Loading AI tools
doktryna polityczna dyktatury Francisco Franco, czasem uznawana za hiszpański wariant faszyzmu Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Frankizm – doktryna polityczna i społeczna wywodząca się od hiszpańskiego wojskowego i dyktatora Francisca Franco, czerpiąca z ideologii faszystowskiej i przez dużą część badaczy klasyfikowana jako hiszpańska gałąź tej ideologii[1][2][3][4][5], choć nie przez wszystkich[6][7]. Rządy frankistowskie zakończyły się w 1975 w momencie rozpoczęcia transformacji ustrojowej w Hiszpanii.
Istotnymi składnikami frankizmu były:
W polityce wewnętrznej reżim generała Franco przede wszystkim zwalczał wszelkie ruchy komunistyczne i socjalistyczne, nie cofając się przed najostrzejszymi środkami. Przeciwdziałał wszelkim ruchom autonomistycznym. Państwo Hiszpańskie stało się państwem ściśle unitarnym, a Katalonię i Kraj Basków na pewien czas objęto specjalnym statusem okupacyjnym. Generał Franco rządził osobiście – mimo iż był monarchistą, nie zdecydował się na przywrócenie monarchii. Miała być ona wprowadzona na nowo (instaurada, a nie restaurada) dopiero po jego śmierci. W życiu gospodarczym Hiszpanii frankistowskiej z początku dominował szeroki interwencjonizm państwowy. W obliczu coraz słabszych wyników gospodarczych w latach 60. XX wieku nastąpił zwrot ku gospodarce zdecydowanie wolnorynkowej (hiszpański cud gospodarczy).
Polityka zagraniczna frankistowskiej Hiszpanii była przede wszystkim pochodną frankistowskiego radykalnego antykomunizmu. W latach wojny domowej oddziały nacjonalistów korzystały z wojskowej pomocy Włoch i Niemiec. Podczas II wojny światowej Hiszpania zachowywała dogodną dla aliantów neutralność i mimo niemieckich nacisków nie przystąpiła do wojny po stronie Osi. W ramach „antybolszewickiej krucjaty” jednostki hiszpańskich ochotników („Błękitna Dywizja”, później „Błękitny Legion”) walczyły ramię w ramię z wojskami niemieckimi (i wielu innych państw Europy) przeciwko Związkowi Radzieckiemu. W latach zimnej wojny frankistowska Hiszpania współpracowała wojskowo i politycznie ze Stanami Zjednoczonymi, pozostając jednak poza NATO. Jednym z priorytetów, wynikającym z idei hispanidad, były również dobre stosunki z krajami kręgu kultury iberyjskiej.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.