Eukaryota

From Wikipedia, the free encyclopedia

Eukaryota
Remove ads

Eukaryota of Eukarya ta un di e tres dominio den cua ciencia biologico actual ta clasifica bida. Nan celnan ta contene un nucleo celular y ta relativamente compleho den structura. Eukaryota ta inclui tur animal, mata, fungi (beskem), alga, y hopi otro organismo unicelular. E otro dos dominio ta bacteria (e dominio mas grandi) y Archaea. Como cu esakinan no tin un nucleo celular, ta wordo referi na nan colectivamente como prokaryota.

 E articulo aki ta uza ortografia di Papiamento. Lo aprecia si por mantene e articulo aki na estilo di Papiamento.
Quick facts Dominio, Supergrupo y reino ...

Aunke eukaryota ta representa solamente un fraccion chikito di e cantidad total di organismo na Tera, nan tamaño celular mas grandi y complexidad ta resulta den un biomasa combina cu ta mucho mas grandi cu esun di prokaryotanan.

Remove ads

Clasificacion y evolucion

Historia di clasificacion

Ya caba for di antiguedad, animal y mata tabata wordo considera como dos grupo taxonomico separa, incluso pa e filosofo Aristoteles. Den siglo diesocho, Carl Linnaeus a duna e gruponan aki un rango taxonomico oficial: e reino. El a clasifica fungi cu mata, cu algun reserva, pero pronto a bira cla cu nan tabata merece nan propio reino. E prome eukaryota unicelular descubri a wordo clasifica inicialemte cu mata of animal.

Na 1818, e biologo aleman George Goldfuss a introduci e termino protozoa pa organismonan microscopico, manera Ciliophora. Despues, otro eukaryota unicelular tambe a wordo inclui den e grupo aki. Na 1866, Ernst Haeckel a duna e organismonan aki nan propio reino, Protista. Asina el a propone un clasificacion unda eukaryota a wordo dividi den cuater reino: Protista, Plantae, Fungi, y Animalia. E clasificion bieu aki a keda na uzo bou di biologonan pa hopi tempo.

Eukaryota unicelular a wordo agrupa huntu principalmente pa motibo di nan structura celular simpel, cu ta parce primitivo compara cu organismonan multicelular. Ta te cu e binida di secuanciamento di DNA cu e berdadero relacion a bira cla. Esaki a conduci na 1990 na un sistema den cua tur forma di bida a wordo dividi den tres dominio, un division proponi entre otro pa Carl Woese. Den e sistema aki, tur eukaryota a wordo poni den e dominio Eucarya. Na 1996, e biologo di evolucion Lynn Margulis a propone pa adheri e nombernan di dominio y reinonan cu nan origen endosymbiotico. El a introduci e termino Eukarya.

Origen

Eukaryota a aparece aproximadamente 2,2 biyon aña pasa, durante e Proterozoico. Un paso clave den nan evolucion tabata e surgimento di mitochondria y chloroplast, ambos ta e resultado di endosymbiose. E fossielnan mas bieu conoci di eukaryota, plankton multicelular, ta mas o menos 2,1 biyon aña bieu.

E grupo mas abundante na especie denter di e eukaryotanan ta organismonan unicelular, colectivamente referi como Protista. Hunto cu Protista, practicamente tur organismo multicelular ta pertenece na e dominio eukaryota.

Eukaryota por produci asexualmente a base di mitosis, of sexualmente a base di meiosis y e fusion di gameetnan (cel sexual).

Eukaryota versus prokaryota

Eukaryota tin un structura celular diferente cu prokaryota (e organismonan cu ta pertenece na e otro dominionan). Celnan eukaryota ta parti den compartimento: nan tin structuranan interno rondona pa un membrana. Ehempelnan ta inclui e nucleo, aparato di Golgi, mitochondria, y plastide. E presencia di un nucleo ta e rekesito minimo pa un organismo por wordo considera eukaryota.

Pa comperacion, eukayota ta parce un tipo di hibrido di diferente organismo (chimera). Nan evolucion a tuma luga no solamente a base di e procesonan usual di Darwin, manera mutacion y seleccion natural, pero probablemente a base di otro procesonan tambe. Ehempelnan ta inclui endosymbiosis, transferencia genetico endosymbiotico (EGT), fusion di cel, y transferencia horizontal genetico (HGT). Procesonan asina por a resulata den gran avance di evolucion, en bes di djis cambionan gradual. E transicion (of avance) mas clave den evolcion tabata probablemente di organismo unicelular prokaryota pa organismo unicelular eukaryota.

Remove ads

Caracteristica

Loading related searches...

Wikiwand - on

Seamless Wikipedia browsing. On steroids.

Remove ads