Jan Skarbek (1710–1772)

Jan Skarbek herbu Abdank (ur. 1710, zm. 27 stycznia 1772) – kasztelan inowrocławski, właściciel dóbr Izbicy.

Ten artykuł dotyczy kasztelana inowrocławskiego. Zobacz też: Inne osoby o tym imieniu i nazwisku.

Jan Skarbek

Rodzina	Skarbkowie herbu Abdank
Data urodzenia	1710
Data śmierci	27 stycznia 1772
Ojciec	Franciszek Skarbek
Matka	Franciszka Kadzidłowska
Żona	Anna Gajewska, Konstancja Bruchental
Dzieci	z Konstancją Bruchental: Eugeniusz (1761-1842) Kacper (1763-1823) Michał (1769-1794)

Życiorys

Pochodził ze starej rodziny sięgającej swoją historią średniowiecza. Był synem wojewody łęczyckiego Franciszka i jego pierwszej żony Franciszki z Kadzidłowskich. Jan miał trójkę rodzeństwa: Władysława, Wojciecha i Mariannę.

Od ojca Jan otrzymał przed 1733 r. starostwo tuszyńskie, położone w powiecie piotrkowskim. W styczniu 1733 został marszałkiem sejmiku kujawskiego w Radziejowie, a w tym samym roku posłował z województwa łęczyckiego na sejm konwokacyjny; był w tym okresie stronnikiem saskim. Był członkiem konfederacji generalnej zawiązanej 27 kwietnia 1733 roku na sejmie konwokacyjnym^[1]. W latach 1744, 1746 i 1754 posłował z woj. łęczyckiego na kolejne sejmy; w 1745 r. został szambelanem królewskim. Poseł województwa inowrocławskiego na sejm 1756 roku^[2]. Konsyliarz konfederacji Czartoryskich w 1764 roku^[3]. W 1764 roku wybrany sędzią kapturowym województwa brzeskokujawskiego^[4] W 1764 roku był posłem na sejm konwokacyjny z województwa inowrocławskiego i elektorem króla Stanisława-Augusta. Na sejmie konwokacyjnym 1764 roku wyznaczony do Komisji Wojskowej Koronnej^[5]. Dnia 14 grudnia tegoż roku uzyskał za to kasztelanię inowrocławską. W 1766 roku został wyznaczony senatorem rezydentem^[6]. W 1767 r. przystąpił do prosaskiej konfederacji radomskiej, ale w czasie konfederacji barskiej (1768–1772) popierał Stanisława Augusta.

Zmarł 27 stycznia 1772 roku, a pochowany został przy pierwszej żonie w kościele przyklasztornym oo. Paulinów w Brdowie, w rodzinnej krypcie.

Przypisy

1. Konfederacya generalna omnium ordinum Regni et Magni Ducatus Lithuaniae na konwokacyi generalney Warszawskiej uchwalona [...] 27 (słow. [...] kwietnia [...] 1733, s. 40.
2. Kuryer Polski 1756 nr CLXIII [b.n.s]
3. Konfederacya Generalna Koronna Po doszłym Seymie Convocationis Zaczęta w Warszawie Dnia 23. Czerwca Roku Pańskiego 1764. Ręką J. O. Xcia Jmci Prymasa Korony Polskiey [...] Stwierdzona, s. 6.
4. Dzieje Ziemi Kujawskiej oraz Akta historyczne do nich służące. T. 5, Lauda i instrukcye 1733-1795, Warszawa 1888, s. 156.
5. Volumina Legum, t. VII, Petersburg 1860, s. 29.
6. Volumina Legum, t. VII, Petersburg 1860, s. 222.

Bibliografia

• Jarosław Dumanowski, Jerzy Dygdała, Skarbek Jan h. Abdank (ok. 1710–1772), kasztelan inowrocławski, [w:] Polski słownik biograficzny, t. XXXVIII, Warszawa-Kraków 1997–1998, s. 17-19.