Loading AI tools
słowacki ekonomista, polityk, 1. prezydent Słowacji (1993–1998) Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Michal Kováč (ur. 5 sierpnia 1930 w Ľubišy[1], zm. 5 października 2016 w Bratysławie[2]) – słowacki polityk i ekonomista, parlamentarzysta i minister, w 1992 przewodniczący Zgromadzenia Federalnego, w latach 1993–1998 prezydent Słowacji.
Data i miejsce urodzenia |
5 sierpnia 1930 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
5 października 2016 |
Prezydent Słowacji | |
Okres |
od 2 marca 1993 |
Następca |
Vladimír Mečiar (p.o.) |
Odznaczenia | |
Absolwent Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Bratysławie, uzyskał stopień kandydata nauk. Pracował jako nauczyciel akademicki i w czechosłowackim banku centralnym SBČS. Od 1963 do 1966 był zatrudniony jako doradca banku centralnego Kuby, następnie do 1969 kierował oddziałem banku państwowego Živnostenská banka w Londynie. Był członkiem Komunistycznej Partii Czechosłowacji. Po praskiej wiośnie w 1970 usunięty z partii i zdegradowany do stanowiska szeregowego urzędnika bankowego. Pod koniec lat 70. powrócił do pracy naukowej na uczelni później przekształconej w Słowacki Uniwersytet Techniczny w Bratysławie[1][3].
W 1989 wstąpił do opozycyjnego ruchu Społeczeństwo przeciw Przemocy. W grudniu tegoż roku, po aksamitnej rewolucji, objął urząd ministra finansów Słowackiej Republiki Socjalistycznej w rządzie, na czele którego stanął Milan Čič. Pozostał na tym urzędzie do maja 1991 również w gabinetach, które tworzyli Ján Čarnogurský i Vladimír Mečiar. Dołączył do założonego przez ostatniego z nich Ruchu na Rzecz Demokratycznej Słowacji (HZDS). Od 1990 był posłem do Zgromadzenia Federalnego Czeskiej i Słowackiej Republiki Federacyjnej, a od czerwca do grudnia 1992 ostatnim przewodniczącym tej instytucji[1][3].
15 lutego 1993 słowacki parlament wybrał go na urząd prezydenta (otrzymał 106 głosów w 150-osobowym parlamencie). Urząd ten objął 2 marca 1993 i sprawował do 2 marca 1998, rezygnując z członkostwa w HZDS. W trakcie kadencji popadł w polityczny i długotrwały konflikt z premierem Vladimírem Mečiarem m.in. co do perspektyw członkostwa w NATO, za czym optował prezydent. Michal Kováč publicznie oskarżał premiera o niekompetencję i populizm, poparł także rozłamowców z HZDS, którzy wraz z opozycją w 1994 doprowadzili do krótkotrwałej zmiany premiera[1]. Konflikt między nimi przybrał na sile w 1995, gdy syn prezydenta, podejrzewany w Niemczech o przestępstwa finansowe, został porwany i wywieziony do Austrii. Według Michala Kováča mieli tego dokonać agenci służby wywiadowczej SIS z inspiracji Vladimíra Mečiara[1] (w 1998, Vladimír Mečiar, pełniący czasowo obowiązki prezydenta, ogłosił amnestię dla osób podejrzewanych w tej sprawie).
Michal Kováč zdecydował się wystartować w pierwszych powszechnych wyborach prezydenckich w 1999. Zrezygnował jednak na kilka dni przed wyborami, motywując to chęcią zwiększenia szans wyborczych Rudolfa Schustera przeciwko Vladimírowi Mečiarowi[1]. Jego nazwisko pozostało jednak na kartach wyborczych, oddano na niego niespełna 0,2% głosów[4].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.