San Sebastián

San Sebastián (bask. Donostia, w latach 1980-2011 oficjalnie Donostia-San Sebastián) – stolica hiszpańskiej prowincji Gipuzkoa w Kraju Basków. Liczba mieszkańców wynosi 186 tys. (2011).

Ten artykuł dotyczy miasta w Hiszpanii. Zobacz też: inne znaczenia tej nazwy.

San Sebastián
Donostia

Herb Flaga
Państwo	Hiszpania
Wspólnota autonomiczna	Kraj Basków
Burmistrz	Eneko Goia
Powierzchnia	60,89 km²
Wysokość	6 m n.p.m.
Populacja (2006) • liczba ludności • gęstość	183 536 3014,22 os./km²
Nr kierunkowy	+34 943
Kod pocztowy	20001–20018
Tablice rejestracyjne	SS
Położenie na mapie Kraju Basków San Sebastián Donostia
Położenie na mapie Hiszpanii San Sebastián Donostia
43°19′17″N 1°59′08″W
Strona internetowa

Miasto było Europejską Stolicą Kultury w 2016 roku.

Geografia

San Sebastián położone jest w północno-wschodniej Hiszpanii nad Zatoką Biskajską, na Costa Verde, tuż przy granicy z Francją. Głównie dzięki malowniczemu wybrzeżu jest to popularna miejscowość wypoczynkowa.

Klimat

Widok na zatokę La Concha Bay

San Sebastián znajduje się w strefie klimatu subtropikalnego^[1] typu oceanicznego^[2], z łagodnymi zimami i umiarkowanie ciepłymi latami oraz dużymi opadami. Średnia roczna temperatura wynosi 19 °C w dzień i 10 °C w nocy^[3]. Według Europejskiej Agencji Środowiska, miasto leży w obrębie Atlantyckiego regionu biogeograficznego^[4].

Średnia temperatura najchłodniejszych miesięcy – grudnia, stycznia i lutego wynosi 13,5 °C w dzień i 5 °C w nocy. Zimą średnia temperatura wody w zatoce wynosi około 13 °C^[5]. Opady śniegu są rzadkie, średnio 2 dni rocznie. Nocne przymrozki występują 11 razy rocznie, średnio po 2-4 dni w grudniu, styczniu i lutym^[3]. Okres z letnimi temperaturami zaczyna się w maju i kończy w październiku. W najcieplejszym miesiącu roku – sierpniu, średnia temperatura oscyluje koło 26 °C w ciągu dnia oraz 17 °C w nocy, a średnia dobowa temperatura morza wynosi 21 °C^[5]. Generalnie, zimy w San Sebastián, jak i w pozostałej części Costa Verde pod względem temperatur przypominają zimy z basenu Morza Śródziemnego np. z Monako, natomiast lato jest umiarkowanie ciepłe i przypomina lato z północnej połowy Europy np. Paryża.

San Sebastián ma aż 1649 mm deszczu rocznie oraz ponad 138 dni deszczowych rocznie przy opadach ≥1mm. Przez większość roku opady występują średnio przez kilkanaście dni miesięcznie. Klimat San Sebastián charakteryzuje się dużą ilością deszczu, jak i dni deszczowych w skali europejskiej. Średnia roczna wilgotność wynosi 74%, od 70% w marcu do 76% w listopadzie. Miasto ma 1750 godzin czystej słonecznej pogody rocznie, od 81 h (2,5 godziny dziennie, około dwa razy więcej niż w Polsce) w grudniu do 198 h (średnio 6,4 godziny czystego słońca na dobę, około kilkanaście procent mniej niż w Polsce) w lipcu^[3]. Jest to jedno z najniższych wartości słonecznych w Europie Południowej.

Średnia temperatura i opady dla San Sebastián (port lotniczy San Sebastián, 15 km na wschód od San Sebastián)

Miesiąc	Sty	Lut	Mar	Kwi	Maj	Cze	Lip	Sie	Wrz	Paź	Lis	Gru	Roczna
Średnie temperatury w dzień [°C]	13.1	13.8	16.1	17.5	20.7	23.1	25.1	25.7	24.0	21.0	16.2	13.5	19,2
Średnie dobowe temperatury [°C]	8.9	9.4	11.6	13.0	16.2	19.0	21.0	21.5	19.4	16.4	12.0	9.6	14,8
Średnie temperatury w nocy [°C]	4.7	5.0	7.0	8.5	11.8	14.8	16.9	17.2	14.7	11.8	7.8	5.6	10,5
Opady [mm]	157	135	124	156	120	95	85	117	132	167	188	174	1649
Średnia liczba dni z opadami	13.1	11.7	11.7	13.6	11.8	10.1	9.3	9.8	9.9	11.9	12.8	12.3	137,8
Wilgotność [%]	75	72	70	71	72	73	74	75	75	75	76	75	74
Średnie usłonecznienie [h]	88	108	141	159	182	188	198	197	170	134	96	81	1750
Źródło: Agencia Estatal de Meteorología[3] (liczba dni z opadami dla wartości 1 mm, wysokość 4 m n.p.m., 2 km od morza, 1981–2010)

Średnia temperatura i opady dla San Sebastián (wzgórze, 5 km na zachód od centrum)

