Loading AI tools
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Marianna Cel, ps. „Tereska” (ur. 14 stycznia 1918 w Budach, obecnie części wsi Cis[uwaga 1][uwaga 2][1], zm. ?) – hubalczyk, jedyna kobieta-żołnierz w oddziale mjra Henryka Dobrzańskiego[2].
Rodzicami Marii byli Franciszek Cel i Bronisława Cel z Łuczyńskich (lat 26)[1][3]. Miała rodzeństwo, siostry Zofię i Janinę oraz brata Jana[4]. Kiedy miała trzy lata zmarł jej ojciec, a mając sześć lat utraciła matkę[2]. Przeprowadzała żołnierzy we wrześniu 1939 bezpiecznymi ścieżkami przez okoliczne lasy, a następnie z własnej inicjatywy przecinała niemieckie linie telefoniczne[5]. Po zobaczeniu patrolu ułanów zapragnęła wstąpić do oddziału. Została w Cisie po najściu Niemców na wieś[5]. Była indagowana, ale przez nikogo nie została zdradzona. Wyjechała ze wsi i przybyła do Bielaw w wigilię Bożego Narodzenia. Została w oddziale po jego demobilizacji[5]. Była uczestnikiem patrolu na posterunek policji w Chlewiskach, a podczas boju pod Huciskiem opatrywała rannych. Za odwagę wykazaną podczas tego ostatniego starcia została awansowana do stopnia starszego ułana[6]. Wyjechała z zadaniem zleconym przez „Hubala” przed ostatnią walką oddziału pod Anielinem[5]. Po śmierci majora Dobrzańskiego mieszkała w Rzeczycy, a później wyjechała do Warszawy. Była poszukiwana przez Niemców[5]. Przez pewien czas jeździła jako łączniczka na trasie Warszawa-Lwów, a później (w 1942) wszelki ślad po niej zaginął[7].
Data śmierci i miejsce pochówku nie są znane. Istnieje szereg sprzecznych relacji o okolicznościach śmierci lub dalszych dziejach, m.in. pobycie na emigracji, przeżyciu wojny i pobycie w okolicach Radoszyc pod zmienionym nazwiskiem[8]. W rodzinnej miejscowości Cis znajduje się pomnik poświęcony jej pamięci.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.