Podlasie Południowe
region kulturowy / Z Wikipedii, wolnej encyclopedia
Drogi AI, mówmy krótko, odpowiadając po prostu na te kluczowe pytania:
Czy możesz wymienić najważniejsze fakty i statystyki dotyczące Podlasie Południowe?
Podsumuj ten artykuł dla 10-latka
Podlasie Południowe, zwane Podlasiem, rzadziej Podlasiem Lubelskim – powstały w XIX wieku region administracyjny położony w środkowowschodniej części Polski, między Wisłą, dolnym Wieprzem i Tyśmienicą a środkowym i dolnym Bugiem, jednoczący ziemie zróżnicowane etnograficznie i historycznie. Jego głównym miastem są Siedlce.
Państwa | |||
---|---|---|---|
Stolica | |||
Ważniejsze miejscowości | |||
brak współrzędnych | |||
| |||
|
Obszar Podlasia Południowego zasadniczo pokrywa się z terytorium departamentu siedleckiego w Księstwie Warszawskim, przekształconego w 1816 roku na województwo podlaskie (a później na gubernię siedlecką) w ramach Królestwa Kongresowego[1]. Zmiana nazwy jednostki z „siedleckie” na „podlaskie” z siedzibą w Siedlcach miało podobny charakter, jak w przypadku departamentu krakowskiego, który utracił Kraków (na mocy kongresu wiedeńskiego) i przeniósł swą siedzibę do Miechowa, a następnie do Kielc, jednak jednostka (już województwo) dalej nosiła nazwę „krakowskie”. W przypadku Siedlec (a także Łukowa) sztucznie nadana tożsamość podlaska zdołała się zadomowić na stałe – na tyle, że miasto jest obecnie często postrzegane jako stolica Podlasia[2]. Stąd też nazwa Podlasie jest często używana w Siedlcach (historycznie położonych na północnych rubieżach Małopolski, u zbiegu granic Mazowsza i właściwego Podlasia) jako synonim dużego regionu siedleckiego, zwłaszcza diecezji siedleckiej, czyli „podlaskiej”.
Inny zakres ma nazwa Południowe Podlasie, które raczej odpowiada zasięgowi byłego województwa bialskopodlaskiego (przykład użycia: Muzeum Południowego Podlasia w Białej Podlaskiej). Określnik po nazwie Podlasie stał się niezbędny szczególnie wraz z utworzeniem po północnej stronie Bugu województwa podlaskiego, zwanego teraz potocznie Podlasiem, a dawniej Białostocczyzną.
We wcześniejszym okresie, przed utworzeniem województwa podlaskiego (ze stolicą w Drohiczynie) w prowincji Korony Polskiej, południowe Podlasie nie sięgało do Wisły i Wieprza, natomiast w jego skład wchodziła ziemia brzeska.
Współcześnie Podlasie Południowe jako kraina, podzielone jest między dwa województwa: lubelskie (z Białą Podlaską) i mazowieckie (z Siedlcami).