Loading AI tools
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Czyreń ogniowy (Phellinus igniarius (L.) Quél) – gatunek grzybów z rodziny szczeciniakowatych (Hymenochaetaceae)[1].
Systematyka | |
Domena | |
---|---|
Królestwo | |
Typ | |
Klasa | |
Rząd | |
Rodzina | |
Rodzaj | |
Gatunek |
czyreń ogniowy |
Nazwa systematyczna | |
Phellinus igniarius (L.) Quél. Enchir. fung. (Paris): 177 (1886) |
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Hymenochaetaceae, Hymenochaetales, Incertae sedis, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy takson ten zdiagnozował w 1753 r. Karol Linneusz nadając mu nazwę Boletus igniarius. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu w 1886 r. Lucien Quélet, przenosząc go do rodzaju Phellinus[1].
Synonimów naukowych ma ok. 80. Niektóre z nich[2]:
Nazwę polską nadał Stanisław Domański w 1967. W polskim piśmiennictwie mykologicznym gatunek ten opisywany był także jako czyreń ogniowy, czyr ogniowy, czyreń jabłoniowo-olszowy, czyreń bukowy[3]. Nazwy zwyczajowe: huba twarda, huba nieprawdziwa twarda, huba ogniowa, huba wierzbowa, żagiew ogniowa, żagiew płomienna[4].
Do podłoża przyrasta bokiem, trzonu brak. Szerokość 15–25 cm, grubość 8–15 cm, kształt początkowo bulwiasty, później płaski lub kopytkowaty. Powierzchnia szara, z czasem ciemniejąca, czasami spękana. Jest gładka lub delikatnie zamszowa, czasami zielona od porastających ją glonów i nieregularnie, koncentrycznie strefowana. Skórka jest twarda, brzeg kapelusza szeroki, zaokrąglony[5][6].
Rurkowaty. Rurki tworzą wiele warstw, każda ma grubość do 5 mm. Są tej samej barwy co owocnik, lub jaśniejsze[6]. Pory rurek bardzo drobne, okrągłe[5].
Grubość do 2 cm. Jest zdrewniały, strefowany i ma kolor od ciemnordzawobrązowego do kasztanowobrązowego[6].
Biały. Zarodniki bezbarwne, o rozmiarach 4–6,5 × 4–5,5 μm[6].
Występuje w Ameryce Północnej, Europie, Azji i na Wyspach Kanaryjskich[7]. W Polsce jest bardzo pospolity, zarówno na niżu, jak i w niższych położeniach górskich[3].
Występuje najczęściej w nadrzecznych lasach, nad potokami, ale także w sadach, ogrodach i różnego typu lasach i zaroślach. Rośnie głównie na wierzbach, ale także na innych drzewach liściastych; na buku, grabie i in[6]. Atakuje także drzewa owocowe[5].
Grzyb wieloletni, mogący żyć 10–15 lat. Głównie pasożyt atakujący żywe drzewa. Wywołuje białą zgniliznę drewna. Jest niejadalny[5].
Dawniej pocięte na plasterki i dobrze wysuszone owocniki wykorzystywane były do sporządzania tzw. hubek do rozniecania ognia za pomocą krzesiwa. Stąd właśnie pochodzą nazwy huba ogniowa, czyreń ogniowy, żagiew ogniowa, żagiew płomienna i czyr ogniowy[8].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.