ਰਾਹੁਲ ਗਾਂਧੀ
ਭਾਰਤੀ ਰਾਜਨੇਤਾ From Wikipedia, the free encyclopedia
Remove ads
ਰਾਹੁਲ ਗਾਂਧੀ (ਜਨਮ 19 ਜੂਨ 1970) ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਸਿਆਸਤਦਾਨ ਹਨ ਜੋ ਕਿ ਰਾਏ ਬਰੇਲੀ ਅਤੇ ਵਾਯਨਾਡ ਤੋਂ ਲੋਕ ਸਭਾ ਦੇ ਸੱਦਸ ਹਨ। ਉਹ ਭਾਰਤੀ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕਾਂਗਰਸ ਦੇ ਸਦੱਸ ਅਤੇ ਸਾਬਕਾ ਪ੍ਰਧਾਨ ਹਨ। 2024 ਵਿਚ ਹੋਈ ਇੰਡੀਆ ਗਠਜੋੜ ਦੀ ਬੈਠਕ ਵਿਚ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਲੋਕ ਸਭਾ ਵਿੱਚ ਵਿਰੋਧੀ ਧਿਰ ਦਾ ਨੇਤਾ ਚੁਣਿਆ ਗਿਆ।[10] ਉਹ ਭਾਰਤ ਦੇ 7ਵੇਂ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ, ਰਾਜੀਵ ਗਾਂਧੀ, ਅਤੇ ਕਾਂਗਰਸ ਦੀ ਸਾਬਕਾ ਪ੍ਰਧਾਨ, ਸੋਨੀਆ ਗਾਂਧੀ, ਦੇ ਪੁੱਤਰ ਹਨ।
ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਜਨਮੇ, ਗਾਂਧੀ ਨੇ ਆਪਣਾ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਬਚਪਨ ਦਿੱਲੀ ਅਤੇ ਦੇਹਰਾਦੂਨ ਵਿਚਕਾਰ ਬਿਤਾਇਆ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਬਚਪਨ ਅਤੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਜਵਾਨੀ ਦੇ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਸਮੇਂ ਲਈ ਜਨਤਕ ਖੇਤਰ ਤੋਂ ਦੂਰ ਰਹੇ। ਉਸਨੇ ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ ਅਤੇ ਦੇਹਰਾਦੂਨ ਵਿੱਚ ਮੁਢਲੀ ਸਿੱਖਿਆ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ ਪਰ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਸੁਰੱਖਿਆ ਚਿੰਤਾਵਾਂ ਦੇ ਕਾਰਨ ਹੋਮਸਕੂਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਉਸਨੇ ਹਾਰਵਰਡ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਜਾਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਸੇਂਟ ਸਟੀਫਨ ਕਾਲਜ ਵਿੱਚ ਆਪਣਾ ਅੰਡਰਗ੍ਰੈਜੁਏਟ ਕਰੀਅਰ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ। ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਉਹ ਆਪਣੇ ਪਿਤਾ, ਮਰਹੂਮ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਰਾਜੀਵ ਗਾਂਧੀ ਦੀ ਹੱਤਿਆ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸੁਰੱਖਿਆ ਖਤਰਿਆਂ ਕਾਰਨ ਫਲੋਰੀਡਾ ਦੇ ਰੋਲਿਨਸ ਕਾਲਜ ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲ ਹੋ ਗਿਆ, ਜਿੱਥੋਂ ਉਸਨੇ 1994 ਵਿੱਚ ਗ੍ਰੈਜੂਏਸ਼ਨ ਕੀਤੀ। ਅਗਲੇ ਸਾਲ, ਉਸਨੇ ਆਪਣੀ ਐਮ.ਫਿਲ. ਕੈਮਬ੍ਰਿਜ ਤੋਂ. ਪੋਸਟ-ਗ੍ਰੈਜੂਏਸ਼ਨ, ਉਸਨੇ ਲੰਡਨ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਸਲਾਹਕਾਰ ਫਰਮ, ਮਾਨੀਟਰ ਗਰੁੱਪ ਨਾਲ ਆਪਣਾ ਪੇਸ਼ੇਵਰ ਕਰੀਅਰ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ। ਉਹ ਜਲਦੀ ਹੀ ਭਾਰਤ ਪਰਤਿਆ ਅਤੇ ਮੁੰਬਈ ਸਥਿਤ ਟੈਕਨਾਲੋਜੀ ਆਊਟਸੋਰਸਿੰਗ ਫਰਮ, ਬੈਕੌਪਸ ਸਰਵਿਸਿਜ਼ ਪ੍ਰਾਈਵੇਟ ਲਿਮਟਿਡ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ।
