਤੇ ਸਖਤ ਪਾਬੰਧੀਆਂ ਲਗਾਉਂਦੇ ਹਨ (ਉਹਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਹਰੇਕ 1/3 ਅਨਿਸ਼ਚਿਤਿਤਾ ਰੱਖਦਾ ਹੈ, ਜੋ ½ ਦੀ ਘੱਟੋ ਘੱਟ ਕੀਮਤ ਤੋਂ ਘੱਟ ਹੁੰਦੀ ਹੈ), ਇਸਲਈ,

(p ਅਤੇ q) ਜਾਂ (p ਅਤੇ r) = ਗਲਤ

ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਡਿਸਟ੍ਰੀਬਿਊਟਿਵ ਨਿਯਮ ਫੇਲ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

Remove ads

ਜਾਣ-ਪਛਾਣ

ਕਿਸੇ ਕਲਾਸੀਕਲ ਸਿਸਟਮ ਦਾ ਪ੍ਰੋਪੋਜੀਸ਼ਨਲ ਲੈੱਟਿਸ

ਕਿਸੇ ਕੁਆਂਟਮ ਮਕੈਨੀਕਲ ਸਿਸਟਮ ਦਾ ਪ੍ਰੋਪੋਜੀਸ਼ਨਲ ਲੈੱਟਿਸ

ਆਂਕੜਾਤਮਿਕ ਬਣਤਰ

ਆਟੌਮੌਰਫਿਜ਼ਮ

ਗੈਰ-ਸਾਪੇਖਿਕ ਯੰਤ੍ਰਾਵਲ਼ੀ

ਸ਼ੁੱਧ ਅਵਸਥਾਵਾਂ

ਨਾਪ ਪ੍ਰਕ੍ਰਿਆ

ਕਮੀਆਂ

ਇਹ ਵੀ ਦੇਖੋ

ਹਵਾਲੇ

Loading content...

ਹੋਰ ਲਿਖਤਾਂ

ਬਾਹਰੀ ਲਿੰਕ

Loading related searches...

Wikiwand - on

Seamless Wikipedia browsing. On steroids.

Remove ads