Olechnowicze (obwód miński)

Olechnowicze (biał. Аляхновічы, ros. Олехновичи) – agromiasteczko na Białorusi, w obwodzie mińskim, w rejonie mołodeckim, w sielsowiecie Olechnowicze.

Olechnowicze

Аляхновічы
Олехновичи

Państwo	Białoruś
Obwód	miński
Rejon	mołodecki
Sielsowiet	Olechnowicze
Populacja (2009) • liczba ludności	1603[1]
Kod pocztowy	222323
Położenie na mapie obwodu mińskiego Olechnowicze
Położenie na mapie Białorusi Olechnowicze
Położenie na mapie Polski w 1939 Olechnowicze
54°09′14″N 27°06′00″E

Zobacz w indeksie Słownika geograficznego Królestwa Polskiego hasło Olechnowicze

W miejscowości znajdują się parafialna cerkiew prawosławna pw. Narodzenia św. Jana Chrzciciela^[2] oraz stacja kolejowa Olechnowicze na linii Mińsk – Mołodeczno^[3]. W latach międzywojennych była to polska stacja graniczna na granicy z ZSRR^[4][5][6].

Historia

W czasach zaborów wieś w gminie Krasnesioło, w powiecie wilejskim, w guberni wileńskiej Imperium Rosyjskiego. W 1865 roku liczyła 38 dusz rewizyjnych, należała do Świętorzeckich^[7].

W latach 1921–1945 wieś, osadę kolejową i dwa zaścianki Olechnowicze I i Olechnowicze II leżały w Polsce, w województwie wileńskim^{[uwaga 1]}, w powiecie wilejskim, od 1927 roku w powiecie mołodeczańskim, w gminie Kraśne.

Według Powszechnego Spisu Ludności z 1921 roku zamieszkiwały tu 242 osoby, 15 były wyznania rzymskokatolickiego a 227 prawosławnego. Jednocześnie wszyscy mieszkańcy zadeklarowali polską przynależność narodową. Były tu 43 budynki mieszkalne^[8].

W 1931:

• wieś w 71 domach zamieszkiwało 416 osób^[9].
• osadę kolejową w 5 domach zamieszkiwało 60 osób^[9].
• zaścianek Olechnowicze I w 3 domach zamieszkiwało 14 osób^[9].
• zaścianek Olechnowicze II w 2 domach zamieszkiwało 14 osób^[9].

Wierni należeli do parafii rzymskokatolickiej w Plebanii i prawosławnej w Uszy. Miejscowość podlegała pod Sąd Grodzki w Kraśnem i Okręgowy w Wilnie; właściwy urząd pocztowy mieścił się w Kraśnem^[10].

W wyniku napaści ZSRR na Polskę we wrześniu 1939 miejscowość znalazła się pod okupacją sowiecką. 2 listopada została włączona do Białoruskiej SRR^[11][12]. Od czerwca 1941 roku pod okupacją niemiecką. W 1944 miejscowość została ponownie zajęta przez wojska sowieckie i włączona do Białoruskiej SRR^[13].

Od 1991 w składzie niepodległej Białorusi.

Przynależność państwowa i administracyjna

• 1795 - 1917  Imperium Rosyjskie, gubernia wileńska, powiat wilejski
• 1917 - 1919  Rosyjska FSRR
• 1919 - 1920  Polska, Zarząd Cywilny Ziem Wschodnich, okręg wileński
• 1920 - 1921  Rosyjska FSRR
• 1921 - 1945^{[uwaga 2]}  Polska
  • województwo:
    • nowogródzkie (1921 - 1922)
    • Ziemia Wileńska (1922 - 1926)
    • wileńskie (od 1926)
  • powiat:
    • wilejski (1921 - 1927)
    • mołodeczański (od 1927)
• 1945 - 1991  ZSRR, Białoruska SRR
• od 1991  Białoruś

Urodzeni w Olechnowiczach

• Witold Sylwanowicz (1901–1975), lekarz, profesor i nauczyciel akademicki urodzony w Olechnowiczach
• Kazimierz Zienkiewicz (1896–1940), chemik eksperymentator, kapitan uzbrojenia Wojska Polskiego, działacz niepodległościowy, kawaler Orderu Virtuti Militari

Uwagi

1. Przynależność wojewódzka zmieniała się. Wieś leżała w województwie nowogródzkim (1921–1922), w Ziemi Wileńskiej (1922–1926) i w województwie wileńskim (od 1926).
2. de facto do 1939

Przypisy

1. Liczby ludności miejscowości obwodu mińskiego na podstawie spisu ludności wg stanu na dzień 14 października 2009 roku. (ros.).
2. Приход храма Рождества Иоанна Предтечи д. Олехновичи. molod-eparchy.by. [dostęp 2021-03-09]. (ros.).
3. Фотолинии БЧ
4. semaforek.kolej.org.pl
5. Mapa Kolejowa Polski 1932
6. Mapa Kolejowa Polski 1939
7. Olechnowicze, wieś, powiat wilejski, gmina Krasnesioło, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VII: Netrebka – Perepiat, Warszawa 1886, s. 456.
8. Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej: opracowany na podstawie wyników pierwszego powszechnego spisu ludności z dn. 30 września 1921 r. i innych źródeł urzędowych., t. 7, część 2, 1924, s. 78.
9. Wykaz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej, t. 1, Warszawa 1938, s. 28.
10. Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej z oznaczeniem terytorjalnie im właściwych władz i urzędów oraz urządzeń komunikacyjnych, Przemyśl, Warszawa 1933, s. 1184.
11. https://www.senat.gov.pl/gfx/senat/pl/senatopracowania/70/plik/m-631.pdf.
12. okupacja sowiecka ziem polskich, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2021-04-03].
13. PiotrP. Eberhardt PiotrP., Formowanie się polskiej granicy wschodniej po II wojnie światowej, „Dzieje Najnowsze”, Rocznik L – 2018 (2), 2018, s. 95–100.

Bibliografia

• Olechnowicze, wieś, powiat wilejski, gmina Krasnesioło, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VII: Netrebka – Perepiat, Warszawa 1886, s. 456.
• Olechnowicze na mapie WIG
• Witold Sienkiewicz, Elżbieta Olczak: Dzieje Polski. Atlas ilustrowany. Warszawa: Demart SA, 2007. ISBN 978-83-7427-363-3. Brak numerów stron w książce