2004 ਵਿੱਚ, ਗਾਂਧੀ ਨੇ ਸਰਗਰਮ ਰਾਜਨੀਤੀ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਵੇਸ਼ ਕਰਨ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਸਫਲਤਾਪੂਰਵਕ ਉਸ ਸਾਲ ਅਮੇਠੀ ਤੋਂ ਆਮ ਚੋਣਾਂ ਲੜੀਆਂ, ਜੋ ਕਿ ਪਹਿਲਾਂ ਉਸਦੇ ਪਿਤਾ ਦੁਆਰਾ ਸੀਟ ਸੀ; ਉਹ 2009 ਅਤੇ 2014 ਵਿੱਚ ਹਲਕੇ ਤੋਂ ਦੁਬਾਰਾ ਜਿੱਤਿਆ। ਪਾਰਟੀ ਦੀ ਰਾਜਨੀਤੀ ਅਤੇ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸਰਕਾਰ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸ਼ਮੂਲੀਅਤ ਲਈ ਕਾਂਗਰਸ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਦਿੱਗਜ ਨੇਤਾਵਾਂ ਦੇ ਸੱਦੇ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ, ਉਹ 2013 ਵਿੱਚ ਕਾਂਗਰਸ ਦੇ ਉਪ ਪ੍ਰਧਾਨ ਚੁਣੇ ਗਏ ਸਨ, ਪਹਿਲਾਂ ਜਨਰਲ ਸਕੱਤਰ ਵਜੋਂ ਸੇਵਾ ਨਿਭਾਅ ਚੁੱਕੇ ਸਨ। ਉਸਨੇ 2014 ਦੀਆਂ ਭਾਰਤੀ ਆਮ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਕਾਂਗਰਸ ਦੀ ਮੁਹਿੰਮ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕੀਤੀ; ਪਾਰਟੀ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਮਾੜੇ ਚੋਣ ਨਤੀਜਿਆਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪਿਆ, 2009 ਦੀਆਂ ਆਮ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਪਿਛਲੀਆਂ 206 ਸੀਟਾਂ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਸਿਰਫ 44 ਸੀਟਾਂ ਹੀ ਜਿੱਤੀਆਂ। 2017 ਵਿੱਚ, ਉਸਨੇ ਕਾਂਗਰਸ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਨੇਤਾ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਮਾਂ ਦੀ ਥਾਂ ਲੈ ਲਈ ਅਤੇ 2019 ਦੀਆਂ ਭਾਰਤੀ ਆਮ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਪਾਰਟੀ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕੀਤੀ। ਪਾਰਟੀ ਨੇ 52 ਸੀਟਾਂ ਜਿੱਤੀਆਂ, ਵਿਰੋਧੀ ਧਿਰ ਦੇ ਨੇਤਾ ਦੇ ਅਹੁਦੇ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਕਰਨ ਲਈ ਲੋੜੀਂਦੀਆਂ 10% ਸੀਟਾਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਅਸਫਲ ਰਹੀ। ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਇਸ ਮਾੜੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਸਨੇ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਨੇਤਾ ਦੇ ਅਹੁਦੇ ਤੋਂ ਅਸਤੀਫਾ ਦੇ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਮਾਂ, ਸੋਨੀਆ ਗਾਂਧੀ ਨੇ ਉਸਦੀ ਜਗ੍ਹਾ ਲਈ।
Remove ads
ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਜੀਵਨ ਅਤੇ ਪਿਛੋਕੜ
