Loading AI tools
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Oznakowanie pojazdów w Polskich Siłach Zbrojnych – opis oznakowania pojazdów wielkich jednostek Polskich Sił Zbrojnych.
W Wojsku Polskim we Francji pojazdy były oznaczane według zasad obowiązujących w armii francuskiej[1].
Czołgi oznaczano za pomocą znaków „karcianych”[2].
Plutony miały następujące znaki:
Kolory znaków oznaczały przynależność do batalionów:
Znaki malowano na wieżach czołgu na białych polach. Kształty pola oznaczały kompanie:
Na samochodach znaki malowano na błotnikach i drzwiach kabiny kierowców. Na lewym błotniku na białym kwadracie malowano barwne figury geometryczne, właściwe dla poszczególnych broni. Były to[3]:
Na prawym błotniku i drzwiach kabiny malowano znaki dywizji, pod nimi znaki pułków[2].
Poniżej umieszczano numer batalionu[uwaga 1]. Tablice rejestracyjne pojazdów oprócz pięciocyfrowego numeru miały literę „P” i biało-czerwony pasek[1].
W Samodzielnej Brygadzie Strzelców Podhalańskich zamierzano oznakować pojazdy w następujący sposób:
Nie ma jednak potwierdzenia, czy projekt wszedł w życie, a jeśli tak, to w jakim zakresie[4].
Stacjonująca w Syrii Brygady Strzelców Karpackich znakowała pojazdy w sposób następujący[5]:
Tablice rejestracyjne pojazdów, oprócz pięciocyfrowego numeru, miały literę „P” i biało-czerwony pasek[6].
Kiedy jednostki polskie na przeszły pod dowództwo brytyjskie, otrzymały znaki brytyjskiego dowództwa na Środkowym Wschodzie. Była to oznaka „Middle East” – wielbłąd w kolorze ochry na tle czarnego prostokąta. Używano też oznaki „British Troops in Egypt” – piramida z dwiema palmami koloru cynobrowego na tle jasnoszmaragdowym lub białym[7].
20 stycznia 1942 roku zatwierdzono oznakę rozpoznawczą Samodzielnej Brygady Strzelców Karpackich. Przedstawiła ona zbroję rycerską umieszczoną na tarczy[8].
W Polskich Siłach Zbrojnych w Wielkiej Brytanii pierwszym polskim znakiem rozpoznawczym na pojazdy mechaniczne był znak Polskich Sił Zbrojnych.
Sposób umieszczenia jego określił rozkaz I Korpusu Polskiego z 12 grudnia 1940 roku następująco:
- Wszystkie pojazdy mechaniczne zarejestrowane, posiadające numer wojskowy, muszą posiadać znak rozpoznawczy.
- Znaki rozpoznawcze (białe kółko ze skrzydełkiem na czarnym tle) są malowane:
- – na przednim błotniku lewym, na pojazdach nie posiadających błotników — z lewej strony pojazdu,
- – z tyłu pojazdu na lewym błotniku lub na dobrze widocznym miejscu z lewej strony,
- – ponadto w pojazdach posiadających przednie szyby znak rozpoznawczy nakleja się w lewym dolnym rogu przedniej szyby,
- – przy motocyklach na zbiorniku z lewej strony.
Znak ten umieszczano na wszystkich pojazdach Polskich Sił Zbrojnych w Wielkiej Brytanii, niezależnie od korpuśnych, dywizyjnych i innych. Używano go do czasu demobilizacji oddziałów polskich na Zachodzie[5].
Pojazdy mechaniczne dowództwo jednostek wojska w Wielkiej Brytanii i 1 Dywizji Pancernej oznaczano ich godłem. 1 Samodzielna Brygada Spadochronowa miała osobny znak. Był nim biały orzeł na tle czarnego prostokąta lub malowany bezpośrednio na pojeździe[5].
Oznakowywano też pojazdy oddziałów i samodzielnych pododdziałów 1 DPanc i 1 SBSpad. Były to kwadraty w określonym kolorze z odpowiednim numerem.
Na wieżach czołgów malowano znaki rozpoznawcze pułków i szwadronów w formie barwnych figur geometrycznych. W czasie inwazji na sprzęcie wojsk sprzymierzonych z boku i od góry pojazdu malowano białe gwiazdy[5].
Rozkazem Naczelnego Wodza i ministra spraw wojskowych z 20 czerwca 1941 roku[9] wprowadzono chorągiewki rozpoznawcze na samochody. Przysługiwały one: Naczelnemu Wodzowi, szefowi sztabu Naczelnego Wodza, inspektorowi Polskich Sił Powietrznych, dowódcy 1 Korpusu, zastępcy dowódcy 1 Korpusu, dowódcy artylerii 1 Korpusu, dowódcy saperów 1 Korpusu, dowódcom brygad i równorzędnych, attaché wojskowym i komendantom garnizonów. Chorągiewki rozpoznawcze miały przeważnie kształt prostokąta, trójkąta lub połączonego prostokąta z trójkątem. Wymiary chorągiewek prostokątnych: długość 28 cm, szerokość 17,5 cm<[5].
W terminie późniejszym wprowadzono chorągiewki na samochody: wiceministra spraw wojskowych, dowódcy armii i dowódcy i zastępcy dowódcy 1 DPanc. W związku z przemianowaniem 19 listopada 1942 roku Ministerstwa Spraw Wojskowych na Ministerstwo Obrony Narodowej ustanowiono chorągiewkę rozpoznawczą na samochód ministra obrony narodowej, a później inspektora wyszkolenia wojska i inspektora do spraw zarządu wojsk[5].
Znaki na pojazdach mechanicznych w Armii Polskiej na Wschodzie i 2 Korpusie były identyczne, jak oznaki rozpoznawcze Wielkich Jednostek[uwaga 2]. U umieszczano je na prostokątnych tarczach[10].
W kampanii włoskiej używano barwnych tablic z numerami pułków i batalionów. 22 kompanii zaopatrzenia artylerii znakowała samochody czarną sylwetką niedźwiedzia niosącego pocisk, umieszczoną na białej prostokątnej tarczy o wymiarach 250x300 mm[11]. 316 kompania transportowa Pomocniczej Wojskowej Służby Kobiet używała znaku tańczącej dziewczyny w stroju łowickim, objętej kołem kierownicy o średnicy 250 mm[12].
W broni pancernej, z lewej i prawej strony wieży, malowano barwne figury geometryczne[uwaga 3], na transporterach opancerzonych – na pancerzu bocznym i z przodu, na samochodach ciężarowych – na drzwiach kabiny kierowcy[13].
Figury geometryczne odpowiadały szwadronom (kompaniom)
Stosowano też malowanie tylko barwnych konturów znaków geometrycznych[14]. W części pułków stosowano dodatkowe znaki[13]:
Na bokach wozów bojowych umieszczano ich nazwy[13]. Nadawane były według określonego klucza i stanowiły dodatkowy znak rozpoznawczy.
W 1 pułku ułanów krechowieckich[13]:
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.