W semestrze zimowym 2021/2022 na Uniwersytecie Europejskim Viadrina studiowało 4851 studentów. 30,7% stanowili obcokrajowcy z łącznie 105 państw. W 2021 uczelnia zatrudniała 588 pracowników, w tym 73 profesorów[2]. W latach 2022–2023 prezydentem (niem. Präsidentin) Uniwersytetu była prof. dr Eva Kocher(inne języki)[3].
Początki uniwersytetu sięgają 1989, kiedy w wyniku zmian politycznych społeczność Frankfurtu nad Odrą zapragnęła przywrócenia Viadriny. Postanowiono powołać uczelnię przy ówczesnej granicy Unii Europejskiej, pełniącą rolę pomostu między Wschodem i Zachodem. Kraj związkowy Brandenburgia zlecił Senatowi Założycielskiemu, złożonemu z 16 wybitnych międzynarodowych naukowców, opracowanie koncepcji nowego uniwersytetu we Frankfurcie, w efekcie czego Uniwersytet Europejski Viadrina został założony 15 lipca 1991. Uroczystość otwarcia miała miejsce 6 września 1991, zaś pierwszy rok akademicki rozpoczął się 19 października 1992[4][5]. Pierwszym Rektorem został prof. dr Knut Ipsen z Uniwersytetu Ruhry w Bochum. Viadrina wkrótce stała się uczelnią transgraniczną, kiedy 10 czerwca 1998 otwarto Collegium Polonicum w Słubicach jako jednostkę wspólną z Uniwersytetem im. Adama Mickiewicza w Poznaniu[6].
Uczelnia nawiązuje do historii pierwszej frankfurckiej uczelni – Uniwersytetu Viadrina (niem. Brandenburgische Universität Frankfurt(inne języki)), funkcjonującego w latach 1506–1811, kontynuując jego tradycje[4]. Prawnym następcą dawnego uniwersytetu jest jednak dzisiejszy Uniwersytet Wrocławski.
Nazwa Viadrina pochodzi z łaciny i oznacza po polsku ‘odrzańska’, stanowiąc nawiązanie do Uniwersytetu Viadrina (1506–1811).
Senatorzy-założyciele w latach 1991–1993
(z podaniem przynależności w chwili członkostwa w Senacie)[7]:
Rektor prof. dr Knut Ipsen (Uniwersytet Ruhry w Bochum)
DariuszD.ZywalewskiDariuszD., Z historii Collegium Polonicum [online], Collegium Polonicum. Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Europa-Universität Viadrina Frankfurt (Oder), 18 marca 2019 [dostęp 2022-10-16](pol.).