Miesiąc	Sty	Lut	Mar	Kwi	Maj	Cze	Lip	Sie	Wrz	Paź	Lis	Gru	Roczna
Średnie temperatury w dzień [°C]	11.0	11.5	13.4	14.5	17.7	20.0	21.8	22.5	21.1	18.5	14.0	11.6	16,5
Średnie dobowe temperatury [°C]	8.5	8.7	10.3	11.3	14.4	16.9	18.9	19.5	18.0	15.5	11.3	9.1	13,5
Średnie temperatury w nocy [°C]	5.9	5.9	7.2	8.1	11.1	13.8	16.0	16.5	14.8	12.4	8.7	6.6	10,6
Opady [mm]	141	110	113	138	120	90	86	117	111	159	169	151	1507
Średnia liczba dni z opadami	13.2	11.6	12.4	13.4	12.2	10.6	9.8	10.5	10.1	11.8	13.0	12.4	141,1
Wilgotność [%]	75	74	74	77	78	82	83	83	79	75	76	75	78
Średnie usłonecznienie [h]	98	107	144	157	181	189	196	190	179	140	102	93	1816
Źródło: Agencia Estatal de Meteorología[6] (liczba dni z opadami dla wartości 1 mm, wysokość 251 m n.p.m., 1,5 km od morza, 1981–2010)

Średnia dobowa temperatura morza (°C)^[5]

Sty	Lut	Mar	Kwi	Maj	Cze	Lip	Sie	Wrz	Paź	Lis	Gru	Rok
12,7	12,4	12,5	14,0	16,4	19,2	20,6	21,4	20,8	18,7	18,4	14,3	16,6

Zabytki

• XVI-wieczny kościół San Vincente przy placu Konstytucji (hiszp. Plaza de la Constitución);
• ruiny twierdzy Castillo de Santa Cruz de la Mota założonej w XIII wieku na szczycie wzgórza Monte Urgull. Na murach twierdzy rozstawiono zabytkowe działa oraz umieszczono olbrzymią figurę Chrystusa.
• barokowa bazylika Santa María del Coro^[7]
• neogotycka katedra Buen Pastor^[8]

• 
  San Sebastián
• 
  San Sebastián
• 
  Festiwal Tamborrada
• 
  San Sebastián

Transport

W mieście znajduje się stacja kolejowa San Sebastián.

Kultura

Co roku 20 stycznia (w dniu św. Sebastiana) mieszkańcy miasta świętują podczas festiwalu zwanego Tamborrada. O północy na placu Konstytucyjnym na starym mieście prowadzący festiwal podnosi flagę San Sebastián, co jest znakiem do rozpoczęcia 24-godzinnej zabawy w rytmie bębnów.

W sierpniu ma miejsce tydzień semana grande (wielki tydzień). Jednym z najważniejszych jego wydarzeń jest międzynarodowy konkurs sztucznych ogni.

Od 1953 we wrześniu co roku odbywa się międzynarodowy festiwal filmowy.

21 grudnia jest dniem świętego Tomasza; jest to święto produktów regionalnych, takich jak chistorra (kiełbasa) i sidra (cydr).

Sport

San Sebastián jest siedzibą klubu piłkarskiego Real Sociedad de Fútbol, który został założony w 1909 roku. Real Sociedad rozgrywa swoje mecze na Estadio Anoeta. Aktualnie zespół występuje w najwyższej hiszpańskiej klasie rozgrywek - Primera División.

Od 1981 r. na trasach wokół miasta rozgrywa się jednodniowy wyścig kolarski – Clásica de San Sebastián, należący do elitarnego cyklu UCI ProTour. Wyścig ten wygrywali m.in. Lance Armstrong i Miguel Induráin.

Miasta partnerskie

• Daira de Bojador, Sahara Zachodnia
• Marugame, Japonia
• Plymouth, Wielka Brytania
• Reno, Stany Zjednoczone
• Trydent, Włochy
• Wiesbaden, Niemcy
• Batumi, Gruzja

Przypisy

1. Die Klimatypen der Erde – Pädagogische Hochschule in Heidelberg.
2. World Map of Köppen–Geiger Climate Classification.
3. Standard climate values. Hondarribia, Malkarroa – Agencia Estatal de Meteorología.
4. Europe’s environment: the third assessment. Environmental assessment report No 10. European Environment Agency, Luxembourg: Office for Official Publications of the European Communities, p. 231 (mapa).
5. Donostia / San Sebastián Water Temperature - seatemperature.org
6. Standard climate values. Donostia/San Sebastián, Igueldo – Agencia Estatal de Meteorología.
7. Basílica de Santa María del Coro en Donostia-San Sebastián: Visita monumentos de Donostia-San Sebastián | spain.info España [online], Spain.info [dostęp 2017-01-16] [zarchiwizowane z adresu 2017-01-18].
8. TURESPAÑA, Catedral del Buen Pastor en Donostia-San Sebastián: Visita monumentos de Donostia-San Sebastián | spain.info España [online], Spain.info, 23 kwietnia 2007 [dostęp 2017-01-16] [zarchiwizowane z adresu 2017-01-18] (hiszp.).

Bibliografia

• Przewodniki Wiedzy i Życia - Hiszpania. Warszawa: Wydawnictwo Hachette Livre Polska sp. z o.o., 2005, s. 118-119. ISBN 83-7184-208-2.

Linki zewnętrzne

• Oficjalna strona miasta (bask. • hiszp.)
• Strona promocyjna miasta jako Europejskiej Stolicy Kultury. dss2016.eu. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-01-29)]. (ang. • bask. • hiszp. • fr.)

Kontrola autorytatywna (gmina w Hiszpanii):

• VIAF: 173311465
• LCCN: n80038182
• GND: 4051530-8
• BnF: 12400546t
• NKC: pv975045, ge423668
• J9U: 987007564226905171

Encyklopedie internetowe:

• PWN: 3971906
• Britannica: place/Donostia-San-Sebastian
• SNL: San_Sebastián
• Catalana: 0060742
• DSDE: San_Sebastián