Kielno (województwo pomorskie)

Kielno (dodatkowa nazwa w j. kaszub. Czelno) – kaszubska wieś letniskowa w Polsce, położona w województwie pomorskim, w powiecie wejherowskim, w gminie Szemud na północ od jeziora Tuchomskiego w otulinie Trójmiejskiego Parku Krajobrazowego.

Integralne części wsi Kielno^[4][5]

SIMC	Nazwa	Rodzaj
1015334	Bożanka	część wsi
1015340	Brzozówka	część wsi
1015386	Dębnica	część wsi
1015481	Hamowana	część wsi
1015660	Mrówczy Zamek	część wsi
1015736	Place	część wsi

Zobacz też: Kielno w innych znaczeniach tej nazwy.

Kielno

wieś
Kielno, widok na kościół parafialny pw. św. Wojciecha Biskupa i Męczennika
Państwo	Polska
Województwo	pomorskie
Powiat	wejherowski
Gmina	Szemud
Liczba ludności (2021-12-31)	2008[1]
Strefa numeracyjna	58
Kod pocztowy	84-208[2]
Tablice rejestracyjne	GWE
SIMC	0175290
Położenie na mapie gminy Szemud Kielno
Położenie na mapie Polski Kielno
Położenie na mapie województwa pomorskiego Kielno
Położenie na mapie powiatu wejherowskiego Kielno
54°27′10″N 18°20′01″E[3]
Strona internetowa

Pierwsze historyczne wzmianki o Kielnie pochodzą z roku 1325^{[potrzebny przypis]}. Wieś królewska w powiecie gdańskim województwa pomorskiego w II połowie XVI wieku^[6].

W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Kielno. W latach 1973–1976 miejscowość była siedzibą gminy Kielno. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa gdańskiego.

Nazwa Kielno pochodzi od dawniej stosowanego słowa „kiel” oznaczającego pniak, czyli miejsce wykarczowane. Pisownia nazwy wsi zmieniała się na przestrzeni dziejów: Kelne, Kelnam, Callen, de Kelna, Kyelnya, Calgn itp. Krzyżacy stosowali nazwę Kölln am Walde, a podczas okupacji pruskiej i niemieckiej była używana nazwa Kölln^[7]. Po wojnie trzynastoletniej wieś przybrała czasowo nazwę Kolno^[7][8]. Aktualna nazwa pojawia się dopiero w 1534 roku^[7].

W Kielnie urodził się kaszubski poeta Alojzy Nagel. Z Kielna pochodził też ppor. Klemens Wicki, szef siatki wywiadowczej Związku Walki Zbrojnej, patron szkoły w Pępowie, odznaczony pośmiertnie Orderem Krzyża Niepodległości^[9].

W centrum wsi znajduje się jezioro.

W okolicach Kielna przechodzi droga ekspresowa tzw. Trasa Kaszubska nr S6.

Demografia

Wieś Kielno ma 2008 mieszkańców (dane na koniec roku 2021), z czego 47,8% stanowią kobiety, a 52,2% mężczyźni. W latach 1998–2021 liczba mieszkańców wzrosła o 128,2%^[1].

Zabytki

Według rejestru zabytków NID^[10] na listę zabytków wpisane są:

• kościół parafialny pw. św. Wojciecha Biskupa i Męczennika, ul. Oliwska 22, poł. XVIII, 1870, 1903, nr rej.: A-526 z 15.06.1971 i z 5.07.2016
• cmentarz rzymskokatolicki przy kościele, XVIII-XX w., nr rej.: A-526 z 31.08.2016.

Kościół rozbudowany został w latach 1870 i 1903 z pochodzącej z XVIII wieku kaplicy, wyposażenie pochodzi z drugiej połowy XVIII wieku.

Galeria

• 
  Kościół
• 
  Cmentarz
• 
  Jezioro Kielno
• 
  Biblioteka

Zobacz też

• Aglomeracja trójmiejska
• Bojano
• Chwaszczyno
• Dekanat Kielno
• Kieleńska Huta
• Koleczkowo
• Warzno

Przypisy

1. Wieś Kielno (pomorskie) w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2023-09-27], liczba ludności na podstawie danych GUS.
2. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 469 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
3. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 52861
4. Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200).
5. GUS. Rejestr TERYT.
6. MarianM. Biskup MarianM., AndrzejA. Tomczak AndrzejA., Mapy województwa pomorskiego w drugiej połowie XVI w.: rozmieszczenie własności ziemskiej, sieć parafialna, [w:] kpbc.umk.pl, „Roczniki Towarzystwa Naukowego w Toruniu”, 58 (1), Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1955, s. 89 [dostęp 2023-09-27] (pol.).???
7. Bork 1992 ↓, s. 31.
8. Kielno, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. IV: Kęs – Kutno, Warszawa 1883, s. 35.
9. NASZ PATRON | Szkoła Podstawowa im. ppor. Klemensa Wickiego w Pępowie [online] [dostęp 2023-09-05] [zarchiwizowane z adresu 2023-09-27] (pol.).
10. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo pomorskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 23 lipca 2024, s. 119 [dostęp 2021-12-28].

Bibliografia

• BolesławB. Bork BolesławB., Kielno. Przeszłość i teraźniejszość wsi lesôckich w literaturze i pamięci mieszkańców [PDF], Bojan: Zrzeszenie Kaszubsko-Pomorskie, Oddział Szemud, 1992 [dostęp 2023-02-03] [zarchiwizowane z adresu 2023-02-03] (pol. • kaszub.).