Loading AI tools
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Oblężenie Trypolisu miało miejsce w roku 1551, kiedy Turcy osmańscy oblegali i pokonali Rycerzy z Malty w fortecy Trypolis, dzisiejsza Libia[1]. Hiszpanie zbudowali fort w Trypolisie w roku 1510, a w roku 1530 cesarz Karol V przekazał go Rycerzom[2][3]. Oblężenie osiągnęło punkt kulminacyjny w czasie 6-dniowego ostrzeliwania twierdzy i poddaniu się obrońców w dniu 15 sierpnia 1551 roku.
Atak floty Imperium Osmańskiego na Trypolis | |||
Czas |
15 sierpnia 1551 | ||
---|---|---|---|
Miejsce | |||
Wynik |
Turcy osmańscy zdobyli Trypolis | ||
Strony konfliktu | |||
| |||
Dowódcy | |||
| |||
Siły | |||
| |||
Straty | |||
| |||
Położenie na mapie Trypolisu | |||
Położenie na mapie Libii | |||
32°54′07,9200″N 13°11′08,8800″E |
Oblężenie Trypolisu nastąpiło po wcześniejszym ataku na Maltę w lipcu tego roku, odpartym przez wyspiarzy, oraz udanej inwazji na Gozo, po której 5000 chrześcijańskich mieszkańców zostało porwanych i wywiezionych na galerach w kierunku Trypolisu.
Miasto było pod komendą Gasparda de Vallier, z 30 rycerzami (niektórzy autorzy podają liczbę 200)[4] oraz 630 kalabryjskimi i sycylijskimi najemnikami[3]. Od roku 1531 Turcy osmańscy znajdowali się w mieście Tajura , 20 km na wschód, gdzie Hajraddin Barbarossa miał swoją bazę[5]. Oblegający otoczyli fort, i ustawili trzy baterie artyleryjskie, po 12 dział każda[3].
Francuski ambasador przy Wysokiej Porcie Gabriel de Luetz d'Aramon, dołączył, wraz z dwoma galerami i galeotą, do floty osmańskiej w Trypolisie[3][4]. Oficjalną misją ambasadora, na prośbę Wielkiego Mistrza Zakonu Maltańskiego, było odwieść Turków od oblegania i zdobycia Trypolisu, ponieważ Malta nie była uznana jako wróg przez sojusz francusko-turecki przeciwko Habsburgom[6][7]. Według późniejszych raportów, kiedy Sinan Pasza i Turgut odmówili zaprzestania oblężenia, powołując się na rozkazy usunięcia Rycerzy Maltańskich z Afryki, d’Aramon zagroził popłynięciem do Konstantynopola, aby apelować do sułtana Sulejmana, lecz został zatrzymany aż do końca oblężenia[6][7].
Żołnierze w forcie wkrótce się zbuntowali, i rozpoczęły się negocjacje na temat kapitulacji[3]. Miasto zostało zdobyte 15 sierpnia 1551 roku przez Sinana Paszę, po sześciu dniach ostrzeliwania[8][9][4]. Rycerze, w większości Francuzi, powrócili na pokładzie swoich galer, po interwencji francuskiego ambasadora, na Maltę[4], zaś najemnicy zostali wzięci w niewolę[3]. Gubernatorem zdobytego miasta został Murād Agha, turecki dowódca Tajury od roku 1536[5].
Nicolas de Villegaignon, przyszły eksplorator Brazylii, był w Trypolisie podczas oblężenia, i w roku 1553 napisał z tego relację[10].
Już z Malty, d’Aramon napisał list do króla Henryka, opisując swoją interwencję[4]. Rola d’Aramona była szeroko krytykowana przez cesarza Karola V i papieża Juliusza III, w związku z podejrzeniem zachęcania Osmanów do zajęcia Trypolisu[4]. Okazało się, że d’Aramon brał udział w zwycięskim bankiecie Turków, potęgując podejrzenia co do jego roli w czasie oblężenia, i prowadząc do stwierdzenia przez Karola V, że Francja brała udział w oblężeniu[6][7]. W każdym razie, d’Aramon miał szczególne relacje z Turkami, i był świadom, że upadek Trypolisu stanowi poważny problem dla Karola V[4].
Po powrocie na Maltę, Gaspard de Vallier był mocno krytykowany przez Wielkiego Mistrza Juana de Homedes y Coscon, który chciał go obarczyć całą winą za upadek miasta. Został postawiony przed sądem, i odebrano mu habit i krzyż zakonny[11]. Był on jednak twardo broniony przez rycerza Zakonu Nicolasa de Villegaignon, który obnażył dwulicowość de Homedesa[12].
Oblężenie Trypolisu było pierwszym krokiem do wojny włoskiej 1551-1559 na terytorium Europy, zaś na Morzu Śródziemnym francuskie galery w Marsylii dostały rozkazy dołączenia do floty osmańskiej[3].
W roku 1553 Turgut został mianowany przez sułtana na dowódcę Trypolisu, robiąc miasto ważnym centrum pirackich wypraw na Morzu Śródziemnym, oraz stolicą osmańskiej prowincji Trypolitania[5]. Podczas słynnej pirackiej wyprawy z Trypolisu w roku 1558, Turgut zaatakował Reggio, i porwał wszystkich mieszkańców do Trypolisu jako niewolników[5][13].
W roku 1560 wysłane zostały bardzo silne siły morskie w celu odbicia Trypolisu, lecz flota ta została pokonana w bitwie o Dżerbę[14].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.