Kaplica św. Katarzyny w Jekaterynburgu
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Kaplica św. Katarzyny Aleksandryjskiej (ros. Часовня во имя Святой великомученицы Екатерины) – prawosławna kaplica (czasownia) znajdująca się w Jekaterynburgu. Wzniesiona w 1998 na placu Pracy, w miejscu ołtarza głównego dawnego soboru św. Katarzyny (zniszczonego w 1930).
| kaplica/czasownia | |||||||||||||||
.jpg) Kaplica św. Katarzyny | |||||||||||||||
| Państwo | |||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Obwód | |||||||||||||||
| Miejscowość | |||||||||||||||
| Wyznanie | |||||||||||||||
| Kościół | |||||||||||||||
| Eparchia | |||||||||||||||
| Wezwanie | |||||||||||||||
| Wspomnienie liturgiczne | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
| |||||||||||||||
Położenie na mapie Jekaterynburga  | |||||||||||||||
Położenie na mapie Rosji  | |||||||||||||||
Położenie na mapie obwodu swierdłowskiego  | |||||||||||||||
 56°50′18,0″N 60°36′27,0″E | |||||||||||||||
W 1723 na miejscu dzisiejszej kaplicy rozpoczęto budowę cerkwi dedykowanej św. Katarzynie Aleksandryjskiej[1][2]. W 1726 cerkiew została konsekrowana i rozpoczęły się w niej regularne nabożeństwa liturgiczne[1][2]. W pierwszej połowie XVIII w. była to jedna z nielicznych prawosławnych świątyń znajdujących się na terenie Jekaterynburga[1]. Lata zaniedbań i ciężkie warunki klimatyczne sprawiły, że wkrótce stan techniczny obiektu zaczął pozostawiać wiele do życzenia i parokrotnie musiał być on gruntownie remontowany[3]. Ostatecznie w 1747 cerkiew spłonęła[1][2]. Dziesięć lat później rozpoczęto wznoszenie na tym miejscu nowej świątyni[2]. Budowa rozpoczęła się w 1758, a do konsekracji głównej świątyni nowego soboru św. Katarzyny doszło w 1768[2]. W czasach Imperium Rosyjskiego był on jednym z głównych symboli architektonicznych miasta i zarazem jego największą świątynią[4]. Sytuacja zmieniła się po przewrocie bolszewickim. W lutym 1930 sobór został zamknięty, a w dniach 5–8 kwietnia tegoż roku wysadzony w powietrze[1][2].
Pustą przestrzeń, uzyskaną poprzez zniszczenie soboru, władze sowieckie zagospodarowały jako teren rekreacyjno-spacerowy[5]. Powstał tu plac Pracy, przy którym swe siedziby znalazły najważniejsze urzędy partyjne miasta[5]. W 1962 po jego środku umiejscowiona została fontanna Kamienny Kwiat[6]. Aspekt religijny tej części miasta został przywrócony dopiero po rozpadzie Związku Radzieckiego i przemianach, jakie zaszły w Federacji Rosyjskiej. 18 sierpnia 1991 na terenie zajmowanym niegdyś przez zniszczony sobór umieszczono drewniany krzyż[7]. Stanął on w miejscu dawnego ołtarza głównego świątyni[2]. Miało to być upamiętnienie dawnego soboru oraz stanowić znak pamięci o dawnym religijnym przeznaczeniu obecnego placu Pracy[7].
6 października 1997 mer Jekaterynburga, Arkadij Czerniecki, wydał zarządzenie, na mocy którego postanowiono, że drewniany krzyż stojący na placu Pracy zostanie zastąpiony prawosławną kaplicą[8][9]. Z inicjatywą jej budowy wystąpiła grupa wiernych, a pomysł ten spotkał się z poparciem biskupa Nikona[8]. Jeszcze tego samego roku teren ten pobłogosławił były ordynariusz diecezji, biskup Melchizedek[10]. Administracja miejska zapowiedziała pełne wsparcie projektu[9]. W 1998 władze Jekaterynburga i jego mieszkańcy obchodzili 275. rocznicę założenia miasta[8]. Już rok wcześniej[11] rozpoczęto wznoszenie wspomnianej kaplicy o charakterze czasowni[8]. W 1998 kaplica została uroczyście oddana do użytku[8]. W 2010 rozgorzał spór, gdy władze eparchii jekaterynburskiej reprezentowane przez arcybiskupa Wincentego wraz z władzami obwodu swierdłowskiego ogłosiły plany odbudowy soboru Jekatierińskiego[12]. Pomysł ten doprowadził do wielkiego konfliktu wśród mieszkańców i elit miasta[13] oraz do wielotysięcznej manifestacji przeciwników odbudowy[14]. Wstępne projekty rekonstrukcji soboru zakładały włączenie istniejącej kaplicy w bryłę soboru[15].
11 sierpnia w kaplicy św. Katarzyny odprawiona została Boska Liturgia, m.in. w intencji odbudowy soboru[16]. Było to pierwsze nabożeństwo eucharystyczne, jakie zostało odprawione w kaplicy, gdyż z reguły w czasowniach nie dochodzi do tego typu celebracji[16]. Była to też pierwsza liturgia odprawiona na terenie zniszczonego soboru Jekatierińskiego[16].
Kaplica św. Katarzyny w Jekaterynburgu powstała przy współpracy przedstawicieli strony kościelnej, władz miasta oraz Katedry Historii Sztuki i Restauracji Uralskiej Państwowej Akademii Architektury i Sztuki[8][11]. Czasownia zbudowana została w stylu bizantyjsko-rosyjskim, dolna część budowli ma formę czworoboku, każdemu z jego narożników nadano formę kolumny[17]. Górna, zadaszona część budynku w formie oktagonu, z czterema oknami[17]. Cztery złote kopuły wyrastają z kolumn, piąta umieszczona na szczycie dachu[17]. Wszystkie pięć zwieńczone prawosławnymi krzyżami, także barwy złotej[17]. Autorem projektu architektonicznego był A. Dołgow[18]. Kaplica została wzniesiona przy finansowym wsparciu Jekaterynburskiego Społeczno-Charytatywnego Funduszu Historii i Archeologii[19], a także wielu prywatnych i państwowych przedsiębiorstw działających na terenie Rosji[18]. Kaplicę konsekrowano 7 grudnia 1998[20].
- według kalendarza juliańskiego
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
