Chyszów
historyczna dzielnica Tarnowa, osiedle nr 9 będące jednostką pomocniczą Gminy Miasta Tarnowa Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Chyszów – dzielnica Tarnowa, osiedle nr 9 będące jednostką pomocniczą Gminy Miasta Tarnowa. Obszar Chyszowa włączono do Tarnowa w 1951 roku.
| Część miasta Tarnowa | |
 Lasek Chyszowski w barwach jesieni | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Miasto | |
| W granicach Tarnowa |
1 stycznia 1951[1] |
| SIMC |
0981587 |
| Populacja (2022) • liczba ludności |
|
| Strefa numeracyjna |
14 |
| Kod pocztowy |
33-100 |
| Tablice rejestracyjne |
KT |
Plan Chyszowa | |
Położenie na mapie Tarnowa | |
| 50°01′01,0″N 20°57′38,9″E | |
Osiedle Chyszów położone jest w środkowej i zachodniej części miasta. Leży na prawym brzegu Białej. Przez rzekę graniczy ze Świerczkowem, częścią Mościc. Od wschodu sąsiaduje ze Strusiną, sięgając ulic Osiedle i Obywatelskiej. Rozciąga się na południe od Klikowej, od Rowu Chyszowskiego (na północy) po linię kolejową nr 91 (na południu).
Pierwsze wzmianki o Chyszowie, jako wsi, pochodzą z początku XV wieku. 4 marca 1426 roku podkomorzy sandomierski Andrzej z Żelichowa ustalił granicę pomiędzy dobrami Jana z Tarnowa a Chyszowem, należącym do szlachetnych Jana i Piotra[2]. Wieś została założona przez Jana Romera, za zgodą króla Władysława Jagiełły[3] i przez wieki była siedzibą rodu Romerów. Na przełomie XVI i XVII wieku Romerowie opuścili Chyszów, przesiedlając się do Bieździedzy. W XIX wieku Chyszów był własnością folwarczną książąt Sanguszków[4].
Po I rozbiorze Polski Chyszów znalazł się w Królestwie Galicji i Lodomerii. W 1884 roku w Chyszowie funkcjonowały dwa młyny wodne[5]. W 1892 roku władze austriackie otworzyły we wsi pierwszą szkołę[6]. Książę Eustachy Stanisław Sanguszko zbudował tu stadninę koni, w której hodowano m.in. konie czystej krwi arabskiej. W 1906 roku oddano do użytku biegnącą przez Chyszów linię kolejową nr 115[7]. W 1915 roku, w czasie I wojny światowej, na terenie Chyszowa otwarto cmentarz wojskowy. W 1917 roku rozpoczęły działalność warsztaty naprawy taboru kolejowego, w 1951 roku przekształcone w Zakłady Mechaniczne „Tarnów”[8].
.jpg)
Po zakończeniu II wojny światowej, w wyniku reformy rolnej, stadninę i dobra folwarczne Sanguszków upaństwowiono. W 1951 roku obszar Chyszowa został włączony do Tarnowa[9]. W 1966 roku ukończono, rozpoczętą dwa lata wcześniej, budowę nowej szkoły podstawowej. W latach 70. XX wieku część Chyszowa zadrzewiono, tworząc lasek Chyszowski – strefę ochronną dla Zakładów Azotowych[10].
Po roku 1990 teren dawnego folwarku został opuszczony, część zabudowań wyburzono, w 2011 roku otwarto tu plac targowy „Chyszów”. W 2023 roku uchwałą rady miasta utworzono osiedle nr 9 „Chyszów", jednostkę pomocniczą Gminy Miasta Tarnowa[11].
Chyszów jest najmniejszym pod względem liczby ludności osiedlem Tarnowa, na koniec 2022 roku mieszkało w nim 1956 osób[12].
W 1921 roku we wsi Chyszów znajdowało się 66 budynków mieszkalnych, w który mieszkało 500 osób[13]. W połowie 1965 roku w tarnowskiej dzielnicy Chyszów, o powierzchni 364 ha, zameldowanych na stałe było 1591 mieszkańców[14]. Największą populację Chyszów odnotował w 2018 roku, od tego czasu liczba ludności systematycznie spada.
Liczba ludności osiedla nr 9 Chyszów w latach 2007-2022 (dane z raportów o stanie miasta)
.jpg)
Cmentarz wojenny nr 200
Cmentarz z okresu I wojny światowej zaprojektowany przez Antona Müllera, otwarty w 1915. Pochowano na nim 1358 żołnierzy.
Chyszów, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. I: Aa – Dereneczna, Warszawa 1880, s. 669.
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