ਗਾਂਧੀ ਦਾ ਜਨਮ 19 ਜੂਨ 1970 ਨੂੰ ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ, ਰਾਜੀਵ ਗਾਂਧੀ ਦੇ ਦੋ ਬੱਚਿਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਪਹਿਲੇ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ, ਜੋ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਬਣੇ,ਅਤੇ ਇਟਾਲੀਅਨ ਜੰਮਪਲ ਸੋਨੀਆ ਗਾਂਧੀ (ਨੀ ਮੇਨੋ), ਜੋ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਇੰਡੀਅਨ ਨੈਸ਼ਨਲ ਕਾਂਗਰਸ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਬਣੇ, ਅਤੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਇੰਦਰਾ ਗਾਂਧੀ ਦੇ ਪੋਤੇ ਵਜੋਂ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਦਾਦਾ ਫਿਰੋਜ਼ ਗਾਂਧੀ ਗੁਜਰਾਤ ਦੇ ਪਾਰਸੀ ਸਨ। ਉਹ ਭਾਰਤ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਜਵਾਹਰ ਲਾਲ ਨਹਿਰੂ ਦੇ ਪੜਪੋਤੇ ਵੀ ਹਨ। ਪ੍ਰਿਯੰਕਾ ਵਾਡਰਾ ਉਸਦੀ ਛੋਟੀ ਭੈਣ ਹੈ ਅਤੇ ਰਾਬਰਟ ਵਾਡਰਾ ਉਸਦੀ ਭਰਜਾਈ ਹੈ। ਗਾਂਧੀ ਆਪਣੀ ਪਛਾਣ ਹਿੰਦੂ ਬ੍ਰਾਹਮਣ ਵਜੋਂ ਕਰਦਾ ਹੈ।
ਗਾਂਧੀ ਨੇ 1981 ਤੋਂ 1983 ਤੱਕ ਦੇਹਰਾਦੂਨ, ਉਤਰਾਖੰਡ ਦੇ ਦੂਨ ਸਕੂਲ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਹੋਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਸੇਂਟ ਕੋਲੰਬਾ ਸਕੂਲ, ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ, ਉਸਦੇ ਪਿਤਾ ਰਾਜਨੀਤੀ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਗਏ ਸਨ ਅਤੇ 31 ਅਕਤੂਬਰ 1984 ਨੂੰ ਇੰਦਰਾ ਗਾਂਧੀ ਦੀ ਹੱਤਿਆ ਸਮੇਂ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਬਣੇ ਸਨ। ਇੰਦਰਾ ਗਾਂਧੀ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਨੂੰ ਸਿੱਖ ਕੱਟੜਪੰਥੀਆਂ, ਗਾਂਧੀ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਭੈਣ ਤੋਂ ਸੁਰੱਖਿਆ ਖਤਰੇ ਦੇ ਕਾਰਨ, ਪ੍ਰਿਯੰਕਾ ਨੂੰ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਘਰ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹਾਇਆ ਗਿਆ।
ਗਾਂਧੀ ਨੇ ਆਪਣੀ ਅੰਡਰ ਗ੍ਰੈਜੂਏਟ ਸਿੱਖਿਆ ਲਈ 1989 ਵਿੱਚ ਸੇਂਟ ਸਟੀਫਨਜ਼ ਕਾਲਜ, ਦਿੱਲੀ (ਦਿੱਲੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦਾ ਇੱਕ ਮਾਨਤਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਾਲਜ) ਵਿੱਚ ਦਾਖਲਾ ਲਿਆ ਪਰ ਪਹਿਲੇ ਸਾਲ ਦੀਆਂ ਪ੍ਰੀਖਿਆਵਾਂ ਪੂਰੀਆਂ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਹ ਹਾਰਵਰਡ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਚਲੇ ਗਏ। 1991 ਵਿੱਚ, ਇੱਕ ਚੋਣ ਰੈਲੀ ਦੌਰਾਨ ਤਾਮਿਲ ਟਾਈਗਰਜ਼ (ਐਲਟੀਟੀਈ) ਦੁਆਰਾ ਰਾਜੀਵ ਗਾਂਧੀ ਦੀ ਹੱਤਿਆ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਹ ਸੁਰੱਖਿਆ ਚਿੰਤਾਵਾਂ ਦੇ ਕਾਰਨ, ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਫਲੋਰੀਡਾ ਦੇ ਰੋਲਿਨਸ ਕਾਲਜ ਵਿੱਚ ਸ਼ਿਫਟ ਹੋ ਗਿਆ ਅਤੇ ਆਪਣੀ ਬੀ.