Lekkoatletyka na Letnich Igrzyskach Olimpijskich 1912 – maraton

Bieg maratoński mężczyzn był jedną z konkurencji lekkoatletycznych rozgrywanych podczas V Igrzysk Olimpijskich w Sztokholmie. Bieg rozegrany został 14 lipca 1912 roku. Mistrzem olimpijskim w tej konkurencji został Południowoafrykańczyk Kenneth McArthur. Trasa maratonu liczyła 40,2 km.

Główny artykuł: Lekkoatletyka na Letnich Igrzyskach Olimpijskich 1912.

Letnie Igrzyska Olimpijskie 1912

Lekkoatletyka

Maraton

	Kenneth McArthur
	Christopher Gitsham
	Gaston Strobino

Maraton na Igrzyskach w Sztokholmie był pierwszym w historii igrzysk przeprowadzonym na trasie „w jedną stronę i z powrotem”. Biegacze wystartowali na stadionie, po wyjściu z niego kierowali się na północ do miasta Sollentuna, gdzie okrążali kościół i wracali tą samą trasą na stadion. W dniu zawodów było bardzo gorąco, co wpłynęło na wyniki maratonu olimpijskiego. Niektóre źródła podawały temperaturę 32 °C w cieniu.

Większość z najlepszych biegaczy długodystansowych pojawiło się w Sztokholmie. Stany Zjednoczone reprezentowała maksymalna liczba dwunastu zawodników, w tym: zwycięzcy Maratonu Bostońskiego z 1911 i 1912 roku, Clarence DeMar i Mike Ryan; dwóch biegaczy pochodzenia rdzennie amerykańskiego, Lewis Tewanima z plemienia Hopi i Andrew Sockalexis z plemienia Penobscot; oraz Joe Forshaw, brązowy medalista olimpijski w maratonie z Londynu. Brytyjczycy wysłali do Szwecji ośmiu maratończyków, w tym Harry’ego Barretta zwycięzcę Polytechnic race z 1909 roku.

Dwóch najlepszych zawodników Polytechnic race z 1912 roku nie było Brytyjczykami, lecz i oni pojawili się w Sztokholmie. Byli to Kanadyjczyk James Corkery, zwycięzca wyścigu i Christopher Gitsham, reprezentant Związku Południowej Afryki i drugi zawodnik w biegu. Związek reprezentował także Kenneth McArthur, który był rozpoznawalnym zawodnikiem poza granicami ZPA. W latach 1909–1911 wygrał on trzy biegi maratońskie w kraju, a przed Igrzyskami w Sztokholmie nigdy nie został na tym dystansie pokonany.

Z początku w biegu prowadził fiński zawodnik Tatu Kolehmainen. W połowie dystansu, w miejscowości Sollentuna, Gitsham był już na prowadzeniu z czasem 1-12:40,0. Kolejnymi zawodnikami byli Kolehmainen i McArthur i, nieco później, grupa pięciu zawodników: Fred Lord z Wielkiej Brytanii, Carlo Speroniz Włoch, Alexis Ahlgren i Sigfrid Jacobsson ze Szwecji oraz Kanadyjczyk James Corkery.

Na 25 kilometrze Kolehmainen dogonił Gitshama i biegli razem przez dziesięć kilometrów. Kiedy Fin zszedł z trasy na 35 kilometrze, drugi z Południowoafrykańczyków, McArthur, dołączył do swojego rodaka. Niedaleko wzgórza, na kilka kilometrów przed Stadionem, McArthur wysunął się na prowadzenie. Wbiegł na Stadion ze zdecydowaną przewagą. Gitsham zdobył drugie miejsce, zaś Amerykanin Gaston Strobino trzecie.

Bieg maratoński był także miejscem pierwszego przypadku śmierci zawodnika podczas igrzysk olimpijskich. Portugalski biegacz Francisco Lázaro, z powodu wysokiej temperatury i zmęczenia, zemdlał na trasie biegu. Został on przewieziony do Seraphin Hospital, gdzie w śpiączce zmarł następnego dnia o szóstej dwadzieścia rano.

Rekordy

Rekord świata	Thure Johansson (SWE)	2-40:35,0	Sztokholm, Szwecja	31.08.1909
Rekord olimpijski	Johnny Hayes (USA)	2-55:18,4	Londyn, Wielka Brytania	24.07.1908

Wyniki

Start

Kenneth McArthur wbiega na stadion.

Christopher Gitsham - wicemistrz olimpijski.

Gaston Strobino - brązowy medalista.

Oznaczenia:

• DNF - nie ukończył biegu
• DNS - nie wystartował

Miejsce	Zawodnik	Czas
1	Kenneth McArthur	2-36:54,8
2	Christopher Gitsham	2-37:52,0
3	Gaston Strobino	2-38:42,4
4	Andrew Sockalexis	2-42:07,9
5	James Duffy	2-42:18,8
6	Sigfrid Jacobsson	2-43:24,9
7	John Gallagher	2-44:19,4
8	Joseph Erxleben	2-45:47,2
9	Richard Piggott	2-46:40,7
10	Joseph Forshaw	2-49:49,4
11	Édouard Fabre	2-50:36,2
12	Clarence DeMar	2-50:46,6
13	Jean Boussière	2-51:06,6
14	Henry Green	2-52:11,4
15	William Forsyth	2-52:23,0
16	Lewis Tewanima	2-52:41,4
17	Harry Smith	2-52:53,8
18	Thomas Lilley	2-59:35,4
19	Arthur Townsend	3-00:05,0
20	Felix Kwieton	3-00:48,0
21	Frederick Lord	3-01:39,2
22	Jacob Westberg	3-02:05,2
23	Axel Simonsen	3-04:59,4
24	Carl Andersson	3-06:13,0
25	Edgar Lloyd	3-09:25.,0
26	Iraklis Sakellaropoulos	3-11:37,0
27	Hjalmar Dahlberg	3-13:32,2
28	Ivar Lundberg	3-16:35,2
29	Johannes Christensen	3-21:57,4
30	Olaf Lodal	3-21:57,6
31	Ödön Kárpáti	3-25:21,6
32	Calle Nilsson	3-26:56,4
33	Emmerich Rath	3-27:03,8
34	Otto Osen	3-36:35,2
35	Elmar Reiman	nieznany
—	Alexis Ahlgren	DNF
	Henry Barrett	DNF
	James Beale	DNF
	Thure Bergvall	DNF
	James Corkery	DNF
	Oscar Fonbæk	DNF
	Septimus Francom	DNF
	William Grüner	DNF
	David Guttman	DNF
	Karl Hack	DNF
	Bohumil Honzátko	DNF
	Aarne Kallberg	DNF
	Shizō Kanakuri	DNF
	Andrejs Kapmals	DNF
	Tim Kellaway	DNF
	Tatu Kolehmainen	DNF
	Andrejs Krūkliņš	DNF
	Francisco Lázaro	DNF
	Ivan Lönnberg	DNF
	Louis Pauteux	DNF
	Vladimír Penc	DNF
	Stuart Poulter	DNF
	Nikolajs Rasso	DNF
	John Reynolds	DNF
	Henrik Ripszám	DNF
	Francesco Ruggero	DNF
	Michael J. Ryan	DNF
	František Slavík	DNF
	Carlo Speroni	DNF
	Arthur St. Norman	DNF
	Dragutin Tomašević	DNF
	Gustaf Törnros	DNF
	Aleksandrs Upmals	DNF
—	Ben Allel	DNS
	Jean Capelle	DNS
	Mathias de Carvalho	DNS
	Nino Cazzaniga	DNS
	Orlando Cesaroni	DNS
	Nikołaj Chorkow	DNS
	Paul Coulond	DNS
	Charles Davenport	DNS
	George Day	DNS
	Alex Decoteau	DNS
	Ahmed Djebelia	DNS
	George Goulding	DNS
	Gaston Heuet	DNS
	Joseph Keeper	DNS
	Aleksandr Kraczenin	DNS
	Jean Lespielle	DNS
	Henry Lewis	DNS
	Henry Lorgnat	DNS
	Edmond Neyrinck	DNS
	Michaił Nikolski	DNS
	Alfred Nilsen	DNS
	Ole Olsen	DNS
	Jacob Pedersen	DNS
	Samuel Raynes	DNS
	Iosif Zaicew	DNS
	Alphonso Sanchez	DNS
	John Tait	DNS
	René Wilde	DNS

Bibliografia

• Athletics at the 1912 Stockholm Summer Games: Men's Marathon. sports-reference.com. [dostęp 2012-08-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-11-07)]. (ang.).