Loading AI tools
polska publicystka Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Lucyna von Bachman, primo voto Staszewska, secundo Ćwierczakiewiczowa (ur. 17 października 1826[1], zm. 26 lutego 1901 w Warszawie) – autorka książek kucharskich i poradników traktujących o prowadzeniu gospodarstwa domowego, publicystka.
Pochodziła z von Bachmanów, rodziny znanej z niepospolitej ekstrawagancji. Córka prawnika, odebrała wykształcenie domowe. Po rozwodzie z pierwszym mężem, obywatelem ziemskim Feliksem Staszewskim, poślubiła inżyniera Stanisława Ćwierczakiewicza.
Znana jest jako autorka książek kucharskich: Jedyne praktyczne przepisy wszelkich zapasów spiżarnianych oraz pieczenia ciast (Warszawa 1858, wyd. ros. pt. Jedinstwiennyje prakticzeskije prawiła dla prigotowlenija wsiakago roda pieczenij, warienij i raznych zapasow na zimu, Petersburg 1874) oraz 365 obiadów za pięć złotych (Warszawa 1860[2]), które doczekały się ponad 20 wydań. Później opublikowała kolejne pozycje: Poradnik porządku i różnych nowości gospodarskich (Warszawa 1876[3]), Naukę robienia kwiatów bez pomocy nauczyciela (Warszawa i Kraków 1879) i inne.
W 1883 roku za wydania swoich książek otrzymała w sumie 84 tysiące rubli, co stanowiło niemal trzykrotną wartość sporego majątku ziemskiego. Wysokie zarobki Ćwierczakiewiczowej stały się tematem dwóch felietonów w pismach warszawskich (w „Kłosach” i „Tygodniku Ilustrowanym”). Pod względem nakładów książki Ćwierczakiewiczowej przewyższały wydania dzieł Adama Mickiewicza czy Słowackiego[4].
W latach 1865–1894 prowadziła dział mody i gospodarstwa domowego w tygodniku „Bluszcz” oraz współpracowała z „Kurierem Warszawskim”. Po 1870 r. prowadziła przy ulicy Królewskiej 3 salon, w którym podejmowała gości przyrządzanymi przez siebie daniami.
Od 1875 r. redagowała popularny kalendarz dla kobiet Kalendarz na rok... Kolęda dla Gospodyń. Podobnie jak w czasopismach, z którymi współpracowała, publikowała w nim porady kulinarne i porady z zakresu gospodarstwa domowego. Jako zwolenniczka emancypacji propagowała samodzielną pracę zawodową kobiet. W części literackiej kalendarza zamieszczała nowele, opowiadania i jednoaktowe sztuki teatralne. Swoimi felietonami przyczyniła się do spopularyzowania walorów Zakopanego.
Zmarła 26 lutego 1901 w Warszawie. Została pochowana na cmentarzu ewangelicko-reformowanym w Warszawie (kwatera E-1-6)[5].
Była popularną postacią dziewiętnastowiecznej Warszawy, bohaterką opowiadań i anegdot, m.in. o jej legendarnej oszczędności, przez którą jej nazwisko zostało żartobliwie przekręcone na „Ćwierciakiewiczową”. Jednym z najbardziej znanych jej sympatyków był Bolesław Prus.
Ćwierczakiewiczowa posiadała nowoczesne, jak na swoje czasy, poglądy na kwestie np. higieny, czystości i zdrowia. Dodatkowy walor realizmu i autentyczności jej poradom dodawał fakt odwoływania się do opinii znanych i cenionych warszawskich autorytetów medycznych (i nie tylko). Zdaniem jednej z badaczek twórczości Lucyny Ćwierczakiewiczowej, Izabeli Wodzińskiej, promując zdrową dietę, ruch i gimnastykę, Ćwierczakiewiczowa znacznie wyprzedziła swoją epokę i stała się prekursorką obowiązującego dzisiaj trybu życia[6]. Sama była osobą bardzo otyłą[7].
W 2018 roku nakładem Wydawnictwa Literackiego ukazała się biografia Lucyny Ćwieczakiewiczowej Pani od obiadów. Lucyna Ćwierczakiewiczowa. Historia życia autorstwa Marty Sztokfisz[10].
Lucyna Ćwierczakiewiczowa jest główną bohaterką powieści Manueli Gretkowskiej pt. Mistrzyni, opublikowanej w 2021 roku przez wydawnictwo Znak literanova[11][12].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.