Lagoa do Fogo

Lagoa do Fogo^[1] – jezioro kalderowe w centralnej części wyspy São Miguel, w archipelagu Azorów, należącym do Portugalii.

Lagoa do Fogo

Położenie
Państwo	Portugalia
Lokalizacja	Azory
Wysokość lustra	580 m n.p.m.
Morfometria
Powierzchnia	1,53 km²
Wymiary • max długość • max szerokość	2280 m 985 m
Głębokość • średnia • maksymalna	13,7 m 31,6 m
Długość linii brzegowej	5,5 km
Objętość	23 443 191 m³
Hydrologia
Rodzaj jeziora	kalderowe
Położenie na mapie Azorów Lagoa do Fogo
Położenie na mapie Oceanu Atlantyckiego Lagoa do Fogo
38°32′02″N 28°37′45″W

Zajmuje powierzchnię 1,53 km². Długość maksymalna lustra jeziora wynosi 2280 m, szerokość maksymalna 985 m. Linia brzegowa mierzy 5,5 km. Głębokość maksymalna dochodzi do 31,6 m, średnia – 13,7 m. Ma około 0,023 km³ objętości^[2]. Jezioro położone jest w obszarze masywu stratowulkanicznego Água de Pau. Wypełnia wewnętrzną kalderę wulkaniczną masywu, o wymiarach 2,5 × 3 km. Powstała ona około 15 000 lat temu, w wyniku zapadnięcia się stożka wulkanicznego. Ostatnia notowana aktywność w kalderze wystąpiła 10–12 lutego 1564 i miała drugi stopień eksplozywności wulkanicznej^[3][2][4].

Plaża nad jeziorem i jedna ze ścian kaldery

Lustro wody leży na wysokości 580 m n.p.m., przy czym najwyższy punkt całego masywu – Pico da Barrosa, mierzy 949 m n.p.m. Zbocza wokół jeziora są przeważnie urwiste, o nachyleniu dochodzącym do około 48°. Południowe i zachodnie stoki porasta roślinność krzewiasta, północne i wschodnie lasy. Duże nachylenie zboczy sprzyja zjawisku erozji. Podczas ulewnych deszczy materiał skalny jest porywany przez spływającą gwałtownie wodę i osadzany na brzegach i dnie jeziora. Lagoa do Fogo zasilane jest głównie przez opad atmosferyczny i spływ powierzchniowy^[2].

Od 1974 istnieje Reserva Natural da Lagoa do Fogo, obejmujący obszar 5,07 km². Nad jeziorem obserwowano m.in. rybitwę rzeczną i mewę atlantycką^[5]. Jest jedną z atrakcji turystycznych Azorów. Zbocza są strome, ale nad lustro wody prowadzi bezpieczna ścieżka^[6].

W 2012 plaża znad jeziora Lagoa do Fogo znalazła się w zestawieniu siedmiu „plaż-cudów” Portugalii^[7], zwyciężając w kategorii „dzika plaża”^[8].

Przypisy

1. Komisja Standaryzacji Nazw Geograficznych poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej: Europa. Część II. Warszawa: Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 2010, s. 180, seria: Nazewnictwo Geograficzne Świata. ISBN 978-83-254-0825-1.
2. Ana Sofia Nunes Ideias: Caracterização trófica e modelação da Lagoa do Fogo – S. Miguel, Açores. Faculdade de Ciências e Tecnologia da Universidade Nova de Lisboa, 2012. [dostęp 2018-02-03]. (port.).
3. E. Venzke (red.): Global Volcanism Program. Agua de Pau (382090). [w:] Volcanoes of the World [on-line]. Smithsonian Institution, 2013. [dostęp 2018-02-03]. (ang.).
4. Rosi Mauro, Paolo Papale, Luca Lupi, Marco Stoppato: Volcanoes. Firefly Books, 2003, s. 124–125. ISBN 1-55297-683-1. [dostęp 2018-02-03].
5. Reserva Natural da Lagoa do Fogo. Governo dos Açores. [dostęp 2018-02-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-02-04)]. (port.).
6. David Sayers, Steward Murray: Azores. Bradt Travel Guides, 2016, s. 108. ISBN 978-1-78477-023-5. [dostęp 2018-02-03].
7. 7 Maravilhas – Praias de Portugal. 7maravilhas.pt. [dostęp 2018-02-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-02-04)]. (port.).
8. Luís J. Santos: E as 7 Maravilhas - Praias de Portugal são.... publico.pt, 2012-09-08. [dostęp 2018-02-03]. (port.).