ਡੇਰਾ ਸੱਚਾ ਸੌਦਾ
From Wikipedia, the free encyclopedia
Remove ads
ਡੇਰਾ ਸੱਚਾ ਸੌਦਾ (ਡੀਐੱਸਐੱਸ[4]) ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਗੈਰ-ਸਰਕਾਰੀ ਸੰਸਥਾ ਹੈ ਜੋ "ਧਾਰਮਿਕ ਪੰਥ"[5] ਅਤੇ "ਗੈਰ-ਮੁਨਾਫ਼ਾ ਸਮਾਜ ਭਲਾਈ ਡੇਰੇ" ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ 29 ਅਪ੍ਰੈਲ 1948 ਨੂੰ ਮਸਤਾਨਾ ਬਲੋਚਿਸਤਾਨੀ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ, ਜੋ ਕਿ ਬਾਬਾ ਸਾਵਨ ਸਿੰਘ (ਰਾਧਾ ਸੁਆਮੀ ਸਤਿਸੰਗ ਬਿਆਸ (RSSB) ਦੇ ਦੂਜੇ ਸਤਿਗੁਰੂ) ਦੇ ਇੱਕ ਤਪੱਸਵੀ ਅਨੁਯਾਈ ਸੀ, ਧਾਰਮਿਕ ਸਿੱਖਿਆ ਦੇ ਕੇਂਦਰ ਵਜੋਂ ਕੀਤੀ।[6] ਬਾਬਾ ਸਾਵਨ ਸਿੰਘ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਲਹਿਰ ਚਾਰ ਧੜਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵੰਡੀ ਗਈ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਮਸਤਾਨਾ ਬਲੋਚਿਸਤਾਨੀ ਨੇ ਕੀਤੀ। ਮਸਤਾਨਾ ਬਲੋਚਿਸਤਾਨੀ ਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਸਦੀ ਲਹਿਰ ਤਿੰਨ ਸਮੂਹਾਂ ਵਿੱਚ ਵੰਡੀ ਗਈ ਸੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਸਤਨਾਮ ਸਿੰਘ ਸਿਰਸਾ ਸਮੂਹ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕਰ ਰਿਹਾ ਸੀ, ਜਿਸ ਨੇ ਗੁਰਮੀਤ ਰਾਮ ਰਹੀਮ ਨੂੰ ਆਪਣਾ ਉੱਤਰਾਧਿਕਾਰੀ ਚੁਣਿਆ ਸੀ। ਡੇਰਾ ਸੱਚਾ ਸੌਦਾ ਦਾ ਮੁੱਖ ਕੇਂਦਰ ਉੱਤਰੀ ਭਾਰਤ ਦੇ ਹਰਿਆਣਾ ਰਾਜ ਦੇ ਸਿਰਸਾ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਹੈ।[7][8] ਸੰਸਥਾ ਦੇ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਹੋਰ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ 46 ਆਸ਼ਰਮ (ਵਿਭਾਗ) ਹਨ।[3]
ਮਸਤਾਨਾ ਬਲੋਚਿਸਤਾਨੀ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਿਚ ਹਰਿਆਣਾ, ਪੰਜਾਬ ਅਤੇ ਰਾਜਸਥਾਨ ਵਿਚ 25 ਆਸ਼ਰਮ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਨ, ਜਿੱਥੇ ਜੀਵਨ ਭਰ ਤਿੰਨ ਸਿਧਾਂਤਾਂ ਨੂੰ ਮੰਨਣ ਵਾਲੇ ਪੈਰੋਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਨਾਮ ਸਿਮਰਨ ਦੀ ਵਿਧੀ ਸਿਖਾਈ ਗਈ ਸੀ: ਮਾਸ, ਅੰਡੇ ਜਾਂ ਜਿਲੇਟਿਨ ਦਾ ਸੇਵਨ ਨਹੀਂ ਕਰਨਾ। ਸ਼ਰਾਬ, ਨਸ਼ੇ, ਤੰਬਾਕੂ ਆਦਿ ਅਤੇ ਕੋਈ ਵਿਭਚਾਰ ਜਾਂ ਨਾਜਾਇਜ਼ ਸੈਕਸ ਨਹੀਂ। ਉਸਨੇ 1948 ਵਿੱਚ ਮੁੱਖ ਆਸ਼ਰਮ ਦੀ ਨੀਂਹ ਵੀ ਰੱਖੀ ਅਤੇ ਡੇਰੇ ਦੁਆਰਾ ਵਿਆਪਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਵਰਤੇ ਜਾਂਦੇ "ਧੰਨ ਧੰਨ ਸਤਿਗੁਰੂ ਤੇਰਾ ਹੀ ਆਸਰਾ" (ਧੰਨ ਧੰਨ ਤੁਸੀਂ ਸੱਚੇ ਗੁਰੂ, ਤੁਸੀਂ ਮੇਰਾ ਆਸਰਾ ਹੋ) ਸ਼ਬਦ ਦੀ ਰਚਨਾ ਕੀਤੀ।[9][ਸਪਸ਼ਟੀਕਰਨ ਲੋੜੀਂਦਾ] ਸ਼ਾਹ ਸਤਨਾਮ ਸਿੰਘ ਨੇ 1963 ਤੋਂ 1990 ਤੱਕ ਡੇਰੇ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕੀਤੀ। ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ 1990 ਵਿੱਚ ਵਿਵਾਦਗ੍ਰਸਤ ਗੁਰਮੀਤ ਰਾਮ ਰਹੀਮ ਸਿੰਘ, ਜਿਸ ਨੇ ਇੱਕ ਦਰਜਨ ਤੋਂ ਵੱਧ ਆਸ਼ਰਮਾਂ ਨੂੰ ਜੋੜਿਆ ਅਤੇ ਡੇਰੇ ਨੂੰ ਇੱਕ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਦਿਖਾਈ ਦੇਣ ਵਾਲੀ ਸੰਸਥਾ ਬਣਾ ਦਿੱਤਾ।
ਮੌਜੂਦਾ ਪ੍ਰਧਾਨ, ਗੁਰਮੀਤ ਰਾਮ ਰਹੀਮ ਸਿੰਘ, ਜੋ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਵਿੱਚ 60 ਮਿਲੀਅਨ ਤੋਂ ਵੱਧ ਪੈਰੋਕਾਰ ਹੋਣ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵਿਵਾਦਪੂਰਨ ਸ਼ਖਸੀਅਤ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸਨੂੰ ਕਤਲ ਅਤੇ ਬਲਾਤਕਾਰ ਲਈ ਦੋਸ਼ੀ ਠਹਿਰਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ।[10][11][12][13] 25 ਅਗਸਤ 2017 ਨੂੰ, ਹਰਿਆਣਾ ਦੇ ਪੰਚਕੁਲਾ ਸ਼ਹਿਰ ਦੀ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਸੀਬੀਆਈ ਅਦਾਲਤ ਨੇ ਉਸਨੂੰ ਦੋ ਡੇਰਾ ਸਾਧਵੀਆਂ (ਮਹਿਲਾ ਪੈਰੋਕਾਰਾਂ) ਨਾਲ ਬਲਾਤਕਾਰ ਕਰਨ ਦਾ ਦੋਸ਼ੀ ਪਾਇਆ।[14] ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਸੀਬੀਆਈ ਅਦਾਲਤ ਨੇ 28 ਅਗਸਤ 2017 ਨੂੰ ਸਿੰਘ ਨੂੰ 20 ਸਾਲ ਦੀ ਕੈਦ ਦੀ ਸਜ਼ਾ ਸੁਣਾਈ।[15] ਜਨਵਰੀ 2019 ਵਿੱਚ, ਸਿੰਘ ਨੂੰ ਪੱਤਰਕਾਰ ਰਾਮ ਚੰਦਰ ਛਤਰਪੱਤੀ ਦੀ ਹੱਤਿਆ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਉਮਰ ਕੈਦ ਦੀ ਸਜ਼ਾ ਸੁਣਾਈ ਗਈ ਸੀ।[16] ਅਕਤੂਬਰ 2021 ਵਿੱਚ, ਉਸਨੂੰ ਇੱਕ DSS ਚੇਲੇ ਰਣਜੀਤ ਸਿੰਘ ਦੇ ਕਤਲ ਲਈ ਇੱਕ ਹੋਰ ਉਮਰ ਕੈਦ ਦੀ ਸਜ਼ਾ ਸੁਣਾਈ ਗਈ ਸੀ।[17]
Remove ads
ਹਵਾਲੇ
ਬਾਹਰੀ ਲਿੰਕ
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads