Morska Służba Poszukiwania i Ratownictwa

Morska Służba Poszukiwania i Ratownictwa (MSPiR) – polska państwowa jednostka budżetowa podległa ministrowi właściwemu ds. gospodarki morskiej, powstała 1 stycznia 2002, do której zadań należy pomoc i likwidowanie zagrożeń w akwenie polskiej strefy odpowiedzialności. Do zadań Służby SAR należy poszukiwanie i ratowanie każdej osoby znajdującej się w niebezpieczeństwie na morzu, bez względu na okoliczności, w jakich znalazła się w niebezpieczeństwie, przez:

Morska Służba Poszukiwania i Ratownictwa

Państwo	Polska
Data utworzenia	1 stycznia 2002
Dyrektor	Sebastian Kluska
Adres
Hryniewickiego 10 81-340 Gdynia
Położenie na mapie Gdyni Morska Służba Poszukiwania i Ratownictwa
Położenie na mapie Polski Morska Służba Poszukiwania i Ratownictwa
Położenie na mapie województwa pomorskiego Morska Służba Poszukiwania i Ratownictwa
54°31′41″N 18°33′18″E
Strona internetowa

1) utrzymywanie ciągłej gotowości do przyjmowania i analizowania zawiadomień o zagrożeniu życia na morzu;

2) planowanie, prowadzenie i koordynowanie akcji poszukiwawczych i ratowniczych;

3) utrzymywanie w gotowości sił i środków ratownictwa życia na morzu;

4) współdziałanie podczas akcji poszukiwawczych i ratowniczych z jednostkami organizacyjnymi w tym Siły Zbrojne Rzeczypospolitej Polskiej, Państwowa Straż Pożarna, Straż Graniczna, Policja, Państwowe Ratownictwo Medyczne oraz inne jednostki będące w stanie udzielić pomocy.;

5) współdziałanie z innymi systemami ratowniczymi funkcjonującymi na obszarze kraju;

6) współdziałanie z odpowiednimi służbami innych państw, w szczególności podczas akcji poszukiwawczych i ratowniczych.

Obszar działania Morskiej Służby Poszukiwania i Ratownictwa.

Służba SAR wykonuje także inne zadania związane z bezpieczeństwem morskim i zwalczaniem zagrożeń i zanieczyszczeń na morzu, oraz może wykonywać, w ramach prowadzonych akcji ratowniczych, działania z zakresu ratownictwa morskiego w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 18 września 2001 r. – Kodeks morski.

Brygada Lotnictwa Marynarki Wojennej zapewnia wsparcie lotnicze przy użyciu śmigłowców PZL W-3 WARM Anakonda bazującego w 43 Bazie Lotnictwa Morskiego w Gdyni Oksywiu oraz śmigłowca W-3WARM lub Mi-14PŁ/R bazującego w 44 Bazie Lotnictwa Morskiego w Darłowie. Zadania te zwane są Służbą SAR (Search And Rescue).

Przed rokiem 2002 MSPiR stanowiła część Polskiego Ratownictwa Okrętowego.

Bazy

Polskie statki i łodzie ratownicze stacjonują w następujących portach:

• Tolkmicko
• Port morski Gdańsk – Górki Zachodnie (u ujścia Wisły Śmiałej)
• Gdynia
• Hel
• Władysławowo
• Łeba
• Ustka
• Darłowo
• Kołobrzeg
• Dziwnów
• Świnoujście
• Trzebież.

W Sztutowie, Świbnie, Władysławowie, Łebie, Ustce, Darłowie, Kołobrzegu i Dziwnowie stacjonują też jednostki ratownictwa brzegowego.

Flota MSPiR

W lipcu 2019 rozpisano przetarg na budowę nowej, wielozadaniowej jednostki o kosztorysowej wartości 275–280 mln zł (w tym 238 mln zł, tj. 80% wartości zamówienia ze środków UE), która do końca 2022 miała zastąpić Kapitana Poinca^[1]. Statek miałby usuwać zanieczyszczenia chemiczne, być wykorzystywany do ratowania rozbitków, czy gaszenia pożarów. Z uwagi na brak ofert ogłoszony w lipcu 2019 przetarg unieważniono. Po serii spotkań i konsultacji z oferentami MSPiR rozpisano nowy przetarg, uwzględniający uwagi potencjalnych wykonawców. Ostatecznie, cztery dni przed terminem składania ofert (21 lutego 2020), podjęto decyzję o unieważnieniu przetargu. Decyzja związana jest z planowanym przeniesieniem zadań Służby SAR^[2].

Nazwa	Bandera	Typ	Stocznia	Rok prod.	Długość/ szerokość	Tonaż	Prędkość	Uciąg na palu
Kapitan Poinc	Polska		Damen	1996	53,37/13,59	1347	13	74
Czesław II	Polska		Tczewska Stocznia Rzeczna	1988	21,99/6,01	103	9
Bryza	Polska	SAR-1500	Damen	2002	15,2/5,39	24	30	3,16
Cyklon	Polska	SAR-1500	Damen	1997	15,2/5,39	24	30	3,16
Huragan	Polska	SAR-1500	Damen	1998	15,2/5,39	24	30	3,16
Monsun	Polska	SAR-1500	Damen	2000	15,2/5,39	24	30	3,16
Szkwał	Polska	SAR-1500	Damen	1999	15,2/5,39	24	30	3,16
Tajfun	Polska	SAR-1500	Damen	2000	15,2/5,39	24	30	3,16
Wiatr	Polska	SAR-1500	Damen	2001	15,2/5,39	24	30	3,16
Orkan	Polska	SAR-3000	Stocznia Marynarki Wojennej	2009	36,9/8,1	276	24
Sztorm	Polska	SAR-3000	Remontowa Shipbuilding	2011	36,9/8,1	276	24
Pasat	Polska	SAR-3000	Stocznia Marynarki Wojennej	2009	36,9/8,1	276	24

• Flota MSPiR
• 
  Tajfun (statek typu SAR-1500) wchodzi do portu w Darłowie
• 
  Statek Czesław II
• 
  Statek Kapitan Poinc
• 
  Pasat (statek typu SAR-3000)

Ustawa o godle, barwach i hymnie Rzeczypospolitej Polskiej... (Dz.U. z 2024 r. poz. 155) w art. 9 nakazuje statkom morskim pełniącym specjalną służbę państwową, podniesienie (obok bandery) flagi specjalnej.
Rozporządzenie Ministra Infrastruktury (Dz.U. z 2005 r. nr 235, poz. 1998) określa jej wzór i okoliczności używania.

Jednostki MSPiR podnoszą (obok bandery państwowej i własnej, ze znakiem armatorskim) jedną z dwóch, niżej wymienionych flag:

Flaga ze znakiem armatorskim MSPiR.

Flaga statków ratowniczych oraz specjalnych statków do zwalczania zanieczyszczeń.

Flaga statków pożarniczych.

Pojazdy specjalistyczne MSPiR[3]

Land Rover Defender MSPiR

Starman 944 MSPiR

• Specjalistyczny samochód ratowniczy typu Star 744 wyposażony w system łączności SAILOR COMPACT VHF RT-2048, zestaw ratownictwa medycznego PSP R-1, wyrzutnie linki ratunkowej, ubrania i zapas żywności dla rozbitków, agregat prądotwórczy z kompletem naświetlaczy do działań nocnych, zestaw rakiet sygnałowych i oświetlających, zapas paliwa dla łodzi ratowniczej.
• Specjalistyczny samochód ratowniczy typu Land Rover Defender wyposażony w system łączności VHF – pasmo morskie, CB radio, zestaw ratownictwa medycznego PSP R-1, wyrzutnie linki ratunkowej, ubrania i sprzęt ochronny dla ratowników, ubrania i zapas żywności dla rozbitków, agregat prądotwórczy z kompletem naświetlaczy do działań nocnych, zestaw rakiet oświetlających, zapas paliwa do łodzi ratowniczej, wyciągarkę i hak holowniczy.
• Specjalistyczny samochód ratowniczy typu Starman 944 wyposażony w system łączności SAILOR COMPACT VHF RT-2048, zestaw ratownictwa medycznego PSP R-1, wyrzutnie linki ratunkowej, ubrania i zapas żywności dla rozbitków, agregat prądotwórczy z kompletem naświetlaczy do działań nocnych, zestaw rakiet sygnałowych i oświetlających, zapas paliwa dla łodzi ratowniczej.
• Specjalistyczny samochód ratowniczy typu Mercedes-Benz Unimog wyposażony w system łączności VHF – pasmo morskie, CB radio, kamerę podczerwieni, zestaw ratownictwa medycznego PSP R-1, wyrzutnie linki ratunkowej, ubrania i zapas żywności dla rozbitków, agregat prądotwórczy z kompletem naświetlaczy do działań nocnych, zestaw rakiet sygnałowych i oświetlających, zapas paliwa dla łodzi ratowniczej^[4].

Zobacz też

• Morska Służba Asysty Telemedycznej
• Polskie Ratownictwo Okrętowe
• Sociedad de Salvamento y Seguridad Marítima
• Royal National Lifeboat Institution

Przypisy

1. Problemy z zakupem statku wielozadaniowego dla SAR. Nie ma chętnych do budowy.
2. Nie będzie ani wielozadaniowego statku ratowniczego za 270 mln, ani Służby SAR - InfoSecurity24 [online], www.infosecurity24.pl [dostęp 2020-07-14].
3. Morska Służba Poszukiwania i Ratownictwa [online], www.sar.gov.pl [dostęp 2019-10-30].
4. PrzemekP. Miller PrzemekP., SAR rozbudowuje nowoczesną bazę specjalistycznego sprzętu [online], Tacgear [dostęp 2023-03-17] (pol.).

Linki zewnętrzne

• oficjalna strona SAR
• Strona internetowa Brygady Lotnictwa Marynarki Wojennej, która wykonuje loty dla SAR
• Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 24 grudnia 2001 r. w sprawie szczegółowej organizacji Morskiej Służby Poszukiwania i Ratownictwa. (Dz.U. z 2001 r. nr 157, poz. 1845).
• Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 18 sierpnia 2005 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie szczegółowej organizacji Morskiej Służby Poszukiwania i Ratownictwa (Dz.U. z 2005 r. nr 165, poz. 1376).
• Rozporządzenie Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej z dnia 22 czerwca 2012 r. w sprawie szczegółowej organizacji Morskiej Służby Poszukiwania i Ratownictwa (Dz.U. z 2012 r. poz. 733).
• Ustawa z dnia 18 sierpnia 2011 r. o bezpieczeństwie morskim (Dz.U. 2011 nr 228 poz. 1368)