ਏ. ਰੋਲਿਨਸ ਵਿਖੇ ਆਪਣੇ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ, ਉਸਨੇ ਰਾਉਲ ਵਿੰਚੀ ਦਾ ਉਪਨਾਮ ਧਾਰਨ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਪਛਾਣ ਸਿਰਫ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਅਤੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਏਜੰਸੀਆਂ ਨੂੰ ਹੀ ਪਤਾ ਸੀ. ਉਸਨੇ ਅੱਗੇ ਐਮ.ਫਿਲ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ ਟ੍ਰਿਨਿਟੀ ਕਾਲਜ, ਕੈਂਬਰਿਜ ਤੋਂ 1995 ਵਿੱਚ।
ਗਾਂਧੀ ਰਾਜਨੀਤੀ ਵਿੱਚ ਆਉਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਇੱਕ ਪੇਸ਼ੇਵਰ ਕੈਰੀਅਰ ਬਣਾਉਣ ਦੇ ਲਈ ਅਡੋਲ ਸੀ। ਪੋਸਟ ਗ੍ਰੈਜੂਏਸ਼ਨ, ਤਿੰਨ ਸਾਲਾਂ ਲਈ ਲੰਡਨ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮੈਨੇਜਮੈਂਟ ਕੰਸਲਟਿੰਗ ਫਰਮ, ਮਾਨੀਟਰ ਸਮੂਹ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕੀਤਾ। 2002 ਵਿੱਚ, ਗਾਂਧੀ ਭਾਰਤ ਵਾਪਸ ਆਏ ਅਤੇ ਆਪਣੀ ਖੁਦ ਦੀ ਟੈਕਨਾਲੌਜੀ ਸਲਾਹਕਾਰ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤੀ। ਮੁੰਬਈ ਵਿੱਚ ਬੈਕੌਪਸ ਸਰਵਿਸਿਜ਼ ਪ੍ਰਾਈਵੇਟ ਲਿਮਟਿਡ, ਜਿੱਥੇ ਉਹ ਫਰਮ ਦੇ ਡਾਇਰੈਕਟਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਸੀ। ਗਾਂਧੀ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਦੀ ਸ਼ਕਤੀ ਨੂੰ ਵਧਾਉਂਦੇ ਹੋਏ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਦੁਆਰਾ ਦਿੱਤੇ ਜਾ ਸਕਣ ਵਾਲੇ ਪੈਮਾਨੇ ਅਤੇ ਨਿਪੁੰਨਤਾ ਨੂੰ ਵਰਤਣ ਦੇ ਮਜ਼ਬੂਤ ਸਮਰਥਕ ਰਹੇ ਹਨ।
Remove ads
ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਕੈਰੀਅਰ
ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਸਾਲ
ਮਾਰਚ 2004 ਵਿੱਚ, ਗਾਂਧੀ ਨੇ ਇਹ ਐਲਾਨ ਕਰਦਿਆਂ ਰਾਜਨੀਤੀ ਵਿੱਚ ਆਉਣ ਦੀ ਘੋਸ਼ਣਾ ਕੀਤੀ ਕਿ ਉਹ ਮਈ 2004 ਦੀਆਂ ਚੋਣਾਂ ਲੜਨਗੇ, ਜੋ ਲੋਕ ਸਭਾ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਦੇ ਸੰਸਦ ਦੇ ਹੇਠਲੇ ਸਦਨ, ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਅਮੇਠੀ ਦੇ ਆਪਣੇ ਪਿਤਾ ਦੇ ਲਈ ਖੜ੍ਹੇ ਹਨ। ਰਾਏਬਰੇਲੀ ਦੀ ਨੇੜਲੀ ਸੀਟ 'ਤੇ ਤਬਦੀਲ ਹੋਣ ਤੱਕ ਉਸਦੀ ਮਾਂ ਨੇ ਸੀਟ ਸੰਭਾਲ ਲਈ ਸੀ। ਕਾਂਗਰਸ ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਮਾੜੀ ਕਾਰਗੁਜ਼ਾਰੀ ਕਰ ਰਹੀ ਸੀ, ਉਸ ਸਮੇਂ ਰਾਜ ਵਿੱਚ ਲੋਕ ਸਭਾ ਦੀਆਂ 80 ਵਿੱਚੋਂ ਸਿਰਫ 10 ਸੀਟਾਂ ਸਨ। ਉਸ ਸਮੇਂ, ਇਸ ਕਦਮ ਨੇ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਟਿੱਪਣੀਕਾਰਾਂ ਵਿੱਚ ਹੈਰਾਨੀ ਪੈਦਾ ਕੀਤੀ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣੀ ਭੈਣ ਪ੍ਰਿਯੰਕਾ ਗਾਂਧੀ ਨੂੰ ਵਧੇਰੇ ਕ੍ਰਿਸ਼ਮਈ ਅਤੇ ਸਫਲ ਹੋਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਸਮਝਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਨੇ ਇਹ ਕਿਆਸ ਲਗਾਏ ਕਿ ਭਾਰਤ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਮਸ਼ਹੂਰ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਇੱਕ ਨੌਜਵਾਨ ਮੈਂਬਰ ਦੀ ਮੌਜੂਦਗੀ ਭਾਰਤ ਦੀ ਨੌਜਵਾਨ ਆਬਾਦੀ ਵਿੱਚ ਕਾਂਗਰਸ ਪਾਰਟੀ ਦੀ ਰਾਜਨੀਤਕ ਕਿਸਮਤ ਨੂੰ ਮੁੜ ਸੁਰਜੀਤ ਕਰੇਗੀ। ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਮੀਡੀਆ ਨਾਲ ਆਪਣੀ ਪਹਿਲੀ ਇੰਟਰਵਿਉੁ ਵਿੱਚ, ਗਾਂਧੀ ਨੇ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਏਕਤਾ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਨਿੰਦਾ ਕੀਤੀ " ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਵੰਡਣ ਵਾਲੀ ਰਾਜਨੀਤੀ, ਇਹ ਕਹਿੰਦਿਆਂ ਕਿ ਉਹ ਜਾਤੀ ਅਤੇ ਧਾਰਮਿਕ ਤਣਾਅ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰੇਗੀ। ਗਾਂਧੀ ਨੇ ਜਿੱਤ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ, 100,000 ਤੋਂ ਵੱਧ ਦੇ ਜਿੱਤ ਦੇ ਫਰਕ ਨਾਲ ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਗੜ੍ਹ ਨੂੰ ਬਰਕਰਾਰ ਰੱਖਿਆ। 2006 ਤੱਕ, ਉਸਨੇ ਕੋਈ ਹੋਰ ਅਹੁਦਾ ਨਹੀਂ ਸੰਭਾਲਿਆ। ਗਾਂਧੀ ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਭੈਣ, ਪ੍ਰਿਯੰਕਾ ਗਾਂਧੀ ਨੇ 2006 ਵਿੱਚ ਰਾਏਬਰੇਲੀ ਲਈ ਦੁਬਾਰਾ ਚੁਣੇ ਜਾਣ ਲਈ ਆਪਣੀ ਮਾਂ ਦੀ ਮੁਹਿੰਮ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧ ਕੀਤਾ, ਜੋ ਕਿ 400,000 ਤੋਂ ਵੱਧ ਵੋਟਾਂ ਦੇ ਫਰਕ ਨਾਲ ਜਿੱਤੀ ਗਈ। ਉਹ 2007 ਦੀਆਂ ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ ਲਈ ਕਾਂਗਰਸ ਦੀ ਮੁਹਿੰਮ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਹਸਤੀ ਸੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਕਾਂਗਰਸ ਨੇ 8.53% ਵੋਟਾਂ ਨਾਲ 403 ਸੀਟਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਸਿਰਫ 22 ਸੀਟਾਂ ਜਿੱਤੀਆਂ।
ਗਾਂਧੀ ਨੂੰ 24 ਸਤੰਬਰ 2007 ਨੂੰ ਪਾਰਟੀ ਸਕੱਤਰੇਤ ਦੇ ਫੇਰਬਦਲ ਵਿੱਚ ਆਲ ਇੰਡੀਆ ਕਾਂਗਰਸ ਕਮੇਟੀ ਦਾ ਜਨਰਲ ਸਕੱਤਰ ਨਿਯੁਕਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਸੇ ਬਦਲਾਅ ਵਿੱਚ, ਉਸਨੂੰ ਇੰਡੀਅਨ ਯੂਥ ਕਾਂਗਰਸ ਅਤੇ ਨੈਸ਼ਨਲ ਸਟੂਡੈਂਟਸ ਯੂਨੀਅਨ ਆਫ਼ ਇੰਡੀਆ ਦਾ ਕਾਰਜਭਾਰ ਵੀ ਸੌਂਪਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। 2008 ਵਿੱਚ, ਸੀਨੀਅਰ ਕਾਂਗਰਸੀ ਨੇਤਾ ਵੀਰੱਪਾ ਮੋਇਲੀ ਨੇ "ਰਾਹੁਲ-ਏ-ਪੀਐਮ" ਵਿਚਾਰ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਕੀਤਾ ਜਦੋਂ ਭਾਰਤ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਮਨਮੋਹਨ ਸਿੰਘ ਅਜੇ ਵਿਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਸਨ। ਜਨਵਰੀ 2013 ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਉਪ-ਪ੍ਰਧਾਨ ਦੇ ਅਹੁਦੇ ਤੇ ਬਿਠਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ।
ਨੌਜਵਾਨ ਰਾਜਨੀਤੀ
ਸਤੰਬਰ 2007 ਵਿੱਚ ਜਦੋਂ ਉਸਨੂੰ ਇੰਡੀਅਨ ਯੂਥ ਕਾਂਗਰਸ (ਆਈਵਾਈਸੀ) ਅਤੇ ਨੈਸ਼ਨਲ ਸਟੂਡੈਂਟਸ ਯੂਨੀਅਨ ਆਫ਼ ਇੰਡੀਆ (ਐਨਐਸਯੂਆਈ) ਦਾ ਇੰਚਾਰਜ ਜਨਰਲ ਸਕੱਤਰ ਨਿਯੁਕਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ, ਗਾਂਧੀ ਨੇ ਯੁਵਾ ਰਾਜਨੀਤੀ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰ ਕਰਨ ਦਾ ਵਾਅਦਾ ਕੀਤਾ। ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਾਬਤ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਵਿੱਚ, ਨਵੰਬਰ 2008 ਵਿੱਚ ਗਾਂਧੀ ਨੇ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ 40 ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਚੋਣ ਕਰਨ ਲਈ ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ 12 ਤੁਗਲਕ ਲੇਨ ਸਥਿਤ ਰਿਹਾਇਸ਼ 'ਤੇ ਇੰਟਰਵਿਉਆਂ ਲਈਆਂ, ਜੋ ਇੰਡੀਅਨ ਯੂਥ ਕਾਂਗਰਸ (ਆਈਵਾਈਸੀ) ਦੇ ਥਿੰਕ-ਟੈਂਕ, ਇੱਕ ਸੰਗਠਨ ਨੂੰ ਬਣਾਉਣਗੇ। ਸਤੰਬਰ 2007 ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਜਨਰਲ ਸਕੱਤਰ ਨਿਯੁਕਤ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਤੋਂ ਉਹ ਤਬਦੀਲੀ ਲਈ ਉਤਸੁਕ ਹਨ।
ਗਾਂਧੀ ਦੇ ਅਧੀਨ, ਆਈਵਾਈਸੀ ਅਤੇ ਐਨਐਸਯੂਆਈ ਦੇ ਮੈਂਬਰਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ 200,000 ਤੋਂ 2.5 ਮਿਲੀਅਨ ਤੱਕ ਨਾਟਕੀ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਇੰਡੀਅਨ ਐਕਸਪ੍ਰੈਸ ਨੇ 2011 ਵਿੱਚ ਲਿਖਿਆ ਸੀ, "ਤਿੰਨ ਸਾਲਾਂ ਬਾਅਦ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਇੱਕ ਹੋਰ ਸੰਗਠਨਾਤਮਕ ਫੇਰਬਦਲ ਹੋਣ ਵਾਲਾ ਹੈ, ਗਾਂਧੀ ਦੇ ਸੁਪਨਿਆਂ ਨੂੰ ਯੂਥ ਕਾਂਗਰਸ ਵਿੱਚ ਅੰਦਰੂਨੀ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਹੇਰਾਫੇਰੀ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਬਜ਼ੁਰਗਾਂ ਅਤੇ ਸ਼ੱਕੀ ਪਿਛੋਕੜ ਵਾਲੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਇਸ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲਾ ਲੈਣ ਦੇ ਨਾਲ ਅਧੂਰਾ ਰਹਿ ਗਿਆ।
ਆਮ ਚੋਣਾਂ (2009)
2009 ਦੀਆਂ ਭਾਰਤੀ ਆਮ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ, ਗਾਂਧੀ ਨੇ ਆਪਣੇ ਨੇੜਲੇ ਵਿਰੋਧੀ ਨੂੰ 370,000 ਤੋਂ ਵੱਧ ਵੋਟਾਂ ਦੇ ਫਰਕ ਨਾਲ ਹਰਾ ਕੇ ਆਪਣੀ ਅਮੇਠੀ ਸੀਟ ਬਰਕਰਾਰ ਰੱਖੀ। ਗਾਂਧੀ ਨੂੰ ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਕਾਂਗਰਸ ਦੀ ਮੁੜ ਸੁਰਜੀਤੀ ਦਾ ਸਿਹਰਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਜਿੱਥੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕੁੱਲ 80 ਲੋਕ ਸਭਾ ਸੀਟਾਂ ਵਿੱਚੋਂ 21 ਜਿੱਤੀਆਂ। ਉਸਨੇ ਛੇ ਹਫਤਿਆਂ ਵਿੱਚ ਦੇਸ਼ ਭਰ ਵਿੱਚ 125 ਰੈਲੀਆਂ ਵਿੱਚ ਭਾਸ਼ਣ ਦਿੱਤਾ। ਦੇਸ਼ ਵਿਆਪੀ ਚੋਣਾਂ ਨੇ ਚੋਣਾਂ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਦੀਆਂ ਭਵਿੱਖਬਾਣੀਆਂ ਅਤੇ ਐਗਜ਼ਿਟ ਪੋਲ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤੀਆਂ ਭਵਿੱਖਬਾਣੀਆਂ ਨੂੰ ਨਕਾਰਿਆ ਅਤੇ ਮੌਜੂਦਾ ਕਾਂਗਰਸ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਾਲੀ ਯੂਪੀਏ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਸਪੱਸ਼ਟ ਫ਼ਤਵਾ ਦਿੱਤਾ।
ਮਈ 2011 ਵਿੱਚ, ਗਾਂਧੀ ਨੂੰ ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਭੱਟਾ ਪਰਸੌਲ ਪਿੰਡ ਤੋਂ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰ ਕਰ ਲਿਆ ਸੀ ਜਦੋਂ ਉਹ ਅੰਦੋਲਨਕਾਰੀ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦੇ ਸਮਰਥਨ ਵਿੱਚ ਨਿਕਲੇ ਸਨ, ਜੋ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਜ਼ਮੀਨ ਨੂੰ ਹਾਈਵੇ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਲਈ ਐਕਵਾਇਰ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਦੇ ਲਈ ਵਧੇਰੇ ਮੁਆਵਜ਼ੇ ਦੀ ਮੰਗ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ। ਗਾਂਧੀ ਨੂੰ ਵਿਰੋਧ ਸਥਾਨ ਤੋਂ ਦੂਰ ਲਿਜਾਇਆ ਗਿਆ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਜ਼ਮਾਨਤ ਦੇ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਅਤੇ ਦਿੱਲੀ-ਯੂਪੀ ਸਰਹੱਦ 'ਤੇ ਉਤਾਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ।
Remove ads
ਨਿਆਂ ਪ੍ਰਣਾਲੀ
ਰਾਹੁਲ ਗਾਂਧੀ ਨੂੰ ਸੂਰਤ ਅਦਾਲਤ ਨੇ ਮਾਣਹਾਨੀ ਦੇ ਇਕ ਕੇਸ ਵਿਚ ਦੋ ਸਾਲ ਜੇਲ੍ਹ ਦੀ ਸਜ਼ਾ ਇਸ ਲਈ ਦਿੱਤੀ ਸੀ ਕਿ 2019 ਦੀਆਂ ਲੋਕ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ ਦੌਰਾਨ ਕਰਨਾਟਕ ਵਿਚ ਹੋਈ ਇਕ ਚੋਣ ਰੈਲੀ ਵਿਚ ਉਸ ਨੇ 'ਮੋਦੀ ਉਪਨਾਮ ਨਾਲ ਸਬੰਧਿਤ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਵਿਰੁੱਧ ਇਤਰਾਜ਼ਯੋਗ ਸ਼ਬਦ ਵਰਤੇ ਸਨ। ਅਦਾਲਤ ਅਨੁਸਾਰ ਰਾਹੁਲ ਗਾਂਧੀ ਦੇ ਭਾਸ਼ਣ ਨਾਲ ਮੋਦੀ ਭਾਈਚਾਰੇ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਮਾਣ-ਸਨਮਾਨ ਨੂੰ ਠੇਸ ਪਹੁੰਚੀ ਸੀ। ਜਸਟਿਸ ਬੀਆਰ ਗਵਈ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਾਲੇ ਬੈਂਚ ਦਾ ਫ਼ੈਸਲਾ ਕਈ ਪੱਖਾਂ ਤੋਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ, ਖ਼ਾਸ ਕਰ ਕੇ ਦੇਸ਼ ਵਿਚਲੀ ਜਮਹੂਰੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਦੇ ਪੱਖ ਤੋਂ। ਪਰ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਸਰਬਉੱਚ ਅਦਾਲਤ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸੂਰਤ ਦੀ ਅਦਾਲਤ ਦੁਆਰਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਫ਼ੈਸਲਾ ਜਮਹੂਰੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਨੂੰ ਠੇਸ ਪਹੁੰਚਾਉਣ ਵਾਲਾ ਸੀ। ਜਿਕਰਜੋਗ ਹੈ ਕਿ ਰਾਹੁਲ ਗਾਂਧੀ ਨੇ ਵਿਵਾਦਤ ਭਾਸ਼ਣ ਵਿਚ ਨੀਰਵ ਮੋਦੀ, ਲਲਿਤ ਮੋਦੀ ਅਤੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਦੇ ਨਾਂ ਲਏ ਸਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚੋਂ ਕਿਸੇ ਵਿਅਕਤੀ ਨੇ ਰਾਹੁਲ ਗਾਂਧੀ'ਤੇ ਕੇਸ ਦਰਜ ਨਹੀਂ ਕਰਾਇਆ ਬਲਕਿ ਕੇਸ ਗੁਜਰਾਤ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਮੰਤਰੀ ਪੁਰਨੇਸ਼ ਮੋਦੀ ਨੇ ਕੇਸ ਦਰਜ ਕਰਾਇਆ। ਭਾਰਤ ਦੀ ਸੁਪਰੀਮ ਕੋਰਟ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਮੁਕੱਦਮਾ ਸੁਣਨ ਵਾਲੀ ਅਦਾਲਤ ਦਾ ਫ਼ੈਸਲਾ ਇਸ ਲਈ ਨਿਆਂ-ਸੰਗਤ ਨਹੀਂ ਸੀ ਕਿਉਂਕਿ ਰਾਹੁਲ ਗਾਂਧੀ ਦੀ ਟਿੱਪਣੀ ਕੁਝ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਉਪਨਾਮ ਇਕੋ ਸਨ, ਵਿਰੁੱਧ ਸੀ, ਕਿਸੇ ਭਾਈਚਾਰੇ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਨਹੀਂ। ਜੇ ਅਦਾਲਤ ਦੇ ਰਾਹੁਲ ਨੂੰ ਦੋਸ਼ੀ ਮੰਨਣ ਦੇ ਫ਼ੈਸਲੇ ਨੂੰ ਸਹੀ ਵੀ ਮੰਨ ਲਿਆ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਵੀ ਉਸ ਨੂੰ ਮਾਣ-ਹਾਨੀ ਦੇ ਕੇਸਾਂ ਵਿਚ ਹੋਣ ਵਾਲੀ ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਜ਼ਾ ਦੋ ਸਾਲ ਕੈਦ ਦੇਣਾ ਨਿਸ਼ਚੇ ਹੀ ਗ਼ਲਤ ਸੀ। ਸੁਪਰੀਮ ਕੋਰਟ ਇਹ ਵੀ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸਬੰਧਿਤ ਸਰਤ ਕੋਟ ਦੇ ਜੱਜ ਨੇ ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਜ਼ਾ ਦੇਣ ਲਈ ਕੋਈ ਕਾਰਨ ਨਹੀਂ ਦੱਸਿਆ। ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਜ਼ਾ ਦੇਣ ਦਾ ਸਿਧਾਂਤ ਉਦੋਂ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਮੁਲਜ਼ਮ ਨੇ ਭਿਅੰਕਰ ਅਪਰਾਧ ਕੀਤਾ ਹੋਵੇ ਜਾਂ ਉਸ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤੇ ਗਏ ਕੰਮ ਨਾਲ ਸਮਾਜ 'ਤੇ ਵੱਡੀ ਪੱਧਰ ਤੇ ਸਮਾਜ ਤੇ ਨਕਾਰਾਤਮਕ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪਿਆ ਹੋਵੇ। ਰਾਹੁਲ ਗਾਂਧੀ ਦੀ ਲੋਕ ਸਭਾ ਦੀ ਮੈਂਬਰਸ਼ਿਪ ਰੱਦ ਨਹੀਂ ਸੀ ਹੋਣੀ। ਮਾਣ-ਹਾਨੀ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਦੀ
ਨੌਈਅਤ ਦੇ ਕੁਝ ਕਾਨੂੰਨੀ ਪੱਖ ਇਹ ਹਨ:
- ਪੁਲੀਸ ਮਾਣਹਾਨੀ ਦਾ ਕੇਸ ਦਰਜ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦੀ।
- ਇਸ ਕੇਸ ਵਿਚ ਜ਼ਮਾਨਤ ਮਿਲਣਾ ਕਾਨੂੰਨੀ ਅਧਿਕਾਰ ਹੈ, ਅਜਿਹੇ ਕੇਸ ਵਿਚ ਦੋਵੇਂ ਧਿਰਾਂ ਆਪਸ ਵਿਚ ਸਮਝੌਤਾ ਵੀ ਕਰ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ।
- ਨੌਈਅਤ ਵਾਲੇ ਇਸ ਕੇਸ ਵਿਚ ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਜ਼ਾ ਦੇਣੀ ਗ਼ੈਰ-ਜ਼ਰੂਰੀ ਸੀ।
- ਸਰਬਉੱਚ ਅਦਾਲਤ ਦੇ ਫ਼ੈਸਲੇ ਨਾਲ ਰਾਹੁਲ ਗਾਂਧੀ ਦਾ ਲੋਕ ਸਭਾ ਮੈਂਬਰ ਵਜੋਂ ਬਹਾਲ ਹੋਣ ਲਈ ਰਾਹ ਵੀ ਖੁੱਲ੍ਹ ਗਿਆ ਹੈ।
ਹੋਰ ਵੇਖੋ
ਨੋਟ
ਹਵਾਲੇ
ਬਾਹਰੀ ਲਿੰਕ
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads