5 Dywizja Strzelecka (ZSRR)

5 Dywizja Strzelecka (ros. 5-я стрелковая дивизия), 5 Witebska Dywizja Strzelecka im. Czechosłowackiego Proletariatu odznaczona Orderem Czerwonego Sztandaru (ros. 5-я стрелковая Витебская Краснознамённая дивизия имени Чехословацкого пролетариата) – związek taktyczny piechoty Armii Czerwonej.

Ten artykuł dotyczy 5 Dywizji Strzeleckiej ACz. Zobacz też: 5 Dywizja Piechoty – inne dywizje piechoty z numerem 5.

5 Dywizja Strzelecka

5-я стрелковая дивизия

Historia
Państwo	Rosyjska FSRR  ZSRR
Sformowanie	1918; 1942
Rozformowanie	1942; 1946
Nazwa wyróżniająca	Orłowska[1]
Tradycje
Rodowód	2 Penzeńska Dywizja Piechoty
Kontynuacja	44 Gwardyjska Dywizja Strzelecka
Działania zbrojne
wojna domowa w Rosji wojna polsko-bolszewicka II wojna światowa agresja ZSRR na Polskę
Organizacja
Rodzaj sił zbrojnych	Armia Czerwona
Rodzaj wojsk	piechota
Podległość	16 Korpus Strzelecki 30 Armia
Odznaczenia

Formowania i walki

Sformowana 9 czerwca 1918 jako 2 (Пензенская) Dywizja Piechoty, 6 października 1918 roku przeformowana na 5 Dywizję Strzelecką. W 1939 dywizja dowodzona przez płk. Kuźmę Galickiego brała udział w agresji na Polskę^[2] i Litwę, oddana do Nadbałtyckiego Specjalnego Wojennego Okręgu.

W dniu 23 sierpnia 1920 roku po skutecznym ataku polskiego 59 Pułku Piechoty na Łomżę wielu żołnierzy dywizji dostało się do polskiej niewoli^{[potrzebny przypis]}.

W czerwcu 1941 roku pod dow. płk. F.P. Ozerowa w składzie 16 Korpusu Strzeleckiego 11 Armii Okręgu Bałtyckiego. W listopadzie 1941 roku walczyła w składzie 30 Armii. W 1942 przeformowana w 44 Gwardyjską Dywizję Strzelecką^[3].

13 października 1942 powtórnie sformowana w Moskiewskim Okręgu Wojskowym na bazie 109 Brygady Strzeleckiej. Rozformowana w 1946.

Struktura organizacyjna

Pierwsze formowanie

• 142 pułk strzelecki
• 190 pułk strzelecki
• 336 pułk strzelecki
• 27 pułk artylerii lekkiej
• 174 pułki artylerii haubic
• 61 dywizjon przeciwpancerny
• 324 dywizjon artylerii przeciwlotniczej (236 bateria przeciwlotnicza)
• 56 kompania rozpoznawcza
• 54 batalion saperów
• 427 dywizjon moździerzy (od 02.02.1942)
• 90 batalion łączności
• 31 batalion medyczno-sanitarny
• 270 kompania chemiczna
• 1 batalion transportowy
• 96 piekarnia polowa
• 105 punkt weterynaryjny
• 143 stacja poczty polowej
• 26 kasa polowa

Drugie formowanie

• 142 pułk strzelecki
• 190 pułk strzelecki
• 336 pułk strzelecki
• 27 pułk artylerii lekkiej
• 61 dywizjon przeciwpancerny
• 43 bateria przeciwlotnicza gwardii (do 3.04.1943)
• 427 dywizjon moździerzy (do 12.12.1942)
• 28 kompania rozpoznawcza
• 54 batalion saperów
• 255 batalion łączności
• 31 batalion medyczno-sanitarny
• 270 kompania chemiczna
• 97 kompania transportowa
• 275 piekarnia polowa
• 175 punkt weterynaryjny
• 1754 stacja poczty polowej
• 1711 kasa polowa

Podporządkowanie

Data	Front (okręg)	Armia	Korpus (grupa)
22 czerwca 1941	Front Północno-Zachodni (radziecki)	11 Armia (ZSRR)	16 Korpus Strzelecki
1 lipca 1941
10 lipca 1941		27 Armia (ZSRR)	29 Korpus Strzelecki
1 sierpnia 1941			65 Korpus Strzelecki
1 września 1941
1 października 1941	Front Zapasowy	31 Armia (ZSRR)
1 listopada 1941	Front Kaliniński	30 Armia (ZSRR)
1 grudnia 1941-1 maja 1942		31 Armia (ZSRR)
1 czerwca 1942		29 Armia (ZSRR)
1 lipca 1942
1 sierpnia 1942
1 września 1942	Front Zachodni (1941)
1 października 1942	Front Zachodni (1941)	31 Armia (ZSRR)
Na podstawie:[3]

Dowódcy dywizji

• płk Michaił Griszyn (był w 1939)^[4]

Nagrody i nazwy honorowe[3]

• 13 grudnia 1920 — «Saratowska»
• 18 grudnia 1921 — «Witebska» (zamiana nazwy)
• 26 września 1925 — «imienia Czechosłowackiego Proletariatu»
• 2 stycznia 1929 — Honorowy Rewolucyjny Czerwony Sztandar WCKW