Loading AI tools
polski bibliograf, polityk, senator Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Aleksander Semkowicz (ur. 17 czerwca 1885 w Tłustem, zm. 8 lipca 1954 w Warszawie) – polski bibliograf i introligator, miłośnik literatury Adama Mickiewicza, senator w II Rzeczypospolitej. Inicjator powołania Muzeum Literatury im. Adama Mickiewicza w Warszawie[1] i w latach 1950-1954 jego pierwszy dyrektor.
Aleksander Semkowicz (przed 1938) | |
Data i miejsce urodzenia |
17 czerwca 1885 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
8 lipca 1954 |
Senator V kadencji (II RP) | |
Okres |
od 1938 |
Przynależność polityczna | |
Dyrektor Muzeum Literatury im. Adama Mickiewicza w Warszawie | |
Okres |
od 1950 |
Poprzednik |
stanowisko utworzone |
Następca | |
Odznaczenia | |
|
Był synem Antoniego i Ludmiły z domu Faranowskiej. Jego stryjem był Aleksander Semkowicz, a bratem stryjecznym Władysław Semkowicz. Osierocony w wieku sześciu lat, wychowywał się w sierocińcu we Lwowie. W tym mieście uczył się w szkołach[2]. Po ukończeniu 3 klasy gimnazjum uczył się zawodu introligatora, a dzięki stypendium C. K. Wydziału Krajowego wyjechał na praktykę zawodową do Niemiec i przez 6 lat uczył się w zawodu, przebywając w Świebodzinie, Kilonii i Lipsku[2][3]. W 1909 ukończył studia w Królewskiej Akademii Graficznej w Lipsku[1][2]. Po powrocie w rodzinne strony założył największą wtedy na ziemiach polskich introligatornię Zakładu Narodowego im. Ossolińskich we Lwowie i pozostawał jej kierownikiem technicznym do 1917[2][1].
Od listopada 1918 do października 1919 służył w szeregach Wojska Polskiego, m.in. biorąc udział w wojnie polsko-ukraińskiej, a potem był kierownikiem archiwum map. oddz. kartograficznego we Lwowie i Przemyślu[2]. Po zwolnieniu z armii założył w 1920 we Lwowie własną firmę introligatorską we Lwowie. Z biegiem lat zaczął specjalizować się w konserwacji starodruków i gromadzić pamiątki związane z Adamem Mickiewiczem. W 1930 przeprowadził się z rodziną do nowo wybudowanego własnego domu nazwanego Domem pod Książką[1]. W 1931 został wybrany na starszego Cechu Introligatorów we Lwowie. W 1936 założył Związek Polskich Rzemieślników Chrześcijan województwa lwowskiego[2]. W 1938 mianowany radcą Lwowskiej Izby Rzemieślniczej[2]
By bibliofilem, należał do Rady bibliofilskiej w Warszawie[2]. Publikował w tej dziedzinie, m.in. pracę pt. O wydaniach Mickiewicza w ciągu stulecia (1926), za co Polska Akademia Umiejętności mianowała go współpracownikiem Komisji Historii Literatury Polskiej[2].
Był członkiem OZN. Po założeniu tegoż powołany do Tymczasowego Prezydium Okręgu Lwowskiego, potem został członkiem Rady Okręgowej OZN, członkiem Okręgowego Biura Studiów i przewodniczącym komisji rzemieślniczej[2]. W Sekretariacie Porozumiewawczym POS prowadził sekcję gospodarczą miejską i został członkiem Komitetu Wykonawczego[2]. W 1938 został wybrany senatorem V kadencji (1938–1939)[4] z województwa lwowskiego, pracował w komisjach: gospodarczej, skarbowej i społecznej.
Po wybuchu II wojny światowej i włączeniu Lwowa do ZSRR utracił swój zakład, którego wyposażenie wywieziono w głąb ZSRS. W związku z utratą pracy zatrudnił się jako konserwator zabytkowych książek w Ossolineum. Podczas okupacji niemieckiej rodzina została eksmitowana, a Semkowicz utrzymywał ją z handlu kartoflami. W 1944 został zesłany do Donbasu, skąd wrócił pieszo[1] po 9 miesiącach i osiadł w 1946 w Krakowie.
Po przeprowadzce do Krakowa Semkowicz kontynuował pracę starodrukami Mickiewicza. Wkrótce potem powierzono mu organizację w Warszawie wystawy z okazji 150-lecia urodzin Mickiewicza. W związku z nowym zadaniem przeprowadził się wraz z żoną do Warszawy. Był inicjatorem powołania Muzeum Literatury im. Adama Mickiewicza w Warszawie[1] i od 1950 jego pierwszym dyrektorem.
24 września 1912 ożenił się z Heleną Heinke. Miał z nią czworo dzieci: Władysława, Jana, Stanisławę i (zmarłą w dzieciństwie) Helenę[5][6]. Zmarł 8 lipca 1954 w Warszawie. Został pochowany na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 133-6-22)[7].
Wdowa skatalogowała i przekazała na rzecz muzeum pozostały po nim prywatny księgozbiór związany z Mickiewiczem[1].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.