Loading AI tools
pierwszy z legendarnych Trzech Czcigodnych, najdawniejszych władców Chin Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Fuxi (chiń. 伏羲; pinyin Fúxī, znany też jako Taihao, chiń. 太皞; dosł. „Wielki Blask”) – w mitologii chińskiej pierwszy z legendarnych Trzech Czcigodnych, najdawniejszych władców Chin. Według traktatu Huainanzi jest bogiem Wschodu i planety Jowisz[1].
Nüwa i Fuxi | |||||||||||
Imię chińskie | |||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||
Był synem boga piorunów Leishena i dziewczyny z kraju Huaxu[1]. Miał siostrę Nügua (Nüwa), z którą ożenił się, wbrew późniejszym zasadom etycznym Chińczyków[2]. Miał być twórcą heksagramów umieszczonych w księdze Yijing[2] oraz magicznego kwadratu luoshu[3]. Przypisuje mu się także wynalezienie sieci do łowienia ryb, ustanowienie małżeństwa[2], nauczenie ludzi uprawy ziemi i rozniecania ognia (choć inne legendy jako dawcę ognia wymieniają Żółtego Cesarza lub Suirena)[1]. Uważa się, że w micie o Fuxi przetrwały w zbiorowej pamięci elementy wydarzeń epoki neolitycznej[4].
Fuxi zazwyczaj przedstawiany jest jako pół człowiek, pół wąż (lub smok)[1]. Na płaskorzeźbach pochodzących z epoki Han Fuxi i Nügua przedstawiani są często jako ciasno splecione ze sobą węże[2]. Fuxi trzyma w dłoni kątownik, będący symbolem budownictwa, ale także uzdrawiających i magicznych sił[2]. Często przedstawiany jest także jako postać o głowie wołu i ciele smoka pokrytym łuskami[2].
Według mitu narodowości Yao, Fuxi i Nügua byli parą dzieci, które jako jedyni ludzie ocaleli z wielkiej powodzi, dzięki pomocy boga piorunów i tykwie, w której się schronili. Stąd też ma pochodzić imię Fuxi (brat-tykwa)[1]. Po potopie Fuxi miał poślubić swoją siostrę, która urodziła pierwszych ludzi[1]. Postać Fuxi występuje też w wierzeniach ludu Miao[4].
W tradycji konfucjańskiej próbowano datować czasy Fuxi na lata 2852–2737 p.n.e[4]. W Henanie i Szantungu znajdują się dwa grobowce kojarzone z Fuxi, natomiast w Tianshui znajduje się poświęcona mu świątynia[4].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.