Loading AI tools
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Ion Druță (mołdawską cyrylicą Ио́н Дру́цэ, wym. [jon drut͡sə], ros. Ива́н Пантеле́евич Дру́ца, Iwan Pantielejewicz Druca; ur. 3 września 1928 w Horodiște, zm. 28 września 2023 w Moskwie[1]) – mołdawski prozaik, dramaturg, eseista i publicysta; członek honorowy Akademii Rumuńskiej. Jest najczęściej tłumaczonym na języki obce współczesnym pisarzem mołdawskim[2]. Od 1960 roku mieszkał na stałe w Moskwie. W polskojęzycznych źródłach i opracowaniach jego nazwisko zapisywane bywa jako „Ion Druce”[3].
Data i miejsce urodzenia |
3 września 1928 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
28 września 2023 |
Narodowość |
mołdawska |
Język | |
Dziedzina sztuki |
Ion Druță urodził się w Rumunii, we wsi Horodiște (obecnie rejon Dondușeni w Mołdawii). W 1945 roku ukończył kurs traktorzysty, 1946 szkołę leśnictwa, a w 1957 roku kurs literatury pięknej w Instytucie Maksyma Gorkiego w Moskwie. Początkowo bywał jako pisarz często oskarżany przez mołdawskie urzędy oraz krytykę literacką o nacjonalizm i odrzucenie zasad socrealizmu. Z tego powodu Druță pierwsze swe utwory wydawał głównie w Rosji, gdzie krytyka literacka była bardziej liberalna[2].
Najsłynniejszym dziełem Iona Druță jest nowela pt. Ostatni miesiąc jesieni (rumuński Ultima lună a toamnă, 1962–1976)[4]. Innym znanym utworem jest powieść pt. Biała Cerkiew (rum. Biserica Albă, 1981). Akcja Białej Cerkwi rozgrywa się w czasie jednej z wielu wojen turecko-rosyjskich w XVIII wieku. Głównymi bohaterami utworu są przełożony mołdawskiego monasteru Neamț – Paisjusz (Wieliczkowski), w brzmieniu mołdawskim Paisie Velicikowski oraz Grigorij Potiomkin – rosyjski generał carycy Katarzyny II. Obydwaj są przedstawieni jako obrońcy Mołdawii. Bronią przeora są modlitwy odmawiane do Boga, zaś bronią Potiomkina – waleczne czyny. Najważniejszym wątkiem dzieła jest budowa cerkwi, symbolu zwycięstwa nad cierpieniem i zniszczeniami spowodowanymi wojną. Budowa świątyni stanowi także symbol odbudowy kraju. Obecność Rosjan i w ogóle kultury ruskiej w Mołdawii jest w Białej Cerkwi przedstawiona w pozytywnym świetle (według autora wpłynęła na postęp cywilizacyjny w kraju)[5].
Utwory Iona Druță zostały przetłumaczone na wiele języków, m.in. na język polski, rosyjski, czeski i słowacki.
Większość mołdawskich publikacji Iona Druță ukazało się w czasie, gdy język mołdawski zapisywano cyrylicą